080 DEVLET YOLU KENARINDAKİ TOPRAKLARIN BAZI ÖZELLİKLERİ

Araştırma yapılan bir toprağın kimliği olarak ifade edebileceğimiz toprak özellikleri, fiziksel, kimyasal, fizikokimyasal ve biyolojik olmak üzere çok çeşitlidir. Bu özelliklerin ne kadarı bilinirse toprak o kadar tanınıyor ve topraktan o kadar yararlanılıyor demektir. Arazi kullanım planlarının doğru yapılması ve en iyi verimin elde edilmesi için toprak özelliklerinin bilinmesi gereklidir. Toprak özellikleri belirlenmeden yapılacak çalışmaların ve harcamaların büyük bir bölümü boşa gidecektir. Bu şekildeki bilinçsiz girişimler, toprakta düzeltilmesi zor bozulma ve kirlenmelere sebep olacaktır. Toprak, miktarını artıramadığımız ve aynı zamanda yanlış kullanımlar sonucu elimizde tutamadığımız bir varlıktır. Bu olumsuzluğun önüne geçebilmek için topraklarımızı iyi tanıyıp, bizim ve toprakların ihtiyacına göre çalışmalarımızı yürütmeliyiz. Bu araştırmada 080 Devlet Yolu’nun geçtiği Tuzluca-Iğdır-Nahçivan güzergahı boyunca çapraz bir şekilde 5 km aralıklarla 24 örnekleme noktasında, yoldan içeriye dik olarak 0, 10 ve 30 metre uzaklıklarda ve 0-20 cm derinlikte 72 toprak örneği alınarak, fiziksel ve kimyasal analiz sonuçlarına göre tekstür, pH, kireç (CaCO3), organik madde (OM) ve elektriksel iletkenlik (EC.103) değerleri belirlenmiştir. Elde edilen değerlerin birbirleriyle olan etkileşimlerinin istatistiksel olarak ne kadar önemli olduğunu belirlemek için regresyon analizi yapılmış ve kum yüzdeleri ile kireç ve organik madde arasında negatif önemli ve negatif çok çok önemli; pH ile organik madde arasında önemli; kireç ile organik madde ve elektriksel iletkenlik arasında önemli ve çok önemli korelasyonlar bulunmuştur

SOME PROPERTIES OF SOILS THE SIDE OF THE 080 STATE HIGHWAY

The soil properties that we can describe as the identity of a soil investigated are very diverse, including physical, chemical, physicochemical and biological. The more known these characteristics, the more the soil is recognized and the soil is being utilized. Soil properties must be known in order to be done correctly land use plans and obtain the best efficiency. A large part of the studies and expenditures without determining soil properties will be wasted. Unconscious attempts like that will lead to degredations and contaminations difficult to meliorate in the soil. Soil is an entity that we cannot increase its quantity and at the same time, we cannot conserve it as a result of misuse. In order to prevent this negativity, we must recognize our soils well and carry out our works according to the needs of us and the soils. In this research, at the 24 sample points, 72 soil samples were taken 5 km intervals as cross along the Tuzluca-Igdir-Nakhchivan route, crossing 080 State Highway, at a distance of 0, 10 and 30 meters from the Highway, and at 0-20 cm soil depth. According to the results of physical and chemical analysis carried out on the same soil samples, texture, pH, lime (CaCO3), organic matter (OM) and electrical conductivity (EC.103) amounts were determined. Regression analysis was performed to determine how statistically significant the interactions between the obtained values, and were found correlations as negative significant and negative very much significant for lime and organic matter respectively with sand percentages; significant for organic matter with pH; significant and very significant for organic matter and electrical conductivity respectively with lime.  

___

  • Altınbaş, Ü., Çengel, M., Uysal, H., Okur, B., Okur, N., Kurucu, Y., Delibacak, S., 2008. Toprak bilimi (3. Baskı). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 557. İzmir.
  • Anonim, 2019. Bitki besin maddelerinin yarayışlılığı. http://progenseed.com/images/upload/9815_9339.pdf Erişim tarihi: 18.04.2019.
  • Atasoy, A., 2018. Uşak ilinin eski göl tabanı üzerinde oluşmuş kalsik kambisol toprakları. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(82), 75-101.
  • Atalay, İ., 2006. Toprak oluşumu, sınıflandırılması ve coğrafyası. Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, 472 sayfa, İzmir.
  • Aydemir, O., 1992. Bitki besleme ve toprak verimliliği. Atatürk Üniversitesi Yayınları. No: 734, Erzurum.
  • Aydın, A., Sezen, Y., 1995. Toprak kimyası laboratuvar kitabı. E.A.Ü. Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No: 174, 146 sayfa, Ofset tesisi, Erzurum.
  • Aydın, M., Kılıç, Ş. 2010. Toprak bilimi. Nobel Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti., Nobel Yayın No: 1568, 130 sayfa, Ankara.
  • Brady, C.N., 1990.The nature and properties of soils. Macmillan Pub. Company, 10th edition, 550 pages, New York.
  • Çepel, N., 1988. Toprak ilmi. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 3416, Orman Fakültesi Yayın No: 369, İstanbul.
  • Dellavalle, N. B., 1992. Determination of specific conductance in supernatant 1:2 soil water solution in handbook on reference methods for soil analysis. Soil and Plant Analysis Council, Inc. Athens, GA.
  • Demiralay, İ., 1993. Toprak fiziksel analizleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 143, Erzurum.
  • Dengiz, O., Sarıoğlu, F.E., 2011. Samsun ilinin potansiyel tarım alanlarının genel dağılımları ve toprak etüd ve haritalama çalışmalarının önemi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 26 (3), 241-250.
  • Ergene, A., 1993. Toprak biliminin esasları. Atatürk Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 586, Ziraat Fak. Yayın no: 267, Ders Kitapları Serisi No: 42, Genişletilmiş 5. Baskı, 560 sayfa, Erzurum.
  • Gee, G.W., Bauder, J.W., 1986. Particle-Size Analysis. Methods of Soil Analysis. Part 1. Physical and Mineralogical Methods Second Edition. Agronomy No: 9. 2. Edition P: 383-441.
  • Güler, Ç., Çobanoğlu, Z., 1997. Toprak Kirliliği. Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi No: 40, 47 sayfa, Ankara: Barok Ofset Ltd. Şti., Ankara.
  • Larson, W.E., Pierce, F.J., 1991. Conservation and enhancement of soil quality. In: Dumanski, J., Pushparajah, E., Latham, M. and Myers, R. (eds) Evaluation for Sustainable Land Management in the Developing World. IBSRAM Proceedings no. 12, vol. 2. IBSRAM, Bangkok, pp. 175-205.
  • Mater, B., 1998. Toprak Coğrafyası. Çantay Kitapevi, 3. Baskı, 263 sayfa, ISBN: 9757206237 İstanbul.
  • McLean, E. O., 1982. Soil hand lime requirement. Methods of Soil Analysis Part 2. Chemical and Microbiological Properties Second Edition. Agronomy. No: 9 Part 2. Edition P: 199-224.
  • Nelson, R. E., 1982. Carbonate and gypsum. Methods of Soil Analysis Part 2. Chemical and Microbiological Properties Second Edition. Agronomy. No: 9 Part 2. Edition P: 191- 197.
  • Özyazıcı, M. A., Dengiz, O., Sağlam, M., 2013. Artvin ilinde yonca (Medicago sativa L.) tarımı yapılan toprakların verimlilik durumu ve potansiyel beslenme problemlerinin ortaya konulması. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 14(2), 225-238.
  • Saltalı, K., 2015. Toprak verimliliğinde organik maddenin önemi.http://www.gubretas.com.tr/tr/icerik/12/1834/toprak-verimliliginde-organik-maddenin-onemi.aspx. Erişim tarihi: 28.05.2019.
  • Sönmez, S., Çıtak, S., 2013. Bitki beslemenin temel unsurları. Hasad Yayıncılık, 176 sayfa, İstanbul.
  • Walkley, A., 1947. A critical examination of a rapid method for determining organic carbon in soils: Effect of variations in digestion conditions and inorganic soil constituents. Soil Science, 63, 251-263.