Sapanca Bölgesinde Yetiştirilen Bazı Ceviz Genotiplerinin (Juglans regia L.) Önemli Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma

Bu araştırma Sapanca ilçesi ve köylerinde ümitvar ceviz genotiplerin belirlenmesi amacıyla 2017-2018 yıllarında yürütülmüştür. Çalışmada yaklaşık 400 ceviz ağacı değerlendirilmiş ve 101 ağaçtan meyve örneği alınarak ince lenmiştir. Pomolojik ölçümler ve değerlendirmeler sonucunda 29 genotip ümitvar olarak seçilmiştir. Seçilen ge notiplerde; meyve ağırlığı 10,89-19,07 g, iç ağırlığı 5,01-9,43 g, iç oranı %43,01-59,39 kabuk kalınlığı 0,98-1,99 mm arasında değişmiştir. Kabuk rengi genotiplerin %55,17’sinde açık, %37,93’ünde orta ve %6,89’unda koyu renkli iç rengi %48,27’sinde açık sarı, %31,03’ünde koyu sarı, %20,68’inde ise kahverengi olarak değerlendirilmiştir. Seçilen genotiplerin 7’sinin homogami, 3’ünün protogeni ve 14’ünün ise protandri özelliğe sahip olduğu tespit edilmiştir.

A Study On Determination of Important Quality Characteristics of Some Walnut Genotypes (Juglans regia L.) Cultivated in Sapanca Region

This research was carried out in 2017-2018 to determine the promising walnut genotypes in Sapanca district and its villages. In the study, approximately 400 walnut trees were evaluated and fruit samples were taken from 101 trees and examined. As a result of pomological measurements and evaluations, 29 genotypes were selected as promising. In selected genotypes; fruit weight 10.89-19.07 g, kernel weight 5.01-9.43 g, kernel ratio 43.01- 59.39%, peel thickness ranged between 0.98-1.99 mm. Shell color was evaluated as light in 55.17% of genotypes, medium in 37.93% and dark in 6.89%, light yellow in 48.27%, dark yellow in 31.03% and brown in 20.68%. It has been determined that 7 of the selected genotypes have homogamous, 3 have protogynous and 14 have pro tandrous character.

___

  • [1] Beyhan, Ö. 2005. Darende cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerine araştırmalar. SAÜ Fen Bilimleri Enstitüsü -Dergisi 9 (1):35-42. https://arastirmax.com/en/system/files/dergiler/makaleler/9/1/arastirmax-darende-cevizlerinin-juglans-regia-l.seleksiyon-yoluyla-islahi-uzerinde-arastirmalar.pdf
  • [2] Orbay, S. K. 2016. Konya il merkezinde 2014 yılı ilkbahar donlarından zarar görmeyen ve kaliteli ceviz (Juglans regia Lgenotiplerinin seleksiyonu üzerinde bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=YiiHqT4xcce0hu3WO5m4A&no=dLdSeW00sDqXT5Cg45oqKw
  • [3] Oğuz, H. İ., Erdoğan, O., Gökdoğan, O. 2017. Niğde yöresinde Chandler ve Franquette ceviz (Juglans regia L.) çeşitlerinin verim ve kalite performanslarının belirlenmesi-Bahçe 46 (Özel Sayı 2): 233-240.https://arastirma.tarimorman.gov.tr/yalovabahce/Belgeler/bahce/sayilar/Bahce_46_2_2017_ozel_sayi.pdf
  • [4] Karadeniz, T. 2011. Ordu yöresinde yetiştirilen ceviz genotiplerinin (Juglans regia L.) seleksiyonu.-Ordu Üniv. Bil. Tek. Derg. 1 (1):64-72. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ordubtd/issue/11062/132144
  • [5] Tahtacı, S. A., Erdoğan, Ü., Gözel, H., Şahan, A., Yılmaz, A. 2017. Yerli ve yabancı bazı ceviz çeşitlerinin Gaziantep yöresinde fenolojik gelişme durumları-Bahçe 46 (Özel sayı 2): 153-156 https://arastirma.tarimorman.gov.tr/yalovabahce/Belgeler/bahce/sayilar/Bahce_46_2_2017_ozel_sayi.pdf
  • [6] Akça, Y. ve Aydın, M. 2005. Tokat/Niksar ekolojik koşullarında bazı ceviz çeşitlerinin performanslarının değerlendirilmesi-Bahçe Ceviz 34 (1):49-55. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bahce/issue/3349/46326
  • [7] Arda, E. 2006. İç Ege Bölgesi’ndeki ceviz (Juglans regia L.) populasyonunun seleksiyon yolu ile ıslahı üzerinde araştırmalar (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı
  • [8] Aslansoy, B. 2012. Sultandağı (Afyon) yöresi cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerine araştırmalar (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı http://acikerisimarsiv.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/1084/327075.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • [9] Beyhan, Ö. 1993. Darende cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde araştırmalar (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı
  • [10] Beyhan, Ö. 2009. Akyazı bölgesi cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde araştırmalar-l¹-Bahçe 38 (2):1-8. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bahce/issue/3353/46377
  • [11] Gültekin, N. 2017. Hekimhan yöresinde ceviz (Juglans regia L.) genotiplerinin seleksiyonu (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Osmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?d=s3Cp4U8HrbsDfiFAhZS2IA&no=UzxdgfXGta9qJ4RBk8YEkg
  • [12] Kalan, C. 2011. Bingöl yöresinde doğal olarak yetişen cevizlerin (Juglans regia L.) seleksiyonu (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=E_APhImr_D0agV1ES2Y-tw&no=_O9qUVx-gZ5v3G9JcAFORg
  • [13] Karadağ, H. 2007. Amasya ili merkez ilçe cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yolu ile ıslahı (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Osmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=XsarRKcEE3RpiGe8JU2d3Q&no=LQHbe2vj9qkOYjSQWEcD0Q
  • [14] Köroğlu, E. 2004. Çorum ili İskilip ceviz populasyonu içerisinde üstün özellikli ceviz genotiplerinin seleksiyon yolu ile ıslahı (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Osmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=xoWHwsZhgVoLOzBngl19Ng&no=V-PO4hVJxIbXePhSaBPOtA
  • [15] Bayazit, S. 2000. Hatay yöresi cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerine araştırmalar (Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=BvFZeCqew9qo0aws2oazZA&no=dODnJ-BvM4qVUNYCrOuMgw
  • [16] Kadakoğlu, B. Bayav, A. Karlı B. 2022. Türkiye’de Ceviz Üretim Projeksiyonu ve Rekabet Gücü Analizi Fruit Science (Meyve bilimi), Meyvecilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, 9(1), 8-15. [17] Maden, Ö. 2011. Gönen (Balıkesir) ilçesi cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yolu ile ıslahı (Yüksek Lisans Tezi). Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı http://earsiv.odu.edu.tr:8080/jspui/bitstram/11489/891/1/89309101%20%C3%96NDER%20MADEN.pdf
  • [18] Akçay, M. E. ve Tosun, İ. 2005. Bursa ili III. Alt bölgesinde (Gemlik, Orhangazi, İznik ve Mudanya) yetiştirilen ceviz genotiplerinin seleksiyonu. Bahçe Ceviz 34 (1): 57-62.
  • [19] Doğan, A., Oğuz, H. İ., Gün, A., Aşkın, M. A. 2005. Bayındır (İzmir) yöresinde selekte edilen bazı ümitvar ceviz (Juglans regia L.) genotiplerinde meyve özelliklerinin belirlenmesi. Bahçe Ceviz 34 (1): 117-121
  • [20] Kaymaz, Ö. 2005. Hizan (Bitlis) merkez ilçe ceviz (Juglans regia L.) populasyonlarında ümitvar genotiplerin seleksiyonu üzerine bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
  • [21] Özrenk, K., Kazankaya, A., Balta, M. F., Muradoğlu, F., Yılmaz, M. 2005. Erzincan’da tohumdan yetiştirilen cevizlerin meyve özelliklerinin tanımlanması. Bahçe Ceviz 34 (1): 133-139.
  • [22] Demir, Z. 2007. Siirt yöresinde doğal olarak yetişen cevizlerin (Juglans regia L.) seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
  • [23] Keleş, H. 2012. Gümüşhacıköy cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yolu ile ıslahı. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
  • [24] Gülsoy, E., Kaya, T., Pehluvan, M., Şimşek, M. 2016. Iğdır yöresi cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyonu. Iğdır Üniversitesi., Fen Bilimleri Ens. Der. 6 (1): 25-30.
  • [25] Balta, M. F., Karakaya, O., Taşçı, A. R. 2017. Ulubey (ordu) ilçesinde yetiştirilen bazı ceviz genotiplerinin pomolojik özellikleri. Bahçe 46 (Özel sayı 2): 65-69.