Betül YENİSARI, Burcu MESTAV, Ömer Faruk ÖZTÜRK

Üniversite Çalışanlarının İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Konusundaki Bilinç Düzeylerinin Araştırılması

İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG), çeşitli endüstri ve faaliyetlere özgü olarak tıp, psikoloji, eğitim, toksikoloji, ergonomi, fizik, kimya, ekonomi, hukuk, teknoloji gibi bilimsel alanlarla ilgili konulara temas eden geniş kapsamlı ve çok disiplinli bir kavramdır. İSG, bu çok çeşitli alanlarla ilgili ve ilişkili olmasının yanı sıra, bazı temel ilkelere sahiptir. Bu ilkelerden en önemlisi, her çalışanın İSG haklarına sahip olması ve bu hakların güvence altına alınması gerekliliğidir. Diğer önemli ilke ise işyerinde sağlık ve güvenliğin tesisi için çalışanın, işverenin ve devletin birtakım sorumlulukları ve yükümlülüklerinin olmasıdır. Hak ve sorumlulukların tam olarak yerine getirilmesi için öncelikle bu konuda bilgi sahibi olmak, dolayısıyla eğitim ve öğretim almak gerekmektedir. Bu araştırma çalışmasında, çalışanların İSG eğitimi konusundaki bilinç düzeylerini belirlemek amacıyla betimsel bir alan çalışması yapılmıştır. Çalışmada nicel araştırma tekniklerinden kaynak tarama ve anket yöntemleri kullanılmıştır. Anket, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nin farklı birimlerinde görev yapan akademik ve idari personel ile yüz yüze görüşülerek gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların anket formlarına verdikleri cevaplar Cronbach Alpha testi kullanılarak güven analizine tabi tutulmuştur. Çalışma sonucunda, çalışanların farklı demografik (cinsiyet, bölüm, medeni durum, unvan gibi) özelliklerine göre İSG konusundaki bilgi düzeyleri ve farkındalıkları tablolar halinde gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

iş güvenliği, çalışan hakları, çalışan farkındalığı, üniversite çalışanları, istatiksel analiz

Investigation of the Awareness Levels of University Staff about Occupational Health and Safety Education

Occupational Health and Safety (OHS) is a comprehensive and multidisciplinary concept that touches on topics related to scientific fields such as medicine, psychology, education, toxicology, ergonomics, physics, chemistry, economics, law, technology etc. OHS has some basic principles as well as being related to a wide range of fields. The most important of these principles is that each employee must have OHS rights and these rights must be secured. Another important principle is that the employee, employer and the goverment have certain responsibilities and obligations for the establishment of health and safety in the workplace. The fulfillment of rights and responsibilities precisely requires knowledge of this issue and therefore it requires education and training. In this research, a descriptive field study was conducted in order to determine the awareness level of the employees about OHS training.The resource scanning and survey methods, which are quantitative research techniques were used in the study. The survey was conducted by face to face interviews with academic and administrative staff working at different units of Çanakkale Onsekiz Mart University.The responses to questionnaire forms were subjected to confidence analysis using the Cronbach Alpha test. As a result of the study, the level of knowledge about the OHS based on different demographic characteristics (such as gender, department, marital status, title) of the employees was shown in schedules.

Keywords:

occupational safety, employee rights, employee awareness, university staff, statistical analysis,

PDF

___

Akgemci T., 1997. İnsan Kaynakları Yönetiminde Eğitim ve Geliştirme Etkenliğinin Sağlanması. Verimlilik Dergisi, 59-61.
Akyiğit E., 2001. İş Kanunu Şerhi. Seçkin Yayınları, Ankara, 48-63.
Akyüz Y., 1993. Türk Eğitim Tarihi. Kültür Koleji Yayınları, Ankara, 145-148.
Alper Y., 1992. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği ile İlgili Problemlere Genel Bir Bakış. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İşçi Sağlığı Daire Başkanlığı Dergisi, 14: 33-38.
Baş T., 2008. Anket Nasıl Hazırlanır, Uygulanır, Değerlendirilir. Seçkin Yayıncılık, İstanbul, 255-260.
Büyüköztürk Ş., 2013. Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı. Pegem Akademi Yayıncılık, İstanbul, 213-219.
Can A., 2014. SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Pegem Akademi Yayıncılık, İstanbul, 393-401.
Cılga E., 2004. İş Sağlığı ve Güvenliğinde Yeni Dönem, Mess Mercek, 34: 108-115.
Demircioğlu M., Centel, T., 2003. İş Hukuku, Beta Yayınları, Ankara, 85-92.
ILO 2015. Investigation of Occupational Accidents and Diseases, (A Practical Guide for Labour Inspectors, Geneva).
Işık R., 2000. İş Sağlığı ve Güvenliği için Öğretim. İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, Eğitim Özel Sayısı: 24-27.
Kale Ö., Yanık S., 2018. İnşaat Sektörü Çalışanlarının İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Eğitimleri Konusundaki Bilinç Düzeylerini Ölçmeye Yönelik Bir Sektörel Araştırma. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22, 2: 639-651.
Montero M. J., Araque R. A., Rey J. M., 2009. Occupational Health and Safety in The Framework of Corporate Social Responsibility. Safety Science, 47,10: 1440-1445.
Özkılıç Ö., 2005. İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri ve Risk Değerlendirme. Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Yayınları, 246: 73-77.
Şerifoğlu U., Kürşat S., 2007. İşletmelerde Sağlık ve Güvenlik Kültürünün Oluşturulması; Tepe Yönetiminin Rolü ve Kurum İçi İletişim Olanaklarının Kullanımı. İ.Ü. İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 18, 58: 41-50.
Tanır F., 2004. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği. İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, 17-22.
Tavşancıl E., 2006. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayınları, İstanbul, 123-130.
TDK, 2017. Güncel Türkçe Sözlük (Türk Dil Kurumu) http://www.tdk.gov.tr
Ünver Ö., Gamgam H., Altunkaynak B., 2013. Temel İstatistik Yöntemler. Seçkin Yayıncılık, Ankara, 488-493.
Varış F., 1985. Eğitim Bilimine Giriş. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, Ankara, 32-38.
WHO, 2017. Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization) http://www.who.int/en