Taşıma Gücü ve Oturma İncelemelerinde Menard Pressiyometre Deneyinin Uygulanması: Kuloğlu HES Regülatörü Yerinde Bir Örnek Çalışma (Kars, Türkiye)

Bu çalışmada Aşağı Aras Havzası hidroelektrik santrali (HES) projelerinden biri olan Kuloğlu regülatörüne aitiki sondajda yapılan Menard presiyometre deneyleri değerlendirilmiş ve Menard presiyometresi tanıtılmaya çalışılmıştır. Temel alanını kaplayan alüvyonda açılmış sondajlardan SK-1 kuyusunda 8 adet, SK-2 kuyusunda ise 12 adet presiyometre deneyi yapılmıştır. Sondaj kuyularının 20 ile 24. metrelerden sonra genişlemesi ve çökmesi nedeniyle daha derinlerde deney yapılamamıştır. Alüvyonun homojen ve heterojen olduğu kabulüyle, iki grup halinde oturma ve taşıma gücü hesaplamaları yapılmıştır. Presiyometre deneyi oturma hesaplamalarının yanı sıra temel biriminde anlık oturma hesaplaması da yapılmıştır. Deneyin uygulanabildiği derinliklerden elde edilen veriler yardımıyla yapılan hesaplama sonuçları, kabul edilebilir taşıma ve oturma sınırları içerisindedir. Gene aynı hesaplamalar yardımı ile, yapı yükünden kaynaklı gerilimin derinlikle dağılımı belirlenmiştir. Yapı yükünün oluşturacağı gerilim, 48 m derinlikte % 10 değerine düşmektedir. 20 ile 24. metrelerden sonra sondaj kuyularının çökmesi, genişlemesi ve yapı yükünün oluşturacağı gerilimin daha derinlere devam etmesinden dolayı alüvyonun tamamının kaldırılması önerilmiştir. Çalışmada ayrıca, Menard presiyometre deneyinin su yapısı inşaat alanlarında uygulanması sırasında karşılaşılan sorunlara da değinilmiştir.

___

  • Agan, C., 2011. Investigation of bearing capacity changes of different clays by using the Menard pressuremeter tests. International Journal of the Physical Sciences Vol. 6(23), pp. 5454-5461.
  • APAGEO., 2006. Menard Pressuremeter (G Type) operating instructions, 2006 edition.
  • ASTM (American society for testing and materials)., 1994. Annual book of ASTM Standarts-Section 4, Construction, V. 0408 Soil and Rock; Building Stones. ASTM Publication, 978 pp.
  • Baquelin, F., Jezequel, JF., Shields, DH., 1978. The Pressuremeter and Foundation Engineering. Trans Tech Publications, Clausthal-Zellerfeld, Germany, 617 pp.
  • Briaud, J. L., Lytton, R.L., and Hung, J.T., 1983. Obtaining moduli from cyclic pressuremeter tests. Journal of Geotechnical Engineering (ASCE, 109 (NGT5): pp.657-665.
  • Bozbey, İ., Togrol, E., 2009. Correlation of standart penetration test and pressuremeter data:a case study from Istanbul, Turkey. Bull Eng Geol Environ:505-515.
  • Centre d’Etudes Mėnard, 1971. La mėthode des volumes relatifs. Notice D22-A71.
  • Clarke, B.G., 1995. Pressuremeters in Geotechnical Design (1. Edition). Chapman&Hall, 2-6 Boundary Row, London SE1 8HN. UK, 364 pp.
  • Coduto, D.P., (1999). Geotechnical Engineering Principles and Practices, Prentice-Hall, USA.
  • Erdoğan, Hüseyin., 1980. Zemin ve Kaya Mekaniği Arazi Deneyleri. Mühendislik Jeolojisi Toplantısı-5.,9-14 Haziran 1980, Yalova Tesisleri, 98 s.