Muğla yöresi mermerlerinin minerolojik, kimyasal fiziksel ve mekanik özellikleri

Muğla, yöresinde dota, renk ve desen açısından, farklılıklar sunan dört ayrı stratigrafik seviyede mermer üretimi yapılmaktadır. Bu mermer seviyeleri; alttan üste doğru Permokarbonifer yaşlı şistler içerisinde bant ve mercekler şeklinde yer alan siyah, mermerler, Triyas yaşlı şistler içerisinde mercekler şeklinde bulunan değişik ton ve desenlere sahip beyaz mermerler, Üst Kretase yaşlı zımparalı beyaz-grimsi beyaz mermerler ve Paleosen yaşlı renkli Ege Bordo Mermeridir. Muğla yöresinde farklı stratigrafik seviyelerde açılmış olan mermer ocaklarından alınan mermer numunelerinin mineralojik, kimyasal fiziksel ve mekanik özellikleri belirlenmiş ve bu özelliklerin birbirleri arasındaki ilişkileri araştırılmıştır. Muğla yöresi mermerleri, genelde düşük poroziteli, yüksek birim hacim ağırlığına sahip ve yüksek dirençli kayaçlar olup mineral boyutları 22-769 $mu$ arasında değişmektedir., Mermerlerin, mineral boyutlarının büyümesine bağlı olarak, tek eksenli basma, nokta yükleme, eğilme ve Böhme yüzeysel aşınma dirençleri ile Schmidt darbe dayanımı ve kuru. birim, hacim, ağırlıklarınm azaldığı, kuru birim, hacim ağırlığının artmasına bağlı olarak, ise tek eksenli basma, nokta yükleme, eğilme ve Schmidt darbe dayanımlarının arttığı belirlenmiştir. Muğla yöresi mermerlerinin tek eksenli basınç dirençleri $(sigma_c)$ ile nokta yükleme dirençleri $(I_{S50})$ aralarındaki K katsayısının 15 ila 26 arasında değiştiği ve aralarındaki ilişkinin $sigma_c$ = 14.24 $(I_{S50})$ + 32 eşitliği ile tanımlandığı belirlenmiştir.

The mineralogical, chemical, physical and mechanical properties of Muğla region marbles

Block marble productions are made at four different stratigraphie level having different texture, colour and pattern in the Muğla region. These marble levels from bottom to top are Permocarbonifereous aged- banded and lens shaped white marbles interbedded with the same aged phyllites, Trias aged white marbles found as lenses within schists with different hue and pattern. Upper Cretaceous aged emery bearing white - greyish while marbles and. Paleocene aged red coloured Aegean Bordeaux Marble. In this paper the mineralogical, chemical, physical and mechanical properties of the marble samples obtained from the working quarries opened at different stratigraphie levels were determined and the interlations of theseroperties were investigated.The Muğla region marbles, generally have low porosity, high unii weight and are highly strong rocks having mineral sizes vary between 22 $mu$ and 769 $mu$ As the mineral sizes increasef the uniaxial compressive strength, point load strength index, flexural strength and Böhme surface attrition values, Schmidt Hammer values and dry unit weight are found to decrease and as the dry unit weight increases the uniaxial compressive strength, point load strength index, flexural strength, Böhme surface attrition value, Shore hardness index and Schmidt hammer values are found to increase. The ratio between the uniaxial uniaxial. compressive strength $(sigma_c)$ and the point load strength index $(I_{S50})$ of the Mugla marbles is found to vaty between 15 and 26 and the mean relation is found to be represented by $I_{S50}$ = 14.24 Isc+32.

___

  • Anon, 1979, Classification of rocks, and soils for engineering geological mapping,. Part I-Rock and soil materials; Bull.Int. Ass.Eng GeoL, 19, 364-371.
  • Bieniavski, Z.T., 1975, Rock mass classification in rock engineering. Proc. Symp. Exploration for Rock Engineering., Johannessborg, 1,97-106.
  • Brinkman, R., 1967, Die Südflanke des Menderes Massive Me Milas, Bodrum und Ören, Scient Report of Faculty of Science, Ege University., 43p, 12,2 abb., 1 Tab., İzmir- Bornova.
  • Deere,D.U., & Miller,R.P., 1966, Engineering classification and index properties for intact rocks. Report A.FWL-TR-65-116. Air Force Weapons Laboratory (WLDC) Kirtland Air Force Base, New Mexico.
  • I.S.R.M 1981., International. Society for Rock Mechanics Suggested Methods Rock Characterization,, Testing and Monitoring.E.T. Brown,, (ed), Pergamon Press,London, 211 pp.
  • Kun, N., Güngör, T, ve Erdoğan, B., 1999, Menderes Masifindeki Mermer Yataklarının Stratigrafik Konumları ve özellikleri., I, Batı Anadolu Hammadde Kaynakları Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 46-53. İzmir.
  • Lemberg. J., 1892, Zur microchemischen Untresuchung einiger Minerale; Zeitschr. Deutsch.geol. Gesellsch., vol. 44, pp. 224-242,
  • T.S. 699/ Ocak. 1987., U.D.K. 691.2 Doğal yapı taşları-muayene ve deney metodları.
  • T.S- 10449/ Ekim. 1991., Mermer - kalsiyum karbonat esaslı-yapı ve kaplama taşı olarak kullanımları.
  • Yavuz,A.B., 2001,, Muğla Yöresi Mermer Ocaklarında Blok Mermer Üretimini Etkileyen Jeolojik Parametreler: Doktora Tezi, D.E.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, 331s., İzmir. (Yayımlanmamış).