Güney İlçesi (Denizli) batısındaki gölsel kireçtaşının fiziksel, jeokimyasal ve teknolojik özellikleri

Denizli ili Güney ilçesi batısında Miyosen yaşlı gölsel kireçtaşları yüzeylemektedir. Gölsel kireçtaşları altında alüvyon yelpazesi ortamında çökelmiş olan kumtaşı, çamurtaşı yer alır. Kireçtaşları gri, bej ve beyaz, kaim tabakalı (10-15m) ve masif yapılıdır. Kireçtaşı içinde kısmen boşluklar gelişmiş olup, bu boşlukların büyük bir kısmı kalsitle doldurulmuştur. Teknolojik özellikleri desteklemek amacıyla yapılan ana oksit analizlerinde; % 0.8-1.7 SiO2, % 0.3 A12O3, % 0.1-0.2 Fe2O3, % 0.5-0.9 MgO, % 52-55 CaO ve %42.9-43.6 LOI saptanmıştır. İz ve çok ayrıntılı NTE analizlerinde ise ağır metallerin (Hg, Ni, Cr, Pb, As, Cd, Cu, Mo, Zn, Sb, Se, Sc) ve radyoaktif elementlerin çok düşük oranda temsil edildiği gözlenmiştir. Kireçtaşı kireç çamurtaşı dokusu özelliğinden dolayı iyi plaka vermekte, kenar ve köşeleri dağılma göstermemekte, erime boşlukları dışında düzgün kesilme yüzeyli ve parlatılabilir özellikli olup "Kesilip Parlatılabilecek Sert Taş" sınıfına girmektedir. Silika içeriği %0.8 ila %1.5 arasında, birim hacim ağırlık ortalaması 24.73 kN/m3, ağırlıkça su emme ortalaması % 1.54, etkili gözeneklilik-porozite ortalaması % 5, kuru basınç mukavemeti ortalaması 85.8 Mpa, don kaybı ortalaması % 0.05, Böhme sürtünmeden kaynaklanan aşınmaya direnci ortalaması 0.74 cm/50 cm2 olup, paslanma ortaya çıkmamaktadır.Gözeneği ve su emme miktarı az olan kireçtaşı seviyelerinin doğal yapı malzemesi olarak kullanılabilmesi mümkündür.

Physical, geochemical and technological properties of lacustrine limestones in West of Güney (Denizli)

The lacustrine limestones of Miocene outcrop in the west of Güney town of denizli. Flüvial fan, sandstone and mudstone deposits of alluvial fan underlying lacustrine limesstones. 10 to 15 m thick-bedded massive limestones are grey, beige, white, thick layered, karstic which are filled with calcite. As a result of major oxide analyses 0.8-1.7. %SiO2, 0. 3 %A12O3, 0. 1-0.2 %Fe2O3, 0.5-0.9 % MgO, 52-55 %CaO, and 42.9-43.6 % LOI. Low amount of heavy metals (Hg, Ni, Cr, Pb, As, Cd, Cu, Mo, Zn, Sb, Se, Sc)and radioactive elements were observed in the analysis of trace and detailed NTE. Because of micritic matrix, the limestone produces well plates with its good edges and corners no showing fragmentation and producing regular cutting surfaces except cavities holes. The rock can succesfully be polished. The limestone has a unit weight of 24.73 kN/m3, water absorption by weight of 1.54%, effective porosity 5%, dry uniaxial compressive strength is 85.8 Mpa, weight loss due to freeze-thaw of 0.05, Böhme abrasion resistance.of 0.74 cm/50 cm2. No indication of oxidation is on the rock detected. Limestone with low effective porosity and water absorption can be used as a natural building stone.

___

  • Atabey, E., 1997. Karbonat sedimantolojisi, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası yaymlan:45. Ankara.
  • Atabey, E., 2003. Tufa ve Traverten. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası yayınları: 75. Ankara.
  • Dunham, R. J., 1962. Classification of carbonate rock according to depositional tekxture. In:
  • Classification of carbonate rocks (Ed. W. G. Ham). Mem . Amer. Assoc. Petr. Geol., 1, 108-121.
  • TS699 (TSE, 1987. Tabii yapı taşlan-muayene ve deney metotları. Türk Standartları Enstitüsü. Ankara.
  • Konak, N., 2002. 1/500000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Yayınları. Ankara.