İdeolojik Özneleşmenin Bir Formu Olarak İşyeri Rekabeti

Başarı, başkalarına göre göreceli hale geldikçe rekabet işyerinde doğal bir sonuç gibi karşımıza çıkar. Özellikle oyun teorisinin işletmenin temelinde olduğu günümüzde, pozitivist ve ampirist bir bakış altında bu içkinlik, insan doğasının dolayımsız bir sonucu gibi görünebilir. Ancak bu algı, yalnız bireyi içeriden kuran ideolojinin egemenliği altındaki yaşantımızın bir ürünüdür. Bu nedenle özneleşme sürecinin bir sonucu olarak işyerinde hissettiğimiz rekabetin belirginliği insan doğasına değil sosyal durumlara bağlı, tekrarlayan tecrübeler ve pratiklerden türeyebilir. Bu makalenin amacı, rekabetin üretimini ve onun nasıl Louis Althusser’in bize sunduğu özne olma sürecinde ideoloji içinde tekrarlayan tecrübeler yoluyla işyerinde doğal bir unsur gibi yer bulduğunu incelemektir.

Anahtar Kelimeler:

Özneleşme, Rekabet, Neoliberalizm, ideoloji

PDF

___

Althusser, Louis. 1970. “Idéologie et appareils idéologiques d’État. (Notes pour une recherche).” Article originalement publié dans la revue La Pensée, no 151, juin 1970. In ouvrage de Louis Althusser, POSITIONS (1964-1975), pp. 67-125. Paris : Les Éditions sociales, 1976, 172 pp.
Anon. s. d. « Foucault, Michel: Ethics | Internet Encyclopedia of Philosophy ». Consulté 30 juin 2021 (https://iep.utm.edu/fouc-eth/).
Braverman, Harry. 1998. Labor and Monopoly Capital: The Degradation of Work in the Twentieth Century. New York: NYU Press.
Charazac, V. (2010). Le néolibéralisme au mépris du collectif. Connexions, n° 94(2), 121–133.
Cole, Matthew, Hugo Radice, et Charles Umney. 2020. « The Political Economy of Datafication and Work: A New Digital Taylorism? » in Socialist Register 2021: Beyond Digital Capitalism: New Ways of Living. Socialist Register.
Dean, J. (2017). Nothing Personal. In Rethinking Neoliberalism. Routledge.
Foucault, Michel. 2014. Histoire de la sexualité (Tome 2) - L’usage des plaisirs. Editions Gallimard.
Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 1982. Principes De La Philosophie Du Droit: Ou Droit Naturel Et Science De L’ État En Abrège. Vrin.
Hobbes, Thomas. 2004. Léviathan : traité de la matière, de la forme et du pouvoir de la république ecclésiastique et civile. Chicoutimi, Québec: J.-M. Tremblay.
Jonas, Friedrich. 1991. Histoire de la sociologie: des Lumières à la théorie du social. Paris: Larousse.
Lee, B.-H. (2011). Labor Solidarity in the Era of Neoliberal Globalization. Development and Society, 40(2), 319–334.
Lee, Y. (2015). Labor after Neoliberalism: The Birth of the Insecure Class in South Korea. Globalizations, 12(2), 184–202. https://doi.org/10.1080/14747731.2014.935087
Locke, John. 1986. Essais sur la loi de nature (1ère édition en 1660). Université de Caen.
Lukàcs, Georg. 1960. Histoire et conscience de classe Essais de dialectique marxiste Traduit de l’allemand par Kostas Axelos et Jacqueline Bois. Les Editions de Minuit.
Marx, Karl, et Friedrich Engels. 1968. L’idéologie allemande. Paris: Éditions sociales.
Ong-Van-Cung, Kim Sang. 2011. « Critique et subjectivation. Foucault et Butler sur le sujet ». Actuel Marx n° 49(1):148‑61.
Pyysiäinen, Jarkko, Darren Halpin, et Andrew Guilfoyle. 2017. « Neoliberal governance and ‘responsibilization’ of agents: reassessing the mechanisms of responsibility-shift in neoliberal discursive environments ». Distinktion: Journal of Social Theory 18(2):215‑35. doi: 10.1080/1600910X.2017.1331858.
Smith, Adam. 1881. Recherches sur la nature et les causes de la richesse des nations Livre I. Paris: Gallimard.
Tully, James. 1992. Locke : Droit naturel et propriété. Paris: Presses universitaires de France.