VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE İMALAT SEKTÖRÜNÜN PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİ

Çalışmada İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na kote olan imalat sektöründeki şirketlerin Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemi kullanılarak performanslarının karşılaştırılması amaçlanmıştır. VZA’ da seçilen girdi ve çıktı değişkenleri temel analiz yönteminde genel kabul görmüş finansal rasyolardır. IMKB’ ye kote imalat sektörünün 2005 Aralık dönemi itibariyle ortalama etkinlik skoru % 83,94 olarak hesaplanmıştır. Çalışmada sektördeki etkin firmalar tespit edildikten sonra etkin olmayan firmaların etkin hale gelebilmeleri için gerekli potansiyel iyileştirme oranları da hesaplanarak önerilerde bulunulmuştur.

EVALUATING THE PERFORMANCE OF MANUFACTURING FIRMS VIA DATA ENVELOPMENT ANALYSIS

The purpose of the study is to compare performance efficiency of listed manufacturing firms on Istanbul Stock Exchange (ISE) by using Data Envelopment Analysis in Turkey. The selected input-output variables are the most commonly accepted financial ratios. The efficiency scores of the listed manufacturing firms is % 83.94 as an average for the period of December 2005. In addition to that, the potential recovery rates are calculated for the inefficient manufacturing firms and made some recommendations how they might perform better.

___

  • ANDERSON, David, D. R. SWEENEY ve T. A. WILLIAMS (2000) An Introduction to Management Science:Quantitative Approaches, 9. Basım, Cincinnati, Ohio, South-Western College Press.
  • BERGER, A.N., ve D.B.HUMPREY (1997) “Efficiency of Financial Intuitions: International Survey and Directions for future Research”, European Journal of Operational Research, 98 (2), 175-212.
  • BOUSSOFIANE, A., R. DYSON ve E. RHODES (1991) “Applied Data Envolopment Analysis” , European Journal of Operational Research, Vol. 2(6), 1-15.
  • CHARNES, A., COOPER, W.W, ve E.RHODES (1978) “Measuring the Efficiency of Decisioms Making Units” European Journal of Operation Research, 2, 429-444
  • CHARNES, A., W.W. COOPER, ve E.RHODES, (1981) “Evaluating Programme and Managerial Efficiency: An application of Data Envelopment Analsis to Program Follow Through”, Management Science, 27, 668-696.
  • ÇİNGİ, S.ve Ş. A.TARIM (2000) “Türk Banka Sisteminde Performans Ölçümü: DEA Malmquist TFB Endeksi Uygulaması”, Türkiye Bankalar Birliği Tebliğler Serisi, Sayı:01
  • ESENBEL, Mine, M. O ERKİN ve F. K. AYDIN (2001) “Veri Zarflama Analizi ile Dokuma, Giyim Eşyası ve Deri Sektöründe Faaliyet Gösteren Firmaların Etkinliğinin Karşılaştırılması”. (http://www.analiz. com/egitim/ gazi001.html)
  • HARDY D.C., ve C.PAZARBASIOĞLU (1999) “Determinants, Leading Indicators of Banking Crises: Further Evidence” IMF Staff Papers, 46 (3).
  • İNAN, E. A. (2000) “Banka Etkinliğinin Ölçülmesi ve Düşük enflasyon Sürecinde Bankacılıkta Etkinlik” Bankacılar Dergisi, 34, 85–86.
  • KILIÇKAPLAN, Serdar, M. ATAN ve F. HAYIRSEVER, (2004) “ Avrupa Birliği Genişleme Sürecinde Türkiye Sigortacılık Sektöründe Hayat Dışı Alanda Faaliyet Gösteren Şirketlerin Verimliliklerinin Değerlemesi”, Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü ve Bankacılık ve Sigortacılık Yüksekokulu Geleneksel Finans Sempozyumu 27 – 28 Mayıs, İMKB Konferans Salonu, İstinye/ İSTANBUL.
  • MERCAN, M. ve R. YOLALAN (2000) “Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek ve Mülkiyet Yapıları ile Finansal Performans İlişkisi”, YKB Tartışma Tebliğleri Sayı:2000/1.
  • SHERMAN, H.D., ve GOLD, F. (1985) “Bank Branch Operating Efficiency: Evaluation with Data Envelopment Analysis”, Journal of Banking and Finance, 9 (2) , 297-315.
  • SEVIL G. ve A. YALAMA, (2006) “Portfolio Allocation Using Data Envelopment Analysis (DEA): An Empirical Study on Istanbul Stock Exchange Market (ISE)”, Academy of World Business, Marketing and Management Development, France, Conference Aced, 9–13 July.
  • TARIM, A., H. I. DENER ve S. Tarım, (2000) “Efficiency Measurement in the Hotel Industry: Output Factor Constrained DEA Application” International Journal of Tourism and Hospitality Research, 11, 111- 123.
  • ULUCAN, Aydın, (2000) “Şirket Performanslarının Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı: Genel ve Sektörel Bazda Değerlendirmeler”, Hacettepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 18(1),
  • ŞAHİN, İ. (1998) Sağlık Bakanlığı Hastanelerinin İllere Göre Karşılaştırmalı Verimlilik Analizi. Veri Zarflama Analizine Dayalı Bir Uygulama, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • YOLALAN, R. (1993) İşletmelerarası Göreli Etkinlik Ölçümü, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları: 483, Ankara, , s.28.
  • YOLALAN, Reha, Türk Bankacılık Sektörü İçin Göreli Mali Performans Ölçümü, TBB Bankalar Derneği, Sayı:19, 1996.