BURSA'DA SİGARA İÇİMİ VE NİKOTİN BAĞIMLILIĞI İLE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER
Sigara öne mli bir sağlık sorunudur. Sağlık Bakanlığı verilerine göre erişkin nüfusumuzun 1/3'ü sigara içmektedir.Çalışmamızda, Bursa'da sigara içme yaygınlığı ve nikotin bağımlılık durumu ile ilişkili olabilecek demografik verileri araştırmayı amaçladık. KOAH günü etkinliklerinde Bursa'da bir alışveriş merkezinde gönüllülerden, sigara ve fagerstrom nikotin bağımlılık durumlarını belirlemek için anket formunu doldurması istendi. Katılımcıların demografik verileri, meslek, ekonomik ve eğitim durumları kaydedilerek değerlendirildi. Çalışmada 298 gönüllü (%62.7 erkek, %38.3 kadın, ortalama yaş 44.9±3.3 yıl) değerlendirildi. Olguların %61.7'si sigara içmekteydi. (Erkeklerin %73.4'ü, kadınların %41.4'ü). Sigara içme oranı erkeklerde anlamlı derecede yüksekti. Sigara içenlerin ortalama fagerstrom skoru 3.6±2.3 idi. Sigara içme süresi, sigara paket yılı ile fagerstrom skoru arasında ilişki yoktu. Serbest meslek grubunda sigara içimi diğer meslek gruplarına oranla anlamlı derecede yüksekti. Sigara içenlerin %29.9'u uzun sigara içmekteydi. Uzun sigara içenler (yaş ortalaması 47.1±2.0 yıl), kısa sigara içenlere (yaş ortalaması 42.0±1.4) oranla anlamlı derecede yaşlıydı. Uzun sigara içenlerin ortalama sigara içme (p=0.025) ve paket yılı (p=0.006) kısa sigara içen gruba oranla anlamlı derecede yüksekti. Toplumumuzda erkeklerde ve serbest meslek grubunda sigara içme oranı yüksektir. İçilen sigara miktarı, nikotin bağımlılığı ile korele olmayabilir. Uzun sigara içimi ileri yaş grubu, daha fazla sigara içim yılı ve paket yılı ile ilişkilidir.
THE FACTORS RELATED TO HABIT OF SMOKING CIGARETTE AND ADDICTION OF NICOTINE IN BURSA
Smoking cigarette is an important health problem in Turkey. Everyone of three adults smokes according to the data of The Ministry of Health. In our study, we aimed to evaluate smoking and nicotine addiction status and related demographic factors in Bursa's public. Were asked from participants to fill a questionnaire including their smoking and demographic status, in COPD day at a mall in Bursa. Their datas were recorded and evaluated. In this study were evaluated 298 participants (111 female, 187 male) with a mean age of 44.9±3.3 years. 61.7% of the participants was smoking (73.4% of the male and 41.4% of the female). The rate of smoking was significantly higher in male (p0.05). In self employed persons, smoking was significantly higher than other job groups (p
___
- 1. Global tobacco epidemic: American Cancer
Society. [http://www.cancer.org]. Accessed
February 28, 2006.
- 2. Global Effects of Tobacco Use [http://www.
globalhealth.gov/]. Accessed February 28, 2006.
- 3. Temel A. ve ark. Bir E¤itim Hastanesinin
Sa¤l›k Personelinde Sigara Al›flkanl›¤›, B›rakma
S›kl›¤› ve Ba¤›ml› Kiflilik Özelliklerinin ‹liflkisi.
Ba¤›ml›l›k Dergisi 2004; 5: 16-22.
- 4. Göksel T, Cirit M, Bay›nd›r Ü. ‹zmir ili lise
ö¤rencilerinin sigara al›flkanl›¤›n› etkileyen
faktörler. Toraks Dergisi 2001; 3: 49-53
.
5. Kaya N, Çilli AS. Üniversite ö¤rencilerinde
nikotin, alkol ve madde ba¤›ml›l›¤›n›n 12 ayl›k
yayg›nl›¤›. Ba¤›ml›l›k Dergisi 2002; 3: 1-8.
- 6. Haberstick BC, Timberlake D, Ehringer MA,
Lessem JM, et al. Genes, time to first cigarette
and nicotine dependence in a general population
sample of young adults. Addiction
2007; 102: 655-65.
- 7. Pomerleau OF, Collins A, Shiffman S, et al.
Why some people smoke and others do not:
new perspectives. J Consult Clin Psychol 1993;
61: 723-31.
- 8. Pomerleau OF. Individual differences in
sensitivity to nicotine: implications for genetic
research on nicotine dependence. Behav
Genet 1995; 25: 161-77.
- 9. Ezzati M, Henley SJ, Thun MJ, et al. Role of
smoking in global and regional cardiovascular
mortality. Circulation 2005; 112: 489-97.
- 10. ‹lhan F, Aksakal FN, ‹lhan MN, Aygün R. Gazi
Üniversitesi T›p Fakültesi ö¤rencilerinin
sigara içme durumu. TSK Koruyucu Hekimlik
Bülteni 2005; 4: 188-98.
- 11. WHO Global Status Report-Paistan-1997:
Tobacco Information and Prevention Source
(TIPS), Centers for Disease Control. [http://
www.cdc.gov/tobacco/who/pakistan].
Accessed February 28, 2006.
- 12. Dilbaz N, Apayd›n L. Bir E¤itim Ve Araflt›rma
Hastanesinde Çal›flan Hemflireler Aras›ndaki
Sigara ‹çme, B›rakma S›kl›¤› Ve Sigara ‹çme
Davran›fl›n›n Özellikleri. Ba¤›ml›l›k Dergisi
2002: 3: 4-15.
- 13. P‹AR Sigara Al›flkanl›klar› ve Sigara ‹le Mücadele
Kampanyas› Kamuoyu Araflt›rmas› Raporu.
‹stanbul, 1988.
- 14. Kocabafl A. Türkiye’de sigara içme al›flkanl›¤›n›n
yayg›nl›¤› ve baz› özellikleri Solunum
1994; 5: 133-47.
- 15. Fakhfakh R, Hsairi M, Maalej M, Achour N,
Nacef T. Tobacco use in Tunisia: behaviour
and awareness. Bulletin of the World Health
Organization 2002, 80 (5).
- 16. Tessier JF, Nejjari C, Bennani-Othmani M.
Smoking in Mediterranean countries: Europe,
North Africa and the Middle East: results from
a co-operative study. International Journal of
Tuberculosis and Lung Disease 1999; 3:
927-37.
- 17. A Statement of Joint Committee on smoking
and health: Smoking and Health: Physician
Responsibilty. Special Report. Chest 1995;
108: 1118-21.
- 18. Seyfikli Z, Gönlügür U, Sümer H, Topçu S.
Sivas’ta ev kad›nlar›nda sigara al›flkanl›klar›.
Tüberküloz ve Toraks 2001; 49: 37-40.
- 19. Nelson DE, Emont SL, Brackbill RM, Cameron
LL, Peddicord J, Fiore MC. Cigarette smoking
prevalence by occupation in the United
States: a comparison between 1978 to 1980
and 1987 to 1990. Journal of Occupational
Medicine 1994; 36: 516-25.
- 20. Kutlu R, Çivi S. Seydiflehir Meslek Yüksek
Okulu Ö¤rencilerinde sigara Kullanma
Durumlu ve Etkileyen Faktörler. Ba¤›ml›l›k
Dergisi 2006; 7: 71-9.
- 21. Arbak P, Erdem F, Karacan Ö ve ark. Düzce
Lisesi ö¤rencilerinde sigara al›flkanl›¤›. Solunum
2000; 2: 17-21.
- 22. Bafler S, Hac›o¤lu M, Evyapan F, Özkurt S,
K›ter G, Zencir M. Denizli ‹l Merkezinde
Yaflayan Eriflkinlerin Sigara ‹çme Özellikleri.
Toraks Dergisi 2007; 8: 179-84.
- 23. Çuhadar D, Bahar A. Farkl› Sosyoekonomik
Çevreden ‹ki ‹lkö¤retim Okulunda Ö¤renim
Gören Ö¤rencilerin Sigara Kullanma Durumlar›
ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. F›rat
Sa¤l›k Hizmetleri Dergisi 2007; 5: 132-45.
- 24. Ceylan, E, Yan›k, M, Gencer, M. (2005). "Harran
Üniversitesi’ne Kay›t Yapt›ran Ö¤rencilerin
Sigaraya Karfl› Tutumlar›n› Etkileyen Faktörler",
Toraks Dergisi 6: 144-50.
- 25. Okutan O, Tafl D, Kaya H, Kartalo¤lu Z. Sigara
içen sa¤l›k personelinde nikotin ba¤›ml›l›k
düzeyini etkileyen faktörler. Tüberküloz ve
Toraks Dergisi 2007; 55: 356-63.
- 26. Sayan ‹, Tekbafl ÖF, Göçgeldi E, Pasl› E,
Babayi¤it M. Bir e¤itim hastanesinde görev
yapan hemflirelerin sigara içme profilinin
belirlenmesi. Genel T›p Derg 2009; 19: 9-15.
- 27. Covey LS, Glassman AH, Stetner F, Becker J.
Effect of history of alcoholism or major
depression on smoking cessation. Am J
Psychiatry 1993;150:1546-7.
- 28. Cox LS, Feng,S, Can J, Ford MM,Tercyak KP.
Social and Behavioral Correlates of Cigarette
Smoking among Mid-Atlantic Latino Primary
Care Patients. Cancer Epidemiol Biomarkers
Prev 2005; 14: 1976-80.
- 29. Nishiura C, Narai R, Ohguri T, Funahashi A,
et al. The effect of Smoking Prevalence at
Worksites on Individual Cessation Behavior.
J Occup Health 2009; 51: 48-56.
- 30. Pomerleau CS, Carton SM, Lutzke ML,
Flessland KA, Pomerleau OF: Reliability of
the Fagerstrom Tolerance Questionnaire and
the Fagerstrom Test for Nicotine Dependence.
Addict Behav 1994; 19: 33-9.
- 31. Stanton W. DSMII-R Tobacco dependence
and quitting during late adolescence. Addict
Behav 1995; 20: 595-603.
- 32. Coflar B, fiahin K, Ar›kan Z, Ifl›k E. Nikotin
ba¤›ml›l›¤›, psikofarmakolojisi ve ba¤›ml›l›k
davran›fl›n›n baz› psikiyatrik bozukluklarla
iliflkisi. 3P Dergisi 1996; 4: 199-205.