OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARININ RUHSAL HASTALIKLARA YÖNELİK İNANÇ VE TUTUMLARI

Giriş: Bu araştırmada bir grup okul psikolojik danışmanının ruhsal hastalıklara yönelik damgalayıcı inanç ve tutumlarıyla, yakınlarında ruhsal hastalık olmasının bunlara etkisi olup olmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. GereçveYöntem: Bu araştırma bir ilçenin tüm okul psikolojik danışmanlarının kişisel bilgi formu, Ruhsal Hastalıklara Yönelik İnançlar Ölçeği (RHYİÖ) ve Ruhsal Sorunlu Bireylere Yönelik Toplum Tutumları Ölçeği (RSBTTÖ) sonuçlarının değerlendirilmesi ile yapılmıştır. Bulgular: Toplam 38 (%70.4) kadın, 16 (%29.6) erkek olmak üzere, 54 okul psikolojik danışmanı çalışmaya alınmıştır. Örneklemin yaş ortalaması 32 [21-58] yıldı. Kırkbeşi (%83.3) lisans, 9’u (%16.7) yüksek lisans mezunuydu. Yirmi dokuzu (%53.7) evli, 25’i (%46.3) bekardı. Yirmi dördünün (%44.4) yakınında bir ruhsal hastalık vardı. Yakınlarında ruhsal hastalık olanlarda RHYİÖ’nün toplam puanı (p=0.008) ve “Çaresizlik ve Kişilerarası İlişkilerde Bozulma”alt ölçek puanı (p=0.037) daha düşüktü. “Tehlikelilik” (p=.230) ve “Utanma” (p=.201) alt ölçek puanları ve RSBTTÖ ‘nün tüm alt ölçek puanları iki grup arasında benzerdi. Sonuç: Psikolojik danışmanların ruhsal hastalıkları olan bireyleri tehlikeli olarak algılamaları, onlardan utanmaları ve toplum temelli tedavi almaları açısından tutumları, ruhsal bir hastalığı olan yakınları varsa dahi aynı kalmaktadır. Psikolojik danışmanla ruhsal hastalıklarla ilgili bilgilerini artıran, damgalama karşıtı eğitimler verimesi önerilir.

SCHOOL COUNSELORS’ BELIEFS AND ATTITUDES TOWARDS MENTAL DISORDERS

Introduction: In this study, it is aimed to determine the effect of stigmatizing attitudes and beliefs towards mental illnesses of a group of school counselors and the effect of having amental illness in their relatives or friends on stigmatizing attitudes. Material and Method: This research is carried out by evaluating the sociodemographic data form, the Beliefs Toward Mental Illness Scale (BMI) and scale of the Community Attitudes Towards the Mentally Ill (CAMI) of all school counselors of a town. Results: A total of 38 (70.4%) women and 16 (29.6%) men, 54 school psychological counselors were included in the study. The median age of the sample was 32 [21-58] years. 45 (83.3%)were undergraduate and 9 (16.7%) were graduate. Twenty-nine (53.7%) were married, 25 (46.3%) were single. Twenty-four (44.4%) had a mental illness in their relatives or friends. The total score (p =0.008) and the “Poor social and interpersonal skills and incurability” subscale score (p = 0.037) of the participants with mental illness in their relatives or friends were lower. “Dangerousness” (p =.0230) and “Shame” (p =.201) subscale scores of BMI and all subscale scores of the CAMI were similar between the two groups. Conclusion: The approach of counselors to individuals with mental illnesses in terms of perceiving them as dangerous, embarrassed by them, and receiving treatment in the community remains the same even if they have relatives with a mental illness.Itis recommended that school counselors be providen to increase their knowledge about mental illnesses and again stigma.

PDF

___

1. Karakaş SA, Polat H, Ay E, Küçükoğlu S. Türkiye’de bir psikiyatri hastanesinde çalışan hemşirelerin ruh sağlığı bozuk olan bireylere karşı tutumları ile tükenmişlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Bozok Tıp Dergi 2017; 7(1): 40-8.
2. Açıkgöz F, Akkuş D. Ruhsal Hastalıklarda Damgalama ile Mücadele: Anahtar Rol Üstlenen Meslekler. DÜ Sağlık Bil Enst Dergi 2018; 8(3): 142-6.
3. Oban G, Küçük L. Ergenlerde ruhsal hastalıklara yönelik damgalamayı etkileyen etmenler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2011; 2(1):31-9.
4. Taşkın EO. Stigma. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi 2004; 12(3): 5-13.
5. Kaushik A, Kostaki E, Kyriakopoulos M. The stigma of mental illness in children and adolescents: A systematic review. Psychiatry Res 2016; 30: 469-94.
6. Weyandt LL, Fulton KM, Schepman SB, Verdi GR, Wilson KG. Assessment of teacher and school psychologist knowledge of attention deficit/hyperactivity disorder. Psychol Sch 2009; 46(10): 951-61.
7. Karabekiroğlu K, Memik NC, Ozel OO, Toros F, Öztop D, Özbaran B et al. Stigmatization and misinterpretations on ADHD and autism: a multi-central study with elementary school teachers and parents. J Clin Psy 2009; 12(2): 79-89.
8. Şimşek Ş, Yıldırım V, Bostan R. Psikolojik danışmalık ve rehberlik öğretmenlerinin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu hakkındaki bilgi ve inançları. Van Tıp Dergisi 2015; 22(1): 34-40.
9. Topkaya N. Psikolojik yardım arama niyetini yordamada demografik, bireysel ve çevresel faktörler. Türk Psikoloji Dergisi 2014; 29(74): 1-11.
10. Taşkın EO, Özmen E. Ruhsal hastalıklara yönelik tutumları etkileyen etmenler: Bilgi, temas, etiket, psikopatoloji tipi, medya. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi 2004; 12(3): 25-40.
11. Corrigan P. “How stigma interferes with mental health ?” Am Psychol 2004; 59: 614-25.
12. Avcıl C, Bulut H, Sayar GH. Psikiyatrik hastalıklar ve damgalama. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2016; 2: 175- 202.
13. Asan Ö. Ruhsal hastalıklar ve damgalama; toplumda, medyada, sağlık çalışanlarda ve her yerde... Sakarya Tıp Dergisi 2019; 9(2): 199-205.
14. Yaman E, Güngör H. Damgalama eğilimine ilişkin öğretmen görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2014; (18): 823-51.
15. Özyiğit Ş, Savaş HA, Ersoy MA, Yüce S, Tutkun H, Sertbaş G. Hemşirelerin ve hemşirelik öğrencilerinin şizofreniye ilişkin tutumları. Yeni Symposium 2004; 42(3): 105-12.
16. Alexander L, Link B. The impact of contact on stigmatizing attitudes toward people with mental illness. J Ment Health 2003; 12(3): 271-89.
17. Koydemir-Özden, S. Self-aspect, perceived social support, gender and willingness to seek psychological help. International Journal of Mental Health 2010; 39(3), 44-60.
18. Hirai M, Clum GA. Development, reliability and validity of the belief toward mental illness scale. J Psychopathol Behav Assess 2000; 22:221-36.
19. Bilge A, Çam O. Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançlar Ölçeği’nin geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Derg 2008; 9: 91- 6.
20. Taylor SM, Dear MJ. Attitudes toward the mentally ill and reactions to mental health facilities. Soc Sci Med 1979; 130: 281- 90.
21. Bağ B, Ekinci M. Ruhsal Sorunlu Bireylere Yönelik Toplum Tutumları Ölçeğinin (RSBTTÖ) Türk toplumunda geçerlilik ve güvenirliğinin değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 2006; 5: 63-83.
22. Mueller AK, Fuermaier AB, Koerts J, Tucha L. Stigma in attention deficit hyperactivity disorder. Atten Defic Hyperact Disord 2012; 4(3): 101-14.
23. Büyükbayram A, Arabacı LB, Arabacıoğlu İ, Ayyıldız C, Acar K. Psikiyatri Kliniğinde Çalışan X ve Y Kuşağındaki Hemşirelerin Alkol-Madde Bağımlılığı ve Ruhsal Bozukluğu Olan Bireylere Yönelik Tutumları. Bağımlılık Dergisi 2017; 18(4): 122-34.
24. 24. Yıldırım S, Ersoysal F, Güler C. Acil servis çalışanlarının ruhsal hastalıklara yönelik inanç ve tutumlarının incelenmesi. Klinik Psikiyatri 2018; 21: 380-8.
25. Tümer A, Kırağ N, Coşkun S. Birinci Basamak Sağlık Çalışanlarında Ruhsal Hastalıklara Yönelik İnançların İncelenmesi. TJFMPC 2019; 13: 241-7.