Bahattin ÖZTOPRAK, Servet YAPRAK, Tekin SUSAM, Ahmet ESMERAY, Özlem TOPRAK

CBS ile Yeşilırmak nehir yatağı Tokat merkez bölümünde deprem riskinin irdelenmesi

Bu çalışmada Tokat ilinin bir kısmının üzerinde kurulu olduğu Yeşilırmak Nehir Yatağı’nın eski ve yeni kullanım durumu CBS ve UA olanakları kullanılarak karşılaştırılmış ve deprem açısından değerlendirilmiştir. Bu amaçla Yeşilırmak Nehri’nin ulaşılabilen en eski hava fotoğrafı (1963) ve Tokat İl merkezine ait 2000 ocak ayı IKONOS uydu görüntüsü ile çakıştırılarak karşılaştırma ve yorumlama yoluna gidilmiştir. Sonuç olarak 1963 yılında kesinlikle ırmak yatağı olduğu görülen yerlerde yoğun bir şekilde yapılaşmanın oluştuğu ve deprem açısından sakıncalı olduğu ve dolayısıyla gerekli tedbirlerin alınması önerilmiştir.

Assessment of earthquake risk in the Tokat city center along Yeşilırmak riverbed by means of GIS

Tokat province was established hundreds years ago and has rapidly grown since 1960’s. In spite of being on the first degree of earthquake zone, the planning and application facilities have not been maintained parallel to the growing and the lands, which is not suitable for settlements, have been used to consruct public or commercial buildings. One of the misused lands is the riverbed of Yeşilırmak in Tokat province city centre. In this study, land use changes in this area have been determined and interpretated in terms of earthquake by using GIS and RS. For this purpose, firstly, the areal photograph taken in 1963 and one meter high resolution satellite image sensed in 2001 by IKONOS of study area were obtained. Secondly, areal photograph of study area has been scanned and coordinated by using georeferencing process in ArcMap software according to the coordinates of satellite image which has been geometricly corrected in the previous studies. After geometric correction of aerial photograph of study area, the shore line of riverbed has been vectorized as a line object by hand digitizing method. And then shore line data, counterlines (in 20 m), geological map, digital elevation model derived from counterlines and satellite image have been overlayed. As a result, it has been concluded that, the shore line’s positions of old riverbed is different than the former. Nowadays, there are more public, commercial and official buildings in this area. For this reason, some measures should be taken, before earthquake comes.

PDF

___

Ansal A., (1999). Depremlerde yerel zemin davranışları, Bilim Teknik, 384, 64-68. TÜBİTAK.
Bayraktar H., Bayram B., (2002). Multitemporal analysis of sazlıdere catchment area using IRS satellite Data, 3rd International Symposium Remote Sensing of Urban Areas, Volume II, 820, İstanbul, Turkey)
Canik, B., (1992). Niksar’ın jeolojisi, deprem tehlikesi ve tarihte geçirdiği depremler, Niksar Deprem Semineri Bildirileri, 7-23, Ankara.
Cevahir B., (2001)., Tokat (merkez) Mücavir Alanı İmar Planına Esas Jeoloji-Jeoteknik Etüt Raporu. Bilge Harita Jeoloji İnşaat Ltd. Şti. 18, Maltepe, Ankara.
Erdik M., (1999), İstanbul’da olası depreme hazırlık deprem senaryoları, Bilim ve Teknik, 384, 52-56, TÜBİTAK.
Erdoğan C., Maktav D., Susam T., (2002). Comparison of DTM Visualizations by Merged IRS1-C PAN and LISS III Imageries, IKONOS Imagery and Orthophoto Plans in Urban Areas, Volume II, 777, İstanbul, Turkey.
Eyidoğan H., Utku Z., Güçlü U., Değirmenci E., (1991). Türkiye Büyük Depremleri Makro- Sismik Rehberi (1900-1988), 28, 34, 40, 41, 56- 63,70-72, İstanbul.
Fawretto A., Mauro G., Battisti G., (2002). Urban Growth of small villages through a comparision of ancient maps and satellite ımagery, 3rd International Symposium Remote Sensing of Urban Areas, Volume II, 505-511, İstanbul, Turkey.
Karen C. S., Nguyen Dinh D., (2002). Using multisensor approach to monitoring urban growth in greater Hanoi, 1975-2001,. 3rd International Symposium Remote Sensing ofUrban Areas, Volume II, 561-565, İstanbul, Turkey.
Lavalle C., Demicheli L., Atlan O, Kemper G., (2002). 3rd International Symposium Remote Sensing of Urban Areas, Volume II, 480-488, İstanbul, Turkey.
Minami M., (2000). Georeferencing a raster Using ArcMap GIS by ESRI, 407, Redlands, USA.
Nefeslioğlu H., Yerel S., Canıgür A., Tün M., (2002). Areal photo ınterpretation of west part of eskişehir for liquefaction potential assessment, 3rd International Symposium Remote Sensing of Urban Areas, Volume II, 836-840, İstanbul, Turkey.
Önder, H., (2003)., Tokat’ın depremselliği, Tokat Kültür Haber Dergisi, 10, 33-40, İstanbul.
Sucuoğlu, H., (1999). depreme dayanıklı yapı tasarımı, Bilim Teknik, 384, 58-63, TÜBİTAK.
Şekercioğlu E., (1993). Yapıların projelendirilmesinde mühendislik jeolojisi, TMMOB. Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları: 28, Ankara.
Yıldırım, S., (2001). Sorunlu zeminlerin tanımı ve temel zemini iyileştirme yöntemleri, TMMOB. İnşaat Mühendisleri Odası Samsun Şubesi, Meslek İçi Eğitim Semineri Notları, 3, 13-14 Ekim 2001, Samsun.