İNGİLİZ MÜSTEŞRİK WİLLİAM MUİR’İN SİYER KAYNAKLARINA YAKLAŞIMI

1819 yılında doğan İngiliz oryantalist William Muir, Hindistan’da çeşitli idari kademelerde görev almıştır ve bu esnada misyonerlik faaliyetleriyle aktif olarak ilgilenmiştir. Ortaya koymuş olduğu çalışmaları sayesinde, kendisinden sonraki misyoner ve oryantalistler üzerinde, İslam’a eleştirel yaklaşımıyla etkili olmuştur. William Muir, Hz. Peygamber’in hayatına dair yazmış olduğu The Life of Mahomet adlı eserinin giriş kısmında, Sources for the Biography of Mahomed – The Coran and The Tradation başlığı altında, siyer kaynaklarını uzun uzadıya değerlendirmiştir. Ona göre Hz. Muhammed’in hayatı ve İslam’ın ortaya çıkışı hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler için iki değerli hazine vardır; Kur’an ve Hadis. Bu ikisine, muasır dokümanlar ve Arap şiiri de eklenebilir. Muir, “Bu kaynaklara ne kadar bel bağlayabiliriz? Onların tarihi delil olarak değerleri nedir? Onları karşılaştırdığımızda ortaya ne çıkar?” şeklinde sorular sorarak, kaynaklar hakkında değerlendirme yapmaktadır. Bu çalışmada, William Muir’in siyer kaynaklarına yaklaşımı ortaya konmaya çalışılmıştır.

___

  • Birışık, Abdülhamit, “Kur’ân: Tarifi ve İsimleri, Tarihi, Tertibi”, DİA, Ankara 2002, XXVI, 383-388.
  • Fayda, Mustafa, “Vakıdi”, DİA, Ankara 2012, XLII, 471-475.
  • Hatiboğlu, İbrahim, “İsrailiyât”, DİA, Ankara 2001, XXIII, 195-199.
  • İbn Hişâm, Ebû Muhammed Abdülmelik, es- Sîretü’n- Nebeviyye, , thk: Mustafa es-Sekkâ- İbrahim el-Bayârî- Abdü’l-Hafîz Şilbî, I-IV, Mısır, 1955.
  • Kandemir, M. Yaşar, “Hadis: Tarihçe”, DİA, Ankara 1997, XV, 27-38.
  • Küçük, Raşit, “İsnad”, DİA, Ankara 2001, XXIII, 154-159.
  • Muir, William, The Life of Mahomet, I-IV, Smith ElderandCo, London, 1861.
  • --------, The Coran: Its Composition And Teaching, PottYoungandCo, London, 1878.
  • Müslim, Ebu’l Hüseyn b. el-Haccac el-Kuşeyrî, Sahîhu Müslim, thk. Muhammed Fuad Abdülbâkî, I-V, 2.bsm, Mısır, 1955.
  • Sarıçam, İbrahim – Özdemir, Mehmet - Erşahin, Seyfettin, İngiliz ve Alman Oryanta-listlerin Hz. Muhammed Tasavvuru, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2011.
  • Şeşen, Ramazan, Müslümanlarda Tarih-Coğrafya Yazıcılığı, İsar Vakfı Yayınları, İs-tanbul, 1998.
  • Tirmizi, Ebû İsâ Muhammed b. İsâ b. Sevra, es-Sünen, thk. Abdülvehhâb Abdullatîf, I-V, Kâhire, 1964.
  • Vakıdî, Muhammed b. Ömer, Kitâbü’lMeğâzi, thk. Dr. Marsden Jones, I-III, Beyrut, 1404/1984.
  • Woodhead, Christine, “Muir, Sir William”, DİA, Ankara 2006, XXXI, 94.