Diyanet İşleri Başkanı Eyüp Sabri Hayırlıoğlu ile Yaşanan Latince Kur’an Polemiği
Eyüp Sabri Hayırlıoğlu, Türkiye Cumhuriyeti’nin 4. Diyanet İşleri Başkanıdır. (17.04.1951-10.06.1960 tarihleri arası) Onun başkanlık süresi, Demokrat Parti’nin iktidarda olduğu dö-nemlere denk gelmektedir. Hayırlıoğlu, başkanlığı döneminde görev alanına giren bazı konu-larda basın mensuplarıyla tartışmalar yaşamıştır. Hayırlıoğlu’nun basınla yaşadığı polemik ko-nularından birisi de Latince Kur’an meselesidir. Hayırlıoğlu, kendisine sorulan bir soruya ceva-ben Kur’an’ın Latin harfleriyle yazılmasına cevaz vermeyince, bazı basın organları ve dernekle-rin hedefi olmuştur. Bilim adamları, dernekler, basın organları ve halk olaya müdahil olmuş, tartışmalar uzun süre devam etmiştir. Latince Kur’an’a taraftar olanlar, Latince Kur’an’ın bir ihtiyaç olduğunu, Atatürk inkılaplarının Latince Kur’an’ı gerektirdiğini, transkripsiyon alfabesi-nin Latince Kur’an için yeterli olduğunu ileri sürmüşlerdir. Hayırlıoğlu ve ona destek çıkanlar ise Latince Kur’an isteyenlerin bu taleplerinde samimi olmadığını, transkripsiyon alfabesinin çözüm için yeterli olmayacağını, Kur'an-ı Kerim’in resm-i hattını değiştirmenin caiz olmadığını iddia etmişlerdir. Hayırlıoğlu, siyasi iradenin de desteği ile kararında geri adım atmamış, emekli oluncaya kadar Latince Kur’an konusuna geçit vermemiştir.
The Polemic On The Latinization of Quran With The Fourth President Of Religious Affairs Eyyup Sabri Hayirlioğlu
Eyüp Sabri Hayırlıoğlu is the 4th President of Religious Affairs of Turkey (Between17.04.1951 and 10.06.1960). His presidential term coincides with the period when the Democratic Party was in power. During his presidency he argued with members of the press about some issues related to his area of responsibility. One of these polemical topics is the latinization of Quran. Upon not giving permission to latinization of Quran in response to a question adressed to him, he became the target of some press organs and associations. Scientists, associations, press organs and the public got involved in the debates, and the debates continued for a long time. The supporters of latinized Quran argued that rewriting Quran in latin alphabet is a necessity, Ataturk's reforms require this and that the transcription alphabet is sufficient for reciting latinized Quran. Hayırlıoğlu and the ones who supported him claimed that those who want latinized Quran aren't sincere in their requests, that it's not permissible to change the official callig-raphy of Quran and the transcription alphabet would not be sufficient for the solution. With the support of political will, he didn't step back from his decision and didn't give a permission to latinize Quran until he retired.
___
- Aksoy, H. Fikri, “Kur’an-ı Kerim Nasıl Yazılmış ve Nasıl Yazılmalıdır?” Türkçe Kur’an Okuna-maz. Haz. Mü’min Çevik, 28-35. İstanbul: Sinan Matbaası, 1958.
- Aydınlı, Ahmet.“Hadiselerin İçyüzü” Türkçe Kur’an Okunamaz. Haz. Mü’min Çevik, 36-41, İstanbul: Sinan Matbaası, 1958.
- Başgil, Ali Fuat,. “Bizim de diyeceklerimiz var dostlar”. Türkçe Kur’an Okunamaz, Haz. Mü’min Çevik, 18-19, İstanbul: Sinan Matbaası, 1958. Bilmen, Ömer Nasuhi. “Kur’an-ı Kerim’in Resm-i Hattını Tağyir Caiz Değildir.” Türkçe Kur’an Okunamaz, Haz. Mü’min Çevik, 10-14, İstanbul: Sinan Matbaası, 1958.
- Cevdet [Karlıdağ], Abdullah. “Latin Harfleri Meselesi”. İctihad Dergisi 23/240 (15 Teşrini-evvel 1927): 4583-4586
- Cumhuriyet Gazetesi (Dipnotlarda belirtilen tarihli nüshalar)
- Çantay,HasanBasri.“GayretleriHüsrandır”TürkçeKur’anOkunamaz,Haz.Mü’minÇevik.15-17, İstanbul: Sinan Matbaası, 1958.
- Dinet, Nasirüddin Etienne. “Sözde İlmi İslam Düşmanlığı”, Sebilürreşad, 12/. 279, (Kasım 1959) 61-63.
- Ertan, Veli. “Sâbık Diyanet İşleri Başkanı Eyüp Sabri Hayırlıoğlu (1884-1960)”. Diyanet İlmi Dergi [Diyanet İşleri Başkanlığı Dergisi], 7/77 (Ekim1968): 227-228
- Eşref Edib, “Latin Hurufatı Aleyhinde Mühim Bir Rapor”. Sebilü'r-Reşad 25/627 (27 Teşrin-i Sani 1340): 45.
- Güzelyazıcı, Abdurrahman Şeref. “Türkçe Kur’an ve Basın Müftüleri”. Türkçe Kur’an Oku-namaz. Haz. Mü’min Çevik, 22-27, İstanbul: Sinan Matbaası, 1958.
- Milliyet Gazetesi, (Dipnotlarda belirtilen tarihli nüshalar)
- Neşe, İzzet. “Dini Münakaşalar”. Türkçe Kur’an Okunamaz. Haz. Mü’min Çevik. 54-55, İs-tanbul: Sinan Matbaası, 1958.
- Nur, Ziya. “Gayeli Taarruz”. Türkçe Kur’an Okunamaz. Haz. Mü’min Çevik, 49-53, İstanbul: Sinan Matbaası, 1958
- Yavuz, A. Fikri. “Kur'an-ı Kerim’e Hürmet” Türkçe Kur’an Okunamaz. Haz. Mü’min Çevik. 42-44, İstanbul: Sinan Matbaası, 1958.
- ISSN: 1304-0618
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2003
- Yayıncı: N.E.Ü.İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü