Sağlık Kurumlarında Kriz Yönetimi: Bir Kamu Hastanesi Örneği

Bu çalışmanın amacı; sağlık kurumlarında aktif rol alan (başhekim, başhekim yardımcıları, müdür, müdür yardımcıları, başhemşire, başhemşire yardımcıları, sorumlu hemşireler ve diğer idari personel gibi) sağlık sektörü yöneticilerinin kriz yönetimine ilişkin bakış açılarını ortaya konulmasıdır. Tanımlayıcı nitelikteki bu çalışmada kriz yönetimi ölçeği aracılığıyla veriler toplanmış ve verilerin geçerlilik ve güvenilirlikleri testleri SPSS 2.0 istatistik programı aracılığıyla elde edilmiştir. Araştırmaya 120 adet veri dahil edilmiştir. Kriz Yönetim Ölçeği puan ortalamalarına ait verilerin normallik testleri sonuçları ve eğiklik-basıklık değerleri incelendiğinde normallik varsayımı sağlanmadığı gözlenmiş ve non-parametrik analizler uygulanmıştır. Toplam puan ortalamalarının iki kategorili bir değişkene göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesinde Mann Whitney U Testi, ikiden fazla kategorili bir değişkene göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesinde ise Kruskal Wallis Testi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, Kriz yönetimi alt boyutlarına ( erken uyarı sistemi, hazırlık ve önleme, kriz anı, hasarın yayılmasını önleme, onarma ve toplarlanma, öğrenme) yönelik algı kriz yönetimi eğitimlerine katılma durumu/sayısı, kriz durumu yaşama, yaş, eğitim durumu, yönetici pozisyonunda çalışma süresi gibi değişkenlere göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermektedir. Elde edilen bu bulguların, sağlık kurumlarındaki yöneticilerin kriz öncesi, kriz anı ve kriz sonrası süreçlere yönelik farkındalık oluşturması açısından önemli olduğu düşünülmektedir.

Crisis Management In Health Institutions: A Public Hospital Case

The aim of this study is to reveal the perspectives of health sector managers on crisis management, who take an active role in health institutions (such as a chief physician, assistant chief physician, principal, assistant principal, head nurse, assistant head nurse, responsible nurses, and other administrative personnel). In this descriptive study, data were collected through the crisis management scale and the validity and reliability tests of the data were obtained through the SPSS 2.0 statistical program. 120 pieces of data were included in the research. When the results of normality tests and skewness-kurtosis values of the data belonging to the Crisis Management Scale mean score were examined, it was observed that the assumption of normality was not provided and non-parametric analyzes were applied. The Mann-Whitney U Test was used to determine whether the total score averages differed according to a variable with two categories, and the Kruskal Wallis Test was used to decide whether or not it differed according to a variable with more than two categories. According to the research findings, the number/status of participation in perception crisis management training for crisis management sub-dimensions (early warning system, preparation, and prevention, crisis moment, prevention of the spread of damage, repair, and recovery, learning), experiencing a crisis situation, age, education level, the manager shows a statistically significant difference according to variables such as working time in the position. It is thought that these findings are essential in raising awareness of the managers in health institutions about pre-crisis, crisis, and post-crisis processes.

___

  • [1] Shangguan, Z., Wang, M. Y., & Sun, W. (2020). What caused the outbreak of COVID-19 in China: From the perspective of crisis management. International journal of environmental research and public health, 17(9), 3279.
  • [2] Bozgeyik, A. (2004). Krizleri fırsata dönüştürmek. İstanbul: Hayat Yayınları.
  • [3] Patan, G. (2009). İşletmelerde kriz yönetimi ve stratejisinin önemi. Selçuk Üniversitesi, Halkla İlişkiler Ana Bilim Dalı, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • [4] Akar, F. (2021). Kriz Yönetiminde Proaktif ve Reaktif Yaklaşım: Covid-19 Krizi Üzerine Bir Değerlendirme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 45, 244-259.
  • [5] Öztürk, B. (2010). Kriz yönetimi ve örnek bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • [6] Luecke, R. (2008). Kriz Yönetimi. (Ö. Sarıkaya, Çev.) İstanbul: Kültür Yayınları.
  • [7] Alharthy, A., Faqihi, F., Mhawish, H., Balhamar, A., Memish, Z. A., & Karakitsos, D. (2021). Configuring a hospital in the COVID-19 era by integrating crisis management logistics. Infection Control & Hospital Epidemiology, 42(7), 911-913.
  • [8] Augustine, N. (2015). Kriz Yönetimi. (M. İnan, Çev.) İstanbul: Optimist Kitap.
  • [9] Gül, A. (2010). İstanbul İlinde Üç Farklı Statüdeki Hastanede Çalişan Hemşirelerin Kriz İle Karşılaşma Durumları, Kriz Yönetimine Bakışı ve Kişilik Özellikleri. Haliç Üniversitesi, Hemşirelik Anabilim Dalı. İstanbul: Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • [10] Tutar, H. (2000). Kriz ve Stres Ortamında Yönetim. İstanbul: Hayat Yayınları.
  • [11] Kahraman, N. (2009). İstanbul ilindeki bir özel hastanede çalışan hemşirelerin kriz ve kriz yönetimi ile ilgili düşünceleri. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Haliç Üniversitesi, Hemşirelik Anabilim Dalı, İstanbul.
  • [12] Avgan, S. (2010). Kriz yönetimi ve Türkiye'de krizlerin tarihsel gelişimi: Bursa'daki işletmelerde kriz yönetimi üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Uuldağ Üniversitesi, İşletme Anabilim Dalı, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
  • [13] Mitroff, I., Shrivastava, P., & Udwadia, F. (1987). Effective Crisis Management. The Academy of Management Executive, 1(3), 283-292.
  • [14] Tutar, H. (2004). Kriz ve Stres Yönetimi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • [15] Deniz, M., & Sağlam, M. (2007). Kriz Dönemlerinde İşletme Stratejileri ve Malatya Organize Sanayi Bölgesinde Faaliyet Gösteren Tekstil İşletmelerinde Bir Uygulama. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 156-176.
  • [16] Coombs, T. (2007). Protecting Organization Reputations During a Crisis: The Development and Application of Situational Crisis Communication Theory. Corporate Reputation Review, 10(3), 163-177.
  • [17] Barrios, J., & Hochberg, Y. (2020). Risk Perception Through the Lens of Politics in the Time of the COVID-19 Pandemic. NBER Working Papers No. 27008, 1-24.
  • [18] Aykal, Ü. T., & Türkmen, E. (2014). Hemşirelik Hizmetleri Yönetimi. İstanbul: Akademi Yayınları.
  • [19] Can, H. (2005). Organizasyon ve Yönetim. Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • [20] Tengilimoğlu, D., Işık, O., & Akbolat, M. (2021). Sağlık İşletmeleri Yönetimi. Ankara: Nobel Akademik Yayincilik.
  • [21] El Gharib, A., & Elnahas, E. (2021). Evaluate The Role of Leadership in Crisis Management: A Field Study in Psychiatric Hospitals in Egypt. Global Business & Management Research, 13(3).
  • [22] Sayın, N. (2008). Ortaöğretim Kurumlarında Kriz Yönetimi Stratejisinin İncelenmesi (İstanbul İli Örneği). Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • [23] Atabay, B. (2019). Sağlık Kurumlarında Kriz Yönetimi ve Örnek Bir Uygulama. Kırklareli Üniversitesi, Sağlık Kurumları İşletmeciliği Anabilim Dali. Kırklareli: Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • [24] Hamarat, B. (2017). SPSS ve Minitab Uygulamalı İstatistik. Çanakkale: Paradigma Akademi.