Yahudi ve hristiyan dini kutsal kitaplarında hayvan hakları

Yahudilik ve Hristiyanlık aynı coğrafyada ama farklı tarihi dönem ve koşullarda doğup büyüyen ilahi dinlerdir. Tek Tanrı inancını benimseyen bu dinler, Ortadoğu’dan başlayarak zamanla tüm dünyaya yayılmışlardır. Birbirinin devamı olma özelliği gösteren bu dinlere bağlı olarak günümüz dünyasında yaklaşık 2 milyara yakın insan yaşamaktadır. Yahudi ve Hristiyan dininin kutsal kitaplarında (Tevrat, Zebur ve İncil) farklı hayvan türlerinin zengin bir şekilde yer aldığı da görülmektedir. Bu çalışmada; Yahudi ve Hristiyan dinine ait üç kutsal kitaptaki tüm metinler incelenerek, bu toplumlarda geçmişten günümüze hayvanların önemi, hayvan hakları ve hayvan refahı gibi konuların dini temellerinin ortaya konulması amaçlanmıştır.

Animal rights in the holy books of judaism and christianity

Judaism and Christianity are two great faiths which were born, and developed, in the same geographical region, albeit at different points in history. Both of these monotheistic religions, from their beginnings in the Middle East, spread in time all over the world, Christianity following on from Judaism; today, their followers number in excess of 2 billion people. In the Jewish and Christian Holy Books - the Old Testament (including the Book of Psalms), and New Testament - it can be seen that different species of animals play a rich variety of roles. This study, by examining all of the text of the three Holy Books of these two religions, aims to reveal the roots in religion of such subjects as the importance of animals, animal rights, and animal welfare throughout the history of Judaism and Christianity.

___

  • 1.Anonim: Dinler Tarihi Ansiklopedisi II (Hristiyanlık ve Musevilik). Gelişim Basım ve Yayım A.Ş., İstanbul, 1978, 241-480.
  • 2.Anonim: Insight on the Scriptures. I-II. International Bible Students Association. New York Inc., U.S.A., 1988, 1275.
  • 3.Anonim: İslam Ansiklopedisi. Cilt: 17., Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İslam Araştırma Merkezi, İstanbul, 1998, 81-102.
  • 4.Anonim: Religion & Ethics-Animal Ethics. (Judaism, Christianity, Islam). BBC Pres UK, 2005, 1-22.
  • 5.Armutak, A.: Doğu ve Batı Mitolojilerinde Hayvan Motifi. I. Memeli Hayvanlar. İstanbul Üniv. Vet. Fak Derg., 2002; 28 (2), 411-427.
  • 6.Bandstra, B. L.: Reading the Old Testament. Wadsworth Publishing Company, Belmont, California, U.S.A., 1995, 1-576.
  • 7.Behar, N.: İbrani Tarihi. I.-II. Kısım. Ahmet Sait Matbaası, İstanbul, 1969, 1-100.
  • 8.Challaye, F.: Dinler Tarihi. (Çev. S. Tiryakioğlu). Varlık Yayınları, İstanbul, 1960, 122-149, 179-211.
  • 9.De Grazia, D.: Hayvan Hakları. (Çev. Hakan Gür). Dost Kitabevi. Kültür Kitaplığı. Ankara, 2006, 11-25.
  • 10.Doğrul, Ö.R.: Yeryüzündeki Dinler Tarihi. İnkılâp Kitabevi, İstanbul, 1958, 176-244.
  • 11.Erk, N.: Veteriner Tarihi. A.Ü. Veteriner Fakültesi Yayınları No: 195, Ankara, 1978, 1-242.
  • 12.Feyizli, T.: İslamda ve Diğer İnanç Sistemlerinde Oruç-Kurban. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları: 757, Ankara, 1993, 91-121.
  • 13.Fleming, T.: Holy Bible. Lulu Press İnc., U.S.A, 2004, 1-672.
  • 14.Gezgin, D.: Hayvan Mitosları. Sel Yayıncılık. İstanbul, 2007, 11-175.
  • 15.Hançerlioğlu, O.: İnanç Sözlüğü. Remzi Kitabevi, İstanbul, 1975, 1-861.
  • 16.Herodot: Herodot Tarihi. (Çev. M. Ökmen). Remzi Kitabevi, İstanbul, 1983, 105-115.
  • 17.Jacob, X.: İsa Kimdir (İncil’e Göre). ÜlkerMatbaası, Ankara, 1986, 1-235.
  • 18.Jomier, J.: İsa Mesih’in Hayatı. Zafer Matbaası, İstanbul, 1984, 1-203.
  • 19.Kaya, Y.: Hristiyanlık 2000 Yaşında (Hristiyanlık Felsefesi). Tiglat Matbacılık A.Ş. İstanbul, 2000, 1-309.
  • 20.Kitab-ı Mukaddes: Eski ve Yeni Ahit. Tevrat, Zebur (Mezmurlar) ve İncil. (İbrani, Kildani ve Yunani Dillerinden Tercüme). Kitabı Mukaddes Şirketi; İstanbul, 1996, 1-895 +1-275.
  • 21.Morris, D.: Hayvan-İnsan Sözleşmesi. (Çev. M. Harmancı). İnkılâp Kitabevi, İstanbul, 1990, 1-151.
  • 22.Örs, H.: Musa ve Yahudilik. Remzi Kitabevi, İstanbul, 1966, 1-468.
  • 23.Özkan, A. R.: Dinlerde Kurban Kültü. Akçağ Basım Yayın Pazarlama A.Ş., Ankara, 2003, 95-176.
  • 24.Schimmel, A.: Dinler Tarihine Giriş. Kırkambar Yayınları, İstanbul, 1999, 135-206.
  • 25.Singer, P.: Hayvan Özgürleşmesi. (Çev. H. Doğan), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2005, 256-296.
  • 26.Somervell, D. C.: A Short History of Our Religion. (From Moses to the Present Day): G. Bell and Sons, Ltd. London, UK, 1936, 1-356.
  • 27.Sungurbeyoğlu; İ.: Hayvan Hakları. Bir İnsanlık Kitabı. İ. Ü. Hukuk Fakültesi yayınları No:701, İ. Ü. Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul, 1992, 1-615.
  • 28.Tannenbaum, J.: Veterinary Ethics. Second Edition. Mosby Year Book Inc., U.S.A., 1989, 19-25.
  • 29.Turna, G.: Hayvan Hakları. Kadıoğlu Matbaası, Ankara, 1991, 1-80.
  • 30.Ünder, H.: Çevre Felsefesi. Etik ve Metafizik Görüşler. Doruk Yayıncılık, Ankara, 1996, 162-190.