Mehmet ÇALIKOĞLU, Fahrettin TİLKİ

Lübnan meşesi (Quercus libani Olivier) ve Macar meşesi (Q. frainetto Ten.) fidanlarında kurak dönemdeki transpirasyon analizi

Bu çalışmada yerli türlerimizden Lübnan meşesi (Quercus libani) ve Macar meşesi (Q. frainetto)'ne ait bir yaşındaki fidanlarda kurak dönemde (Ağustos ayı) transpirasyon analizi yapılmıştır. Lübnan meşesinin stomalarını Macar meşesine oranla daha erken ve daha yüksek su potansiyeli düzeyinde kapadığı belirlenmiştir. Bu tür ayrıca kuru ağırlığa oranla daha az su kaybetmiştir. Çalışma sonucunda, Lübnan meşesinin transpirasyonla su kaybına daha dayanıklı olduğu ifade edilebilir.

Transpiration analyses in Quercus libani Olivier. and Quercus frainetto Ten. seedlings in dry season

Transpirations of one-year-old seedlings of two natural oak species (Quercus libani and Q. frainetto) were measured in dry period (late August). Seedlings of Q. libani began to control their stomas at 5th minutes and closed the stomas at 45th minute with higher water potentials. This species also lost relatively less water than the other in comparison with dry weight. Q. frainetto closed the stomas at 180th minute. The results show that compared to Q. frainetto, Q libani is found to be less sensitive to drought stress and more desiccation avoidant.

PDF

___

ATAY, İ. 1984: Yapraklı Ağaç Yetiştirme Önem Kazanırken Silvikültürel Uygulamalarda Daha Dikkatli Olalım. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Seri B, Cilt 34, Sayı 2, s: 13-20
AUSSENAC, G. 1980: Hydrique de rameaux excises de quelques especes de sapins et de pins noirs en phase de desiccation. Ann. For. Sci. 37: 201-215.
BOYDAK, M., DİRİK, H., TİLKİ, F., ÇALIKOĞLU, M. 2003: Effect of Osmotic Stress on Germination in Six Provenances of Pinus brutia Seeds from Different Bioclimatic Zones of Turkey. Turkish J. Agr. For, 27 pp. (91-97).
CRAFTS, A.S. 1968: Water Deficits and Physiological Process. In: Water Deficits and Plant Growth (Kozlowski, T.T. ed.). Vol II. Academic Press, pp: 85-133. New York.
ÇALIKOĞLU, M. 2002: Anadolu Karaçamı (Pinus nigra ssp. pallasiana) Orijinlerinin Kuraklığa Karşı Reaksiyonlarının Ekofizyolojik Analizi. İ.Ü. Fen Bil. Enst. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul. 100 s.
DICKSON, R.E., TOMLINSON, R.T. 1996: Oak Growth, Development and Carbom Metabolsm in Response to Water Stress. Ann. For. Sci. 53: 181-196.
DİRİK, H. 1994: Üç Yerli Çam Türününn Kurak Peryottaki Transprasyon Tutumlarının Ekofizyolojik Analizi. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Seri A, Cilt 44, Sayı 1, s: 111-121.
DİRİK, H. 2000a: Effects du Stress Hydrique Osmotique Sur la Germination des Graines Chez les Provenances de Cedre du liban (Cedrus libani A Rich) D'origine Turque. Ann. Sci. For. 57: 361-367.
DİRİK, H. 2000b: Farklı Biyoiklim Kuşaklarını Temsil Eden Kızılcam (Pinus brutia Ten) Orijinlerinin Kurak Dönemdeki Su Potansiyellerinin Basınç-Hacim (P-V) Eğrisi Yöntemi ile Analizi. İ.Ü. Orman Fak. Dergisi, Seri A, Cilt 50, Sayı 2, s: 93-103.
ELİÇİN, G., ODABAŞI, T. 1978: İstanbul Çevresi Ağaçlandırmalarında Ağaç Türü Seçiminin Önemi. Büyük İstanbul'un. Yeşilalan Sorunları Ulusal Sempozyumu (22-24 Kasım 1978). İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No: 270/2587. s: 279-282. İstanbul.
ERTAŞ, A 1991: İstanbul Samlar Yöresi Ağaçlandırmalarının Kritiği. İ.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
FELKER, P. (ed). 1986: Establishment and Productivity of Tree Plantings in Semiarid Regions. Forest Ecology and Management 16:1-144.
FOTELLI, M.N.; RADOGLOU, K.M.; CONSTANTINIDOU, H.I.A. 2000: Water Stress Responses of Seedlings of Four Mediterranean Oak Species. Tree Physiol. 20: 1065-1075.
GOOR, A.Y., BARNEY, C.W. 1968. Forest tree planting in arid zones. Ronald Press Company, New York.
KOZLOWSKI, T.T. 1982: Water Supply and Tree Growth. For. Abstr. 43: 57-65.
LARCHER, W. 1995: Physiological Plant Ecology. Springer Verlag, 506 p. New York.
LARSEN, B., SUNER, A. 1986: Karaçam (Pinus nigra Arnold) Orijinleri Arasında Kuraklığa ve Dona Dayanma Farklılıkları. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 32: 93-110.
LEOPOLD, A.C. 1964: Plant Growth and Development. McGraw-Hill Publ. New York.
LEVITT, J. 1972:. Response of Plants to Environmental Stress. Academic Press. New York. MOHR, H.; SCHOPFER, P. 1995: Plant Physiology. Springer-Verlag. New York.
MUNOZ, S. 1983: Ecophysiologie D'especes Forestiers de la Zone a Chene Pubescent Sur la Face sud du Mont-Ventoux, INRA, Avignon.
PETERS, R.L. 1990: Effects of Global Warming on Forests. Forest Ecology and Management 35: 13-33.
RITCHIE, G.A.; SHULA, R.G. 1984: Seasonal Changes Tissue Water Relations in Shoots and Root systems of Douglas-fir Seeedlings. Forest Science 30: 538-547.
SERENGİL, Y. 1995: Küresel Isınma ve Olası Ekolojik Sonuçları. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Seri B, Cilt 45, Sayı 1-2, s: 135-152.
SLATYER, R.O. 1967:. Plant-Water Relationshios. Academic Press. 366 p. New York.
ŞİMŞEK, Y.; TOSUN, S.; ATASOY, H.; USTA, Z.H.; UĞURLU, S. 1996: Türkiye'de Çoğul Amaçlı Ağaçlandırmalarda Kullanılabilecek Yapraklı Türlerin Tespiti Üzerine Araştırmalar. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları No: 260. 77 s. Ankara.
THOMAS, M.F.; GAUSLING, T. 2000: Morphological and Physiological Responses of Oak Seedlings (Quercus petreae and Q. robur) to Moderate Drought. Ann. For. Sci. 57: 325-333.
TOLAY, U. 1987: Yapraklı Tür Orman Ağaçları Fidanlık Tekniği. Kavak ve Hızlı Gelişen Yabancı Tür Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten No 140, 76 s. İstanbul.
TÜRKEŞ, M. 1990: Türkiye'de Kurak Bölgeler ve Önemli Kurak Yıllar, Doktora tezi, İ.Ü. Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü, İstanbul.
ÜRGENÇ, S. 1998: Ağaçlandırma Tekniği. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No: 441/3994. İstanbul.
VERTOVEC, M.; SAKÇALI, S.; ÖZTÜRK, M.; SALLEO, P.G.; FEOLI, E.; NARDİNİ, A. 2001: Diagnosing Plant Water Status as a Tool for Quantifying Water Stress on a Regional Basis in Mediterranean Drylands. Ann. For. Sci. 58: 113-125.
YALTIRIK, F. 1984: Türkiye Meşeleri Teşhis Kılavuzu. Orman Genel Müdürlüğü Yayını, 64 s. istanbul.