Ferihan YANCI, Aslıhan Özlem POLAT

8530

Tecavüze İlişkin Tutumların Tecavüz Mitleri, Adil Dünya İnancı, Cinsiyet Rolleri ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi

Bu çalışmada, farklı tecavüz senaryoları üzerinden katılımcıların mağdura ve faileyönelik tutumları, tecavüz mitleri, adil dünya inancı ve cinsiyet rollerinin cinsiyet, yaş veeğitim gibi değişkenlerle ve birbirleri ile olan ilişkisi incelenmiştir.Yöntem: Araştırmaya seçkisiz olmayan örnekleme içinden 18 yaş üzeri 164'ü kadın,136'sı erkek katılımcı olmak üzere toplam 300 kişi dahil edilmiştir. Katılımcılara Kişisel BilgiFormu, Illinois Tecavüz Mitlerini Kabul Ölçeği, Bireysel ve Genel Adil Dünya Ölçeği, BemCinsiyet Rolü Envanteri ve 6 farklı tecavüz senaryosuna ilişkin 10 soruluk değerledirmeanketi doldurtulmuştur. Ölçeklerin birbiri ile olan ilişkisini incelemek için Anova, her birölçeğin yordayıcılığını değerlendirmek içinse Regeresyon analizi uygulanmıştır.Bulgular: Araştırma sonuçlarına göre; erkeklerin kadınlara oranla mağduru daha fazlasuçladıkları, tecavüz mitlerini daha fazla kabul ettikleri, düşük eğitimli katılımcıların veerkeksilik düzeyi yüksek katılımcıların tecavüz mitlerini daha fazla kabul ettikleri ve mağdurudaha fazla suçladıkları bulgulanmıştır. Diğerlerine göre daha saygın olarak nitelendirilenmağdurun, daha az tahrik edicilik ve dikkatsizlikle suçlandığı, olaydan daha az sorumlututulduğu ve daha fazla etkilendiğinin düşünüldüğü görülmüştür.Sonuç: Beklenildiği gibi tecavüz mitlerinin kabulü arttıkça mağdurun daha fazlasuçlandığı görülmektedir. Ayrıca literatürle uyumlu olarak; erkekler kadınlara oranla mağdurudaha fazla suçlama eğilimindedirler. Mağdurun saygınlığının mağduru suçlama düzeyinietkilediği görülmüştür. Mağdur olan kadının suçlanması, failin sorumluluğun azımsanmasınave tecavüz olgusunun olağanlaştırılmasına zemin yaratabilmektedir. Bu bağlamda gerekentedbirlerin alınması ve yaptırımların uygulamaya dökülmesinin önemi dikkati çekmektedir. 
Anahtar Kelimeler:

Cinsel şiddet, tecavüz mitleri, cinsiyet rolleri, adil dünya inancı, travma.

Investigation of Attitudes of Rape Through Rape Myths, Just World Beliefs, Sex Roles and Demographic Variables

Objective: In this study, the relationship among attitudes towards rape victims andperpetrators, rape myths, just world belief and gender roles are investigated and also analyzedagainst a number of demographic variables such as gender, age, and education level throughmultiple rape scenarios.Methods: A total of 300 people were included in the study, including 164 female and136 male participants over the age of 18, who were non-random sampling. Paticipants wereasked to complete Personal Information Form, Illinois Rape Myth Acceptance Scale, JustWorld Scale, BEM Sex-Role Inventory and Evaluation Test with ten questions about rapescenarios. To measure the relationship among the variables correlation analysis was carriedout and to examine the difference between the variables ANOVA.Results: The results demonstrated that male participants tended to accuse the victimand accept the rape myths more than female participants. Participants who have lowereducation level and have greater masculinity levels accepted the rape myths and accused thevictim. The victim, once depicted as a more respectable person in the scenario, was accusedless as being the instigator and careless, was considered less as the responsible party, wasconsidered to be affected more from what happened.Conclusion: As expected, it became evident that the rape victim was accused more asthe acceptance of the rape myths increased. Similarly to the literature, males tended to put theblame on the victim and hold her accountable more than females. It was showed that therespectability of the victim influenced the accusation tendency of the victim. It is cruciallyimportant to take the required precautions and to utilize various sanctions.
Keywords:

Sexual violence, Rape myths, Sex-roles, Just world belief, Trauma,

PDF

___

  • 1. Bell S, Kuriloff P, Lottes I. (1994). Understanding Attributions of Blame in Stranger Rape and Date Rape Situations: An Examination of Gender, Race, Identification, and Students’ Social Perceptions of Rape Victims. J Appl Soc Psychol. 24(19):1719-1734. doi:10.1111/j.1559-1816.1994.tb01571.x
  • 2. Burt MR. (1980). Cultural myths and supports for rape. J Pers Soc Psychol . 38(2):217-230. doi:10.1037/0022-3514.38.2.217
  • 3. Bohner G, Danner UN, Siebler F, Samson GB. (2002).Rape Myth Acceptance and Judgments of Vulnerability to Sexual Assault: An Internet Experiment. Exp Psychol. 49(4):257-269. doi:10.1026/1618-3169.49.4.257
  • 4. Bruggen M, Grubb A. (2014). A review of the literature relating to rape victim blaming: An analysis of the impact of observer and victim characteristics on attribution of blame in rape cases. Aggress Violent Behav. 19:423–431. doi:10.1016/j.avb.2014.07.008
  • 5. Çamaş GG, Meşe G. (2016). Sosyal Hiyerarşi: Cinsel Şiddet Mitlerini Anlamak. Türk Psikoloji Dergisi. 31(78):62-74.
  • 6. Çoklar I, Meşe G. (2014). Illinois Tecavüz Mitlerini Kabul Ölçeği Kısa Formunu Türkçe’ye Uyarlama Çalışması. Psikoloji Çalışmaları Dergisi. 34(2):53-64.
  • 7. Davies M, Mccartney S. (2003). Effects of gender and sexuality on judgements of victim blame and rape myth acceptance in a depicted male rape. J Community Appl Soc Psychol. 13:391–398. doi.org/10.1002/casp.741
  • 8. Dökmen ZY. (1999). Bem cinsiyet rolü envanteri kadınsılık ve erkeksilik ölçekleri Türkçe formunun psikometrik özellikleri. Kriz Dergisi. 7(1):27-40.
  • 9. Eker T, Erdener E. (2011). Tecavüze ilişkin kültürel mitler ve mitlerin kabul edilmesine etki eden faktörler. Türk Psikoloji Yazıları. 14(28):60-72.
  • 10. Frese B, Moya M, Megías JL. (2004). Social perception of rape how rape myth acceptance modulates the ınfluence of situational factors. J Interpers Violence. 19:143-
  • 161. doi:10.1177/0886260503260245
  • 11. Foley LA, Pigott MA. (2000). Belief in a just world and jury decisions in a civil rape trial. J Appl Soc Psychol. 30(5):935-951. doi:10.1111/j.1559-1816.2000.tb02504.x
  • 12. Gölge ZB. (2005). Cinsel travma sonrası oluşan ruhsal sorunlar, Nöropsikiyatri Arşivi. 42(1-2-3-4):19-28.
  • 13. Göregenli M. (2003). Şiddet, Kötü Muamele ve İşkenceye ilişkin değerlendirmeler, tutumlar ve deneyimler. İşkencenin Önlenmesinde Hukukçuların Rolü Projesi Raporu. İzmir Barosu, İzmir
  • 14. Göregenli M. Şiddet ve İşkencenin Meşrulaştırılması Sürecinin Sosyal Psikolojik Arka Planı, İzmir, 2012. Erişim: 12 Ocak 2018'de http://www.stramap.org/images/cust_files/080613160140.pdf adresinden indirildi.
  • 15. Grubb A, Turner E. (2012). Attribution of blame in rape cases: A review of the impact of rape myth acceptance, gender role conformity and substance use on victim blaming. Aggress Violent Behav. 17:443–452. doi:10.1016/j.avb.2012.06.002
  • 16. Grubb A, Harrower J. (2008). Attribution of blame in cases of rape: An analysis of participant gender, type of rape and perceived similarity to the victim. Aggress Violent Behav. 13:396–405. doi:10.1016/j.avb.2008.06.006
  • 17. Hayes RM, Lorenz K, Bell KA. (2013). Victim blaming others: Rape myth acceptance and the just world belief. Fem Criminol. 8(3):202–220. doi:10.1177/1557085113484788
  • 18. Idisis Y, David SB, Nachum EB. (2007). Attribution of blame to rape victims among therapists and non-therapists. Behav Sci Law. 25:103–120. doi:10.1002/bsl.721
  • 19. Kassing LR, Prieto LR. (2003). The rape myth and blame-based beliefs of counselors-in-training toward male victims of rape. J Couns Development. 81:455-461. doi:10.1002/j.1556-6678.2003.tb00272.x
  • 20. Kleinke CL, Meyer C. (1990). Evaluation of rape victim by men and woman with high and low belief in a just world. Psychol Women Q. 14(3):343-340. doi:10.1111/j.1471-6402.1990.tb00024.x
  • 21. Lerner MJ. (1965). Evauation of performance as a function of performer’s reward and attractiveness. J Pers Social Psychol 1(4):355-360. doi:10.1037/h0021806
  • 22. Payne DL, Lonsway KA, Fitzgerald LF. (1999). Rape myth acceptance: exploration of its structure and its measurement using the illinois rape myth acceptance scale. J Res Pers. 22:27-68. doi:10.1006/jrpe.1998.2238
  • 23. Rando RA, Rogers JR, Brittan-Powell CS. (1998).Gender role conflict and college men’s sexually aggressive attitudes and behavior. J Ment Health Couns. 20:359– 369.
  • 24. Russel BL, Trigg KY. (2004). Tolerance of sexual harassment: An examination of gender differences, ambivalent sexism, social dominance, and gender roles. Sex Roles.50(7/8):565-573. doi:10.1023/B:SERS.0000023075.32252.fd
  • 25. Sheldon JP, Parent SL. (2002). Clergy’s attitudes and attributions of blame toward female rape victims. Violence Against Women. 8(2):233-256. doi:10.1177/10778010222183026
  • 26. Smith RE, Keating JP, Hester RK, Mitchell HE. (1976). Role and justice considerations in the attribution of responsibility to a rape victim. J Res Pers.10:346-357. doi:10.1016/0092-6566(76)90024-6
  • 27. Strömwall LA, Alfredsson H, Landström S. (2012). Blame attributions and rape: Effects of belief in a just world and relationship level. Legal Criminol Psychol. 18:254-
  • 261. doi:10.1111/j.2044-8333.2012.02044.x
  • 28. Strömwall LA, Alfredsson H, Landström S. (2013). Rape victim and perpetrator blame and the Just World hypothesis: The influence of victim gender and age. J Sex Aggress.19(2):207-217. doi:10.1080/13552600.2012.683455
  • 29. Whatley MA, Rıggıo RE. (1993). Gender differences in attributions of blame for male rape victims. J Interpers Violence. 8(4):402-411. doi:10.1177/088626093008004005
  • 30. Yalçın MA. (2016). Cinsel Saldırı Suçu Mağduru Kadınlara Karşı Toplumsal Tutumlar. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul.
İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2019
  • Yayıncı: İstanbul Üniversitesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Tecavüze İlişkin Tutumların Tecavüz Mitleri, Adil Dünya İnancı, Cinsiyet Rolleri ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi

Ferihan YANCI, Aslıhan Özlem POLAT

Geleneksel Toplumlarda Namus Olgusu ve Namus Cinayeti: Türkiye Örneği

Mehtap HAMZAOĞLU, Emrah KONURALP

Aydınlanma Çağı Filozoflarına Göre Kadın: Schopenhauer, Kant ve Rousseau Örneği

Zeynep BAKTEMUR

Kadın ve Savaş: Sosyal Boyutta Bir Analiz

Bahar TANER, Zeynep GÖKALP