Faruk TAŞÇI

173

SOSYAL YARDIM ALICILARI İLE İLGİLİ SORUNLARA PSİKO-SOSYAL ÇÖZÜM: SADAKA TAŞLARI MODELLEMESİ'

Genel anlamda, kişilerin muhtaçlıklarının aynî yardımlar veya nakdî ödemeler yoluyla giderilmesi anlamına gelen sosyal yardımlarda, özelliklealıcıları na iletilmesi sürecinde belli sorunlar söz konusu olabilmektedir. Bu sorunlar, temel olarak damgalanma ve küçük düşürülme , ayrımcılık ve kayırmacılık , tembellik ve bağımlılık ve istismar etme şeklinde ortaya çıkmaktadır. İşte bu makalenin amacı, sosyal yardım alıcıları ile ilgili işaret edilen sorunlara çözüm olarak bir psiko-sosyal model ortaya koymaktır. Bu anlamda bir çözüm modellemesi denemesi olarak sadaka taş- ları örnekliği (sıçrama tahtası olarak) ele alınacaktır. Böylece günümüzde nasıl bir sosyal yardım modeli olması gerektiği üzerine değerlendirmelere yer verilecektir.

A PSYCHO-SOCIAL SOLUTION TO PROBLEMS RELATED TO SOCIAL ASSISTANCE RECIPIENTS: SADAQA STONES MODELING

Social assistance generally means eliminating the needs of people by providing goods or financial support. There might be some problems with social assistance, particularly at the stage of conveying assistance to the recipients . For the most part, these problems consist of being labeled and humiliated , discrimination and clientelism , idleness and dependence , and abuse . The aim of this article is to offer a psychosocialmodeling as a solution to the problems related to those who receive social assistance. At this point, the sadaqa stones modeling will be considered as a springboard for finding a solution. Thus, interpretations of how the social assistance modeling should be at the present time will be taken up in this article.

___

  • Abay, A.R. (2004), “Bir Sosyal Politika Olarak Yoksullukla Mücadelede Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarının Yeri,” Sivil Toplum, C. 2, S. 6-7, s. 77-92.
  • Akkaya, Z. (1966), “Atatürk, Sosyal Hizmet ve Toplum Kalkınması,” Sosyal Hizmet, C. 3, S. 1, s. 20-23.
  • Arı, A. (2003), “Yoksullukla Mücadelede Yerel Bir Dost: Dost Eli,” iç. Yoksulluk Sempozyumu III, (der. A.E. Bilgili & İ. Altan), İstanbul: Deniz Feneri Derneği, s. 160-167.
  • Başdemir, H. Y. (2007), “Ahlâk Metafiziği,” iç. Teorik ve Pratik Yönleriyle Ahlâk, (R. Kaymakcan & M. Uyanık), İstanbul: DEM, s. 49-65.
  • Buğra, A. (2003/2004). “Devletçi Dönemde Yoksulluğa Bakış ve Sosyal Politika: ‘Zenginlerimiz Nerede?’,” Toplum ve Bilim, S. 99, s. 75-97.
  • Çağatay, N. (1981), Bir Türk Kurumu Olan Ahilik, 2. bs., Konya: Selçuk Üniversitesi.
  • Çağrıcı, M. (2006), Anahatlarıyla İslâm Ahlâkı, 4. bs., İstanbul: Ensar. Çakır, M., & Aldemir Ş. (2001), “Yoksulluğun Küresel Boyutları,” Avrupa Araştırmaları, C. 9, S. 2, s. 175-200.
  • Çengelci, E. (1985), “Türkiye’de Sosyal Yardımlar: Bir Model Geliştirme Denemesi,” (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, SBE), Ankara.
  • Demir, F. (t.y.), “İnfak Kültürünün Zarif Anıtları: Sadaka Taşları,” (Çevrimiçi) http://www.sonpeygamber.info/Infak-Kulturunun-ZarifAnitlari--Sadaka-Taslari-_241.html, 17 Nisan 2010.
  • Dilik, S. (1991), Sosyal Güvenlik, Ankara: Kamu-İş.
  • Dilik, S. (1980), “Sosyal Yardımlar-İki Anlamlı Bir Terim,” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C. 35, S. 1-4, s. 55-72.
  • Duman, A. (2008), “Sadaka,” iç. TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 35, (der. M.A. Aydın), İstanbul: TDV, s. 383-384.
  • Duru, M. C. (1939), Sosyal Yardım: Prensipleri ve Tatbikleri, İstanbul: Ebüzziya.
  • El-Mübârek, M. (1978), İslâm’da İktisat Nizamı, (Çev. H. Cemal), İstanbul: Çığır.
  • Ersöz, H. Y. (2003), “Doğuşundan Günümüze Sosyal Politika Anlayışı ve Sosyal Politika Kurumlarının Değişen Rolü,” İ.Ü. İktisat Fakültesi Mecmuası, C. 52, S. 2, s. 119-144.
  • Ferrera, M. (2006), “Sosyal Avrupa’da ‘Güney Avrupa Modeli’,” iç. Sosyal Politika Yazıları (der. A. Buğra & Ç. Keyder), İstanbul: İletişim, s. 195-229.
  • Gerek, N. & Oral, A.İ. (2004), Sosyal Güvenlik Hukuku, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
  • Gough, I. (2006), Güney Avrupa’da Sosyal Yardım,” iç. Sosyal Politika Yazıları (der. A. Buğra & Ç. Keyder), İstanbul: İletişim, s. 231-260.
  • Hyggen, C. (2006), “Risks and Resources: Social Capital among Social Assistance Recipients in Norway,” Social Policy and Administration, Vol. 40, No. 5, p. 493-508.
  • Jewell, C.J. (2007), “Assessing Need in the United States, Germany, and Sweden: The Organization of Welfare Casework and the Potential for Responsiveness in the ‘Three Worlds,” Law and Policy, Vol. 29, No. 3, p. 380-406.
  • Kal’a, E.S. (1994), “Osmanlılarda Sosyal Güvenlik-Sosyal Sigortalar (1865-1923),” (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, SBE), İstanbul.
  • Karaman, F. vd. (2009), Dinî Kavramlar Sözlüğü, İstanbul: DİB. Karataş, K. (1999), “Sosyal Refah: Kavramsal Boyutu, Gelişimi ve Nitelikleri,” iç. Yaşam Boyu Sosyal Hizmet: Prof.Dr. Sema Kut’a Armağan (der. N.G. Koşar), Ankara: Hacettepe Üniversitesi, s. 33-43.
  • Kazıcı, Z. (2008), “Osmanlı'da Hayır Müesseseleri ve Sadaka Taşları,” İnsanî Yardım Dergisi, S. 35 (Çevrimiçi) http://insaniyardim.ihh.org. tr/35.-sayi-/kultur-osmanlida-hayir-muesseseleri-ve-sadaka-taslari-9. html, 17 Nisan 2010.
  • Koşar, N.G. (2000), Sosyal Hizmetlerde Sosyal Yardım Alanı, Ankara: Şafak.
  • Kutal, M. (1977), “Türkiye’de Sosyal Güvenlik ve Başlıca Sorunları,” iç. İ.Ü. İktisat Fakültesi Fındıkoğlu Armağanı (der. O. Tuna), İstanbul: İstanbul Üniversitesi, s. 201-216.
  • Marinova, E. (t.y.), “From Social Assistance to Social Employment: New Trends in the Application of the Bulgaria Social Assistance Act for Low Income Families and Social Assistance Users from Roma Origin,” (Çevrimiçi) http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/ NISPAcee/UNPAN018444.pdf, 5 Mayıs 2010.
  • Marshall, T.M. (2006), “Yurttaşlık ve Sosyal Sınıf,” iç. Sosyal Politika Yazıları (der. A. Buğra & Ç. Keyder), İstanbul: İletişim, s. 19-32.
  • Meyer, M.H. (1994), “Gender, Race and the Distribution of Social Assistance: Medicaid Use of among the Frail Elderly,” Gender and Society, Vol. 8, No. 1, p. 8-28.
  • OECD (1998), The Battle Against Exclusion II: Social Assistance in Belgium, the Czech Republic, the Netherlands and Norway, Paris: OECD.
  • Özbek, N. (2006), Cumhuriyet Türkiyesi’nde Sosyal Güvenlik ve Sosyal Politikalar, Istanbul: EGM.
  • Özbek, N. (2004), Osmanlı İmparatorluğu’nda Sosyal Devlet: Siyaset, İktidar ve Meşruiyet (1876-1914), 2. bs., İstanbul: İletişim.
  • Özbek, N. (1999/2000), “Osmanlı İmparatorluğu’nda ‘Sosyal Yardım’ Uygulamaları: 1839-1918,” Toplum ve Bilim, S. 83, s. 111-131.
  • Özdemir, M. (1989), “Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı: Ankara İli Keçiören Örneği,” (Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, TODAİE), Ankara.
  • Özdemir, S. (2004), Küreselleşme Sürecinde Refah Devleti, İstanbul: İTO.
  • Özemre, A.Y. (2007), Hasretini Çektiğim Üsküdar, İstanbul: Kubbealtı.
  • Özönder, H., “Sadaka Taşları: Sadaka Vermenin Zarif Yöntemi,” (Çevrimiçi) http://www.tulipandrose.net/turkce/dinfeneri/sadaka_ taslari.htm, 17 Nisan 2010.
  • Öztürk, N. (1983), Menşei ve Tarihi Gelişimi Açısından Vakıflar, Ankara: Vakıflar Genel Müdürlüğü.
  • Pérez-Baltodano, A. (2004), “Globalization, Human Security and Social Policy: North and South,” iç. A Handbook of Comparative Social Policy (der. P. Kennett), UK: Edward Elgar, p. 50-68.
  • Saran, M.U. (1997), “Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Teşvik Fonu ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları,” Vakıflar Dergisi, S. 26, s. 427-440.
  • Sarı, N. & Kurt, Ü.E. (2006), “Üsküdar Miskinler Tekkesi,” iç. Üsküdar Sempozyumu IV Bildiriler Kitabı, İstanbul: Üsküdar Belediyesi, s. 365-390.
  • Sevim, N. (2009), Medeniyetimizde Toplumsal Dayanışma ve Sadaka Taşları, İstanbul: Kitapdostu.
  • Seyyar, A. (2006), Değişen Dünyada ve Türkiye’de Sosyal Politikalar, İstanbul: Değişim.
  • Solak, F. (1997), “Ahilik,” iç. İktisat ve Din, 2. bs., (der. M. Özel), İstanbul: İz, s. 69-79.
  • Şahin, M. (1990), “Vakıf Kurumunun Sosyal Hizmetleri Üzerine Bir Araştırma,” (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, SBE), İstanbul.
  • Taşcı, F. (2009), “Türkiye’de Sosyal Yardımların Geleceği,” iç. Uluslararası 7. Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı, Yalova: Yalova Üniversitesi, s. 1741-1753.
  • Tomanbay, İ. (1999), Sosyal Çalışma Sözlüğü, Ankara: Selvi.
  • Türkcan, R. (2003), “Yerel Yönetimlerde Sosyal Yardım Hizmetleri,” (Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, TODAİE), Ankara.
  • Ünver, S. (1967), “Sadaka Taşı,” Hayat Tarih Mecmuası, S. 11 (Çevrimiçi) http://www.kardelendergisi.com/yazi.php?yazi=211, 5 Mayıs 2010.
  • Walker, R. (2005), Social Securtiy and Welfare: Concepts and Comparisons, UK: Open University.
  • Yaşaroğlu, M.K. (2003), “Sosyal Dengenin Sağlanması ve Varlık-Yoksul Dayanışmasında İki Önemli Kavram: İnfâk ve Îsâr,” iç. Yoksulluk Sempozyumu II (der. A.E. Bilgili & İ. Atlan) İstanbul: Deniz Feneri, s. 373-385.
  • Zaim, S. (1992), İslâm-İnsan-Ekonomi, İstanbul: Yeni Asya.
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası-Cover
  • ISSN: 1304-0235
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Kare Yayıncılık
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

SOSYAL YARDIM ALICILARI İLE İLGİLİ SORUNLARA PSİKO-SOSYAL ÇÖZÜM: SADAKA TAŞLARI MODELLEMESİ'

Faruk TAŞÇI