Aktif fiyat kabarcığı “aktif reel fiyatının sözkonusu aktifin içsel (temel) değerinden sapması”dır. Makro yaklaşımda kabarcık “aktif piyasası fiyat endeksindeki reel değişmenin (artışın) aynı döneme ait reel ekonomik büyüme oranını aşması” şeklinde tanımlanabilir. Çalışmamızda 1980 sonrası Türkiye ekonomisinde hisse senedi piyasasında tecrübe edilen aktif fiyat kabarcıkları ve kabarcık patlaması vakalarının amprik olarak tanımlanması hedeflenmiştir. Amprik olarak kabarcıklar teşhis edilirken kullanılan tanım aktif piyasası fiyat endeksinde değişme, enflasyon ve reel ekonomik büyüme oranı unsurları üzerine inşa edilmiştir. Enflasyonun dikkate alınması kabarcığın aktifin reel fiyatındaki sert düşüş şeklinde algılanmasından ileri gelmektedir. Kabarcık patlaması vakası teşhis edilirken kullanılan tanım ise aktif piyasası fiyat endeksinde değişme ve enflasyon unsurları üzerine inşa edilmiştir. Çalışmada ülkemiz hisse senedi piyasasında meydana gelen kabarcıklar ve kabarcık patlaması vakaları teşhis edilirken yıllık, çeyreklik ve aylık veriler temelinde hareket edilmiştir. Makalede önce kabarcıkların amprik olarak tanımlanması ele alınmıştır. Bu maksatla literatürde yer alan amprik tanımlar, IMF yaklaşımı gözden geçirilmiştir. Sonra IMF yaklaşımı hareket noktası alınarak geliştirilen amprik tanımlara yer verilmiştir. En son olarak Türkiye ekonomisinde 1980 sonrası hisse senedi piyasasında tecrübe edilen kabarcıklar ve kabarcık patlaması vakaları yıllık, çeyreklik ve aylık veriler temel alınarak ve makro yaklaşım çerçevesinde amprik olarak teşhis edilmiştir. Çalışmanın son kısmında kabarcıklar ile finansal istikrarsızlık ve krizler arasındaki eş anlılık münasebeti ele alınmıştır. Amprik olarak kabarcık vakası “1 yıl içerisinde aktif piyasası reel fiyat endeksinde aynı yılda gerçekleşen reel ekonomik büyüme oranından en az %25 daha fazla bir artış meydana gelmesi” şeklinde tanımlanmıştır. Yıllık veriler temel alınarak yapılan amprik tanımda kabarcık vakaları olarak 1987, 1990, 1993, 1997, 2000, 2004-5 vakaları teşhis edilmiştir. Kabarcık patlaması vakasının yıllık temelde amprik tanımı yapılırken aktif piyasası reel fiyat endeksinde 1 yıl içerisinde meydana gelen düşmenin en az %20 olması kıstas kabul edilmiştir. Kabarcık patlaması “1 yıl içerisinde aktif piyasası ortalama reel fiyat endeksinde önceki yıl ortalamasına göre en az %20 düşme vuku bulması” şeklinde tanımlandığında 1988, 1991-2, 2001-2 vakaları amprik olarak kabarcık patlaması şeklinde teşhis edilmiştir. Aktif piyasası fiyat endeksi konusunda İMKB Ulusal 100 endeksi esas alınmıştır. Aktif piyasası fiyat kabarcığının patlaması bir finansal krizi tetikleyebilir. Bu yüzden kabarcığın varlığı gerek finansal istikrar gerekse fiyat istikrarı dahil makroekonomik istikrar bakımından büyük bir tehdittir. Kabarcık vakasının vuku bulduğu ve akabindeki yıl olmak üzere 2 yıllık dönem kriter alındığında 1987, 1990, 1993, 2000 kabarcık vakalarına bir finansal kriz eşlik etmiş, diğer taraftan 2004-5 kabarcık vakasını ise ne yeterince şiddetli bir finansal istikrarsızlık ne de bir finansal kriz takip etmemiştir. Finansal istikrarsızlık kavramı ile çalışmada yalnızca döviz kuru istikrarsızlıkları ve bankacılık sektörü istikrarsızlıkları kastedilmiştir.

Asset price bubble is the fact that “the real price of the asset deviats from the fundemantal value of the same asset”. In a macro perspective, a bubble can be defined as “the real change rate (rise) in the asset price index in a year exceeds the real economic growth rate that occurred in the same year and country”. In our papper it was targetted that the asset price bubbles which have been experienced in the stock market in the Turkey economy since 1980 were identified amprically. The definition used as the bubbles occurred are defined ampricallye was constructed on those: the change in the asset price index, inflation, and the real economic growth rate. The inflation was considered because of the fact that the asset price bubbles are perceived as “a sharp decline in the asset’s real price. The definition, which is used as the bubble burst case are defined, was constructed on those fundemantals: the change in the asset price index and inflation. In the study we moved from annual, quarterly, and monthly datas as the bubbles and bubble burst cases happened in our country’s stock market are identified amprically. In the article at first the amprical definition of the bubble was studied. In order to the this fact that the amprical definitions in the literature, and IMF approach were examined. Then, the amprical definition were derived from IMF approach. Finally the bubble and burst cases, have experienced since 1980 in stock market in Turkey economy, were identified amprically in regard to a macro frame as it was moved from annual, quarterly, and monthly datas. In the final part of the study, whether or not there is a relation between the bubbles and the financial instabilities was examined. Amprically bubble case was defined as that “the increase in the asset real price index exceeds the real economic growth rate, at least, 25% in the same year”. In respect to the definitions as annual datas are used; the bubble cases are 1987, 1990, 1993, 1997, 2000, 2004-5 events. As the bubble burst cases are defined amprically and annually, “the decrease in asset price index occurred during 1 year is at least 20%” was accepted as a criterium. If the burst cases are defined as “the decline in the asset market real and average price index during a year in respect to the previous year’s happen at least 20%”; 1988, 1991-2, 2001- 2 cases were identified as bubble burst cases amprically. In respect to asset price index, IMKB National 100 Index was accepted as the basis. When the asset price bubble bursts, it can trigger a financial crises. Hence, the existing of a bubble is a serious threatment in regard to both financial stability and macroeconomic stability that includs general price stability. If the criterium is a period which consists of 2 years as the year when the bubble occurred in and the following year, it can be stated that: 1987, 1990, 1993, 2000 bubble cases were accompanied by a financial crises. However, 2004-5 bubble case was accompanied by neither a financial crises nor a “sufficiently severe” financial instability. In this study it was meant that only “currency instability” or “banking instabilities” with “financial instability” term.