Nur KESIKTAŞ SAKAR, Hasan Kerem ALPTEKIN, Emel Ece ÖZCAN, Emel ÖZCAN, At ALL.

MESLEKİ KAS İSKELET RİSKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE QEC ÖLÇEĞİNİN (QUICK EXPOSURE CHECK-HIZLI MARUZİYET DEĞERLENDİRME) TÜRKÇE UYARLAMASININ GÜVENİLİRLİĞİ

Amaç: İş ile ilgili aktiviteler sonucunda gelişen işe bağlı kas iskelet hastalıkları (MKİH) endüstrileşmiş ülkelerde yaygın bir sağlık sorunudur ve sakatlığın önde gelen nedenlerindendir. MKİH için risk faktörlerine maruziyet ve maruziyette değişim gözlemsel değerlendirme teknikleri ile ölçülebilir. Li ve Buckle tarafından 1998’de geliştirilen QEC-HMD (Quick Exposure Check- Hızlı Maruziyet Değerlendirme) bu yöntemlerden birisidir. Çalışmanın amacı, temizlik işlerinde çalışanlarda QEC ölçeğinin Türkçe çevirisinin güvenilirliğini araştırmaktır. Gereç ve yöntemler: Çalışma İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesinde, temizlik işlerinde çalışan 200 kişi arasından randomizasyon ile seçilen 20 kişinin değerlendirmesi ile yapıldı. Test yeniden test güvenilirliğinde sınıf içi korelasyon katsayısı (SKK) ve Bland Altman metodu kullanıldı. Bulgular: QEC’nin madde ve tüm ölçek korelasyon katsayıları 0.589 ile 1 arasında bulundu. QEC maddeleri arasında el bileği pozisyonu, bel pozisyonu, taşıt kullanımı, iş periodu istatistiksel olarak güvenirliği en yüksek olanlardı. Sonuç: QEC ölçeğindeki maddelerin güvenilirliği genellikle orta-iyi idi. Bu sonuçlarla, QEC ölçeğinin MK‹H risklerini değerlendirmede iş sağlığı ve güvenliği konusunda çalışanlara ve endüstriye yararlı olacağını düşünüyoruz.

Anahtar Kelimeler:

Mesleki kas iskelet hastalıkları, QEC (Hızlı Maruziyet Değerlendirme), güvenilirlik

PDF

___

Amell T, Kumar, S. Work-Related Musculoskeletal Disorders, Design as a Prevention Strategy, A Review, Occupational Reha- bilitation 2002: 11:4:255-264.
Armstrong BK, White E, Sarraci R, Principles of Exposure Me- asurement in Epidemiology. Oxford University Press New York 1994.
Aunola S, Nykyri R, Rusko H. Strain of employees in the manu- facturing industry in Finland, Ergonomics 1979: 22: 29-36.
Beaton DE, Bombardier C, Guillemin F, Feroz MB, Guidelines for the process of cross-cultural adaptation of self-report measu- res. Spine 2000; 25: 3186 -3191.
Bernacki EJ, Guidera JA, Schaefer JA, Lavin RA, Tsai SP. An Ergonomics Program Designed to Reduce the Incidence of Up- per Extremity. Work Related, Musculoskeletal Disorders”, Ergo- nomics Program for Work Related Musculoskeletal Disorders”, JOEM, 1999; 41:12: 1032-1041.
Bernard B, (ed.), Musculoskeletal Disorders and Workplace Fac- tors: A Critical Review of Epidemiologic Evidence for Work- Related Musculoskeletal Disorders of the Neck, Upper Extre- mity, and Low Back. Cincinnati: National Institute for Occupa- tional Safety and Health. 1997.
Bigos SJ, Battie MC, Spengler DM. Fisher LD, Fordyce WE, Hansson TH, Nachemson AL. A prospective study of work per- ceptions and psychosocial factors affecting the report of back in- jury. Spine 1991; 16:1-6.
Bland JM, Altman DG. Statistical methods for assessing agre- ement between two methods of clinical measurement. Lancet 1986; 8:307-310.
Brown R. Further evaulation of quick exposure check with par- ticular attention to the scoring system unpublished Msc Thesis, University of Sutherland 2001.
David G, Woods V, Buckle P. Further development of the usabi- lity and validity of the Quick Exposure Check (QEC) HSE Bo- oks ISBN 0 7176 2825 6, 68, 2005.
Fleiss JL. The Design and Analysis of Clinical Experiments. New York, NY: John Wiley & Sons Inc 1986; 1-32.
Hagberg M, Silverstein B, Wells R, Smith M.J, Hendrick H, Ca- rayon C, Perusse M. Work-related musculoskeletal disorders (WMSDs): A reference book for prevention. London: Taylor & Francis, 1995.
Kelsey JL, White AA, Pastides H, Bisbee GE. The impact of musculoskeletal disorders on the population of the United States. J. Bone Joint Surg Am 1979; 61: 959-964.
Krüger D, Louhevaara VD, Louhevaara V, Nielsen J, Schneider T. Risk Assesment and Preventative Strategies in Cleaning Work. Wirtschaftsverlag NW. 1997.
Li, G and Buckle, P. Evaluating change in exposure to risk for musculoskeletal disorders – A practical tool. HSE Books, ISBN 0 7176 1722 X, pp82, 1999.
Melhorn JM. “Occupational Orthopaedics in This Millennium”, Clinical Orthopaedics and Related Research 2001; 385:23-35.
Moore JS, Garg A, The strain index: a proposed method to analyze jobs for risk of distal upper extremity disorders and the- ir impact on the population of Amer. Ind Hyg Assoc J 1995; 56, 443-458.
Nachemson, AL. Low back pain in the industrial world. In: Lumbar Spine Disorders, (ed. Aspden, R.M.) Chesterfield: Arth- ritis & Rheumatism Council for Research 1996; 1-5.
Özcan E. İşe bağlı kas iskelet hastalıklarında korunma ve ergo- nomi; 4. İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi kongre özet kitabı Adana, Nisan, 2005.
Schuchmann J.H. “Occupational Rehabilitation”, Braddom B.L (Ed) Physical Medicine and Rehabilitation, 938-954,W.B. Saun- ders, 1996.
Spielholz P, Silverstein B, Stuart M. Reproducibility of a self- report questionnaire for upper extremity musculoskeletal disor- der risk factors. Applied Ergonomics 1999; 30:429-433.
Woods V, Buckle P, Haisman M. Musculoskeletal Health of Cleaners, ISBN 07176 24366, 1999.