FİNANSAL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK, GÜÇLER AYRILIĞI VE ÜNİVERSİTE HASTANELERİ

Dünyada bir yandan sağlık harcamalarını artarken öte yandan da ülkeler sağlık sistemlerinin sürdürülebilir olması için yeni arayışları zorlamaktadır. Tüm dünya ülkelerinde benzer örnekleri olduğu gibi, Türkiye sağlık sisteminde de kamu ve özel hastaneler ile birlikte Üniversite Hastaneleri güçler ayrılığı ilkesi ile çalışması gereken önemli bir paydaştır. Üniversite Hastaneleri'nin; kuruluş amacı, görev yetki ve sorumluluklarını ortaya koyan yasal dayanaklar, diğer hastanelerden farkını da ifade etmektedir. Gerek toplumsal algı ve gerekse de yaşanan pratik açısından bakıldığında, Üniversite Hastaneleri, bir yandan asıl görevi eğitim ve araştırma olan, bir yandan da hastalıkların tanı-tedavi ve rehabilitasyonunda “en son nokta” olan sağlık kuruluşlarıdır.2000'li yılların ikinci yarısından başlayarak, Üniversite Hastaneleri'nin siyasi ve bürokratik karar vericilerle de paylaşılan ciddi boyutta sorunları bulunmaktadır. Önlem alınamadığı taktirde, Üniversite Hastaneleri borç gelir oranının 2009 yılından 2013 yılına sadece 4 yılda yüzde 192.9 artacağı öngörülmektedir. Üniversite hastanelerinin mali açıdan iyileştirilmesi; yerel, bölgesel ve hatta global düzeyde sağlık hizmetlerine olan artan talep kapsamında var olan potansiyelin hızla değere dönüşmesini sağlayacaktır. Bu dönüşüm, özellikle sağlık hizmeti sunan meslek mensuplarının eğitimin daha nitelikli ve etkin hale getirilmesini sağlayacaktır.Üniversite Hastaneleri'nin sürdürülebilirlik ve güçler ayrılığı ilkeleri doğrultusunda, sağlık hizmetlerinin sunumu ve finansmanında, dayatmacı değil bütüncül bir anlayış ile ülkemiz sağlık sistemine katkı sağlamasının önü açılmalı, aslında kamu hizmeti olan akademik alan ve sağlık sektöründe, “kamu yararı” kamu/özel sektör ve üniversite gibi mülkiyet ayrımlarına gitmeden sağlanmalıdır. Üniversite Hastaneleri; bilimde, eğitimde, araştırmada bu ülkenin ortak aklı ve vazgeçilmez değeri olarak görülmelidir. Farklı düşünmenin zenginliği, Üniversitelerin ve Üniversite Hastanelerinin bilim üretimindeki en temel özelliği olduğu hiç unutulmamalı, sadece hizmet sunan sağlık kurumları gibi görülmesine izin verilmemeli, sektör içindeki konumunu güçlendirerek sürdürmesi sağlanmalıdır.

-

While health expenditures are increasing globally, countries look for new models to make health systems sustainable. As there are similar examples all over the world, in Turkey in addition to public and private hospitals, University Hospitals should work with regard to the separation of powers principle as an important shareholder. The legal basis, which defines the objective, duty, authority and responsibility of University Hospitals, also states the difference of University Hospitals from others. In combination with the public perception, practices show that on one hand University Hospitals are health institutions of which the main objective is to educate and research; on the other hand they are the last stop of diagnosis, therapy and rehabilitation. Starting from the second half of the 2000s, University Hospitals have had serious problems that are presented to politic and bureaucratic authorities. Predictions claim that if precautions are not taken, the debt-to-income ratio of University Hospitals can increase up to 192.9 percent in only 4 years, between 2009-2013. Improving University Hospitals financially will transform the potential, which arises from increasing demand of healthcare services locally, regionally and even globally, to value rapidly. This transformation will make the education of especially the healthcare providing personnel more qualitative and effective. A complementary understanding should be placed in terms of providing and financing healthcare services instead of an insistent one to pave the way for University Hospitals to contribute to the health system with regard to sustainability and separation of powers principles. In academic field and health sector, which are actually public services, public interest should be provided without dividing the services into public, private sector and university. University Hospitals should be regarded as the common sense and the essential value of this country in terms of science, education and research. The fact that thinking differently is the basis for generating science in Universities and University Hospitals should not be disregarded, Universities and University Hospitals should not be considered as only healthcare providers and University Hospitals should provide services by strengthening its place.

___

  • Özsarı, S. H. (2011), Dünyada ve Türkiye’de Sağlık Harcamaları. Çerçeve Dergisi, 55, 68-73, World Health Organization (WHO)(2012). Global Health Expenditure Atlas, 4-222
  • Özsarı, S. H. (2008-2009), Sağlık Yönetiminde Güçler Ayrılığı. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 9, 30-35, http://www.adamsmith.org/blog/health/bismarckbeats-beveridge(Erişim05.04.2013) 2547 Sayılı Yasa, (1981), http://www.uhbd.org/Genel%20Toplantılar/universi te-hastaneleri-birligi-universite-hastanelerininsorunlari-ve-cozum-onerilerini-calisma-sosyalguvenlik-milli-egitim-ve-saglik-bakanlari-ilesosyal-guvenlik-kurumu-baskaniyla-gorustuhhtm (Erişim05.04.2013)