SİNYALİZE KAVŞAKLARDA SÜRÜCÜ DAVRANIŞLARININ GECİKME SÜRESİNE ETKİSİ
Gecikme, trafik sinyallerinin işlevliğini etkileyen parametrelerden biridir. Çalışmada sinyalize kavşaklarda taşıt gecikme sürelerini kullanan geleneksel yaklaşımlar, insan beynindeki sinirlerden yola çıkarak insanın düşünme biçimini yakalamayı amaçlayan Yapay Sinir Ağları Modeli YSA ve insanın değişik durumlarda kendiliğinden bulduğu çözümlemelerden yola çıkarak elde edilen Bulanık Mantık Modeli BM ’nin karşılaştırılması hedeflenmiştir. Bu bağlamda sinyalize kavşaklarda gecikmelere neden olan sürücülerin tepki sürelerini etkileyen durumların ortaya konulabilmesi için 398 ve 250 kişiden oluşan iki örnek grupla yapılmış anket çalışması incelenerek korelasyon tablosu oluşturulmuş; böylece sürücü davranışları ile belirlenen parametreler arasındaki etkileşimin derecesi ve yönü belirlenmek istenmiştir. Araştırmada güvenlik algısının artmasının trafikte sürücülerin tepki süresini artırdığı, bunun da kavşaklarda gecikmelere yol açtığı sonucuna varılmıştır
Anahtar Kelimeler:
Sinyalize kavşak, gecikme süresi, sürücü tepki süresi, sürücü davranışı
Effects of Driver Behaviours on Delay Time at Signalized Intersections
Delay is one of the parameters that affect the functionality of traffic signals. The aim of this study is to compare three subjects: Conventional approaches using vehicle delay times at signalized intersections; Artificial Neural Networks Model aiming to capture human thinking by starting from the nerves in the human brain; Fuzzy Logic Model based on the solutions that people find in different situations spontaneously. In this context, in order to reveal the situations that affect the response times of the drivers causing delays at the signalized intersections, a questionnaire study consisting of 398 and 250 people was examined and a correlation table was created. Thus, determining the degree and direction of the interaction between the driver behaviors and the parameters were desired. In the study, it was concluded that increasing the perception of safety increases the response time of the drivers in traffic and this leads to delays in the intersections.
Keywords:
Signalized intersection, delay time, driver response time, driver behavior,
___
- (2019). Ulaştırma İstatistikleri. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1051
- Akçelik, R. (1981). Trafic Signals Capacity And Timing Analysis. Melbourne: Australian Road Research Board. Research Report ARR No. 123 (7th reprint: 1998).
- Akçelik, R., Besley, M., & Roper, R. (1999). Fundemantal Relationships For Traffic Flows At Signalized Intersections. Research Report Arr 340.
- Başkan, Ö. (2004). İzole Sinyalize Kavşaklardaki Ortalama Taşıt Gecikmelerinin Yapay Sinir Ağları İle Modellenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Pamukkale, Denizli.
- Çetinkaya, G. (2008). Işıklı Kavşaklarda Değişik Hesaplama Yöntemlerinin Karşılaştırılması (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
- Gülhan, G., & Ceylan, H. (2018). Trafikte İnsan Faktörünün Ürettiği Sorunların Belirlenmesi ve Çözüm Stratejilerinin Geliştirilmesi: Denizli/TÜRKİYE Örneği. International Congress on Engineering and Architecture, Alanya, Türkiye..
- Güney, S. (2000). Sosyal Psikoloji. Ankara: Nobel Yayın.
- Murat, Y. Ş. (2006). Sinyalize Kavşaklardaki Taşıt Gecikmelerinin Bulanık Mantık İle Modellenmesi. TMMOB İnşaat Mühendislier Odası (İMO) Teknik Dergi, 17(3), 3903-3916.
- Özuysal, M., Figen, C., Tanyel, S., & Çalışkanelli, S. P. (2013). Sinyalize Kavşaklardaki Başlangıç Tepki Süresinin İncelenmesi. 10. Ulaştırma Kongresi, İzmir.
- Tanyel, S., Koyuncu, M., & Çalışkanelli, S. P. (2018). Sürücü Davranışlarının Sinyalize Kavşak Başarımı Üzerineki Etkisi. TMMOB İnşaat Mühendislier Odası (İMO) Teknik Dergi, 29(5), 8563-8587. doi: 10.18400/tekderg.369397
- Tolunay, M. K., & Gökdeniz, İ. (2002). Trafik Bilincinin Oluşması ve Kurallara Uyumu Sağlamada Kampanyaların Yeri ve Önemi. Uluslararası Trafik ve Yol Güvenliği Kongresi, Ankara, Türkiye.
- Tortum, A., Yayla, N., & Gökdağ, M. (2009). Yapay Sinir Ağları ve Birleştirilmiş Sinirsel Bulanık Sistemler İle Şehirler Arası Yük Taşıması Tür Seçiminin Modellenmesi.
- Webster, F. V. (1966). Traffic Signal Settings (Road Research Technical No. 39). Department of Scientific and Industrial Research, London, England.
- Zadeh, L. A. (1965). Fuzzy Sets. Information and Control, 8(3), 338-353.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: İstanbul Ticaret Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
TÜRKİYE’DE SAKİN ŞEHİR HAREKETİNE ÜYELİK SÜRECİ VE ÜYELİĞİN ETKİLERİ
Fatih KARAMAN, Mustafa ILICALI
TÜRKİYE’DEKİ YARI DEĞERLİ TAŞLARIN SATIŞ STRATEJİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ
Mehmet Resul TOKA, Haluk SELİM
LASTİK TEKERLEKLİ ULAŞIMDA PERFORMANSA DAYALI HAKEDİŞ MODELİ
Ömer KARAKAYA, Mustafa ILICALI
SİNYALİZE KAVŞAKLARDA SÜRÜCÜ DAVRANIŞLARININ GECİKME SÜRESİNE ETKİSİ