KURUMSAL İTİBAR ALGISININ ÖRGÜTSEL ÇEKİCİLİK VE ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME ÜZERİNE ETKİSİNİN YEME İÇME SEKTÖRÜNDE İNCELENMESİ

Hizmet sektörü incelendiğinde, müşterilerin kalite algısı, hizmetten memnuniyeti ve kurum hakkındaki düşüncelerinin oluşumunda ona hizmet veren çalışanın etkisinin oldukça yüksek olduğu görülmektedir. Dolayısıyla, çalışan davranışının çok etkili olduğu bu sektörde kalifiye personeli örgüte çekmek ve örgütüyle özdeşleşmesini sağlamak oldukça önemli hale gelmiştir. Örgütler için bu örgütsel davranışları sağlamak adına ise günümüzde birçok işletmenin üzerinde durduğu kavram kurumsal itibardır. Amaç: Bu araştırmanın amacı yeme içme sektöründe çalışanların kurumsal itibar algılarının örgütsel çekicilik ve örgütsel özdeşleşme üzerine etkisini araştırmaktır. Yöntem: Araştırmanın evreni, İstanbul ilinde yeme içme sektöründe çalışan 361.941 kişiden oluşmaktadır. Örneklem kolayda örneklem yöntemi ile seçilen 812 kişiden oluşmakta olup veriler anket uygulaması ile toplanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerle Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) yapılarak faktörler belirlenmiş, sonrasında Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmış, uyum iyilikleri olumlu sonuç vermiştir. Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) tahmin edilerek ilişkilerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Alt boyut ilişkilerini ölçümlemek için de korelasyon analizi yapılmıştır. Bulgular: Yapılan Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) tahmin modeline Kurumsal itibar tüm alt boyutları ile birlikte örgütsel çekiciliği ve örgütsel özdeşleşmeyi pozitif yönde ve anlamlı etkilemektedir. Kurumsal itibar genel boyutu; örgütsel çekicilik genel boyutunu %62,4 , örgütsel özdeşleşme genel boyutunu %52,8, oranında pozitif yönde (artırıcı) etkilemektedir. Literatürde kurumsal itibarın bu çalışmada kullanılan alt boyutları ile örgütsel çekicilik arasındaki ilişkilerin incelendiği başka bir çalışmaya rastlanmamıştır. Böylece çalışmada elde edilen kurumsal itibarın boyutlar bazında örgütsel çekicilikle ilişkilerine yönelik bulguların literatüre kurumsal itibar ile örgütsel çekicilik arasındaki ilişkiye dair daha detaylı ampirik kanıtlar sunarak katkı sağladığı değerlendirilmektedir. Özgünlük: Araştırmada incelenen üç değişkenin bir arada kullanıldığı literatürde çok sayıda araştırmaya rastlanılmadığından bu çalışmanın alan yazına katkıda bulunması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

KURUMSAL İTİBAR, ÖRGÜTSEL ÇEKİCİLİK, ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME

INVESTIGATION OF THE EFFECT OF PERCEPTION OF CORPORATE REPUTATION ON ORGANIZATIONAL ATTRACTION AND ORGANIZATIONAL IDENTIFICATION IN THE FOOD AND BEVERAGE SECTOR

When the service sector is examined, it is seen that the effect of the employee serving it on the quality perception of the customers, their satisfaction with the service and the formation of their thoughts about the institution is quite high. Therefore, in this sector, where employee behavior is very effective, it has become very important to attract qualified personnel to the organization and to ensure that they identify with the organization. In order to provide these organizational behaviors for organizations, the concept that many businesses focus on today is corporate reputation. Purpose: The aim of this research is to investigate the effect of corporate reputation perceptions of employees in the food and beverage industry on organizational attractiveness and organizational identification. Method: The universe of the research consists of 361,941 people working in the food and beverage sector in Istanbul. The sample consists of 812 people selected by the convenience sampling method, and the data were collected by questionnaire application. Explanatory Factor Analysis (EFA) was performed with the data obtained in the research, and the factors were determined, then Confirmatory Factor Analysis (CFA) was performed, and the goodness of fit gave positive results. Structural Equation Model (SEM) was estimated to determine the relationships and correlation analysis was performed to measure the sub-dimension relationships. Findings: According to the Structural Equality Model (SEM) estimation model, corporate reputation, together with all its sub-dimensions, affects organizational attractiveness and organizational identification positively and significantly. The overall dimension of corporate reputation; it affects the general dimension of organizational attractiveness by 62.4% and the general dimension of organizational identification by 52.8%, positively (increasingly). No other study has been found in the literature examining the relationships between the sub-dimensions of corporate reputation used in this study and organizational attractiveness. Thus, it is evaluated that the findings on the relationship between corporate reputation and organizational attractiveness obtained in the study contribute to the literature by providing more detailed empirical evidence on the relationship between corporate reputation and organizational attractiveness. Originality: It is expected that this study will contribute to the literature since there are not many studies in the literature in which the three variables examined in the study are used together.

Keywords:

CORPORATE REPUTATION, ORGANIZATIONAL ATTRACTION, ORGANIZATIONAL IDENTIFICATION,

PDF

___

Akman, Y. (2017). Örgütsel çekicilik, örgütsel imaj ve örgütsel sadakat arasındaki ilişkilerin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Akyazı, T. E. (2020). Lider modeli ile algılanan liderlik tarzı arasındaki uyumun örgütsel özdeşleşmeye etkisi üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Ali, I., Ali, M., Grıgore, G., Molesworth, M., ve Jın, Z. (2020). The moderating role of corporate reputation and employee-company identification on the work-related outcomes of job insecurity resulting from workforce localization policies. Journal of Business Research, 117, 825-838.
Alnıaçık, Ü., İldem Develi, E., Giray, C. ve Alnıaçık E., (2010). Küresel firmaların yerel sosyal sorumluluk faaliyetleri marka değeri ve marka tercihini nasıl etkilemektedir?”, Öneri Dergisi, 9(35), 83-91.
Alnıaçık, E. (2011). Kurumsal itibarın paydaş davranışları üzerindeki etkisi. Amprik bir araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
Aslan, G., Alinçe, M., Araza, A. ve Dural, S. (2010). Organizational attractiveness: an empirical study on student‘s public private sector choice. Empirical Research, 1-16.
Baer, M. D., Bundy, J., Garud, N., ve Kim, J. K. (2018). The benefits and burdens of organizational reputation for employee well‐being: a conservation of resources approach. Personnel Psychology, 71 (4), 571-595.
Brown, T.J., Dacin, P.A., Pratt, M.G. ve Whetten, D.A. (2006). Identity, intended image, construed image and reputation: an interdisciplinary framework and suggested terminology. Journal of the Academy of Marketing Science, 34, 99-106. Carmelı, A. (2004). Lınk between organızatıonal elements, perceıved external prestıge and performance. Corporate Reputatıon Rev 6, 314–331.
Cheng, P., Jiang, J., ve Liu, Z. (2022). The influence of perceived external prestige on emotional labor of frontline employees: the mediating roles of organizational identification and impression management motive. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(17), 10778.
Derous, E. ve Wille, L. (2017). Organizational attraction”, the sage encyclopedia of industrial and organizational psychology, 2nd Edition, Vol. 3, Eds. S.Rogelberg, K.Shockley ve S.Toninandel, New York, ss.1060-1064.
Doğanalp, B., ve Kaplan, A. (2018). Kurumsal sosyal sorumluluğun örgütsel özdeşleşme üzerine etkisi: kurumsal itibarın aracı rolü. Mukaddime, 9(2), 155-180.
Dutton, J. E., Dukerich, J. M. ve Harquail, C. V. (1994). Organizational images and member identification. Administrative Science Quarterly, 39(2), 239-263.
Edwards, M. R. (2005). Organizational identification: a conceptual and operational review. International Journal Of Management Reviews, 7(4), 207-230.
Eğilmez, Ö. (2017). Kurumsal itibar yönetimi: Tepe yöneticisinin güvenilirliğinin kurumsal itibar ve çalışan olma niyetine etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Enli Kalmaz, P. (2018). Örgütsel güvenin örgütsel özdeşleşme ve mesleki özdeşleşme üzerine etkileri hakkında bir araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
Fombrun, C.J. (1996). Reputation realizing value from the corporate image, Harward Business School Press, Boston.
Fombrun, C. J., Gardberg, N. A. ve Sever, J. M. (2000). The reputation quotient sm: a multi-stakeholder measure of corporate reputation. Journal Of Brand Management, 7(4), 241-255.
Fuller, J.B., Hester, K., Barnett, T., Frey L., Relyea, C. VE Beu, D. (2006). Perceived external prestige and internal respect: new insights into the organizational identification process. Human Relations, 59(6), 815-846.
Guıllot-Soulez, C., Saınt-Onge, S. ve Soulez, S. (2019). Linking employer labels ıin recruitment advertising, governance mode and organizational attractiveness. Recherche et Applications en Marketing (English Edition), 34(3), 5-26.
Güler, M. ve Basım, H. N. (2015). Adayların kuruma katılma niyetlerinde örgütsel çekicilik ve kurumsal itibarın etkisi. İş ve İnsan Dergisi, 2(2), 115-126.
Gün, F. ve Turabik, T. (2017). Öğretim elemanlarının algılarına göre psikolojik güçlendirme ile örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 886-905.
Helm, S. (2007). The role of corporate reputation in determining investor satisfaction and loyalty. Corporate Reputation Review, 10, 22-37.
Helm, S. (2011): Employees’ awareness of their ımpact on corporate reputation. Journal of Business Research, 64(7), 657-663.
Highhouse, S., Lievens, F. ve Sinar, E. F. (2003). Measuring attraction to organizations. Educational and Psychological Measurement, 63 (6), 986-1001.
Işık, M. ve Zincirkıran, M. (2016). Kurumsal itibar algısının iş tatminine etkisinde örgütsel özdeşleşmenin aracı rolü: Doğu anadolu bölgesindeki üniversiteler üzerinde bir uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(3), 89-106.
Karaköse, T.(2007). Örgütlerde İtibar Yönetimi, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, Issn. 1694-528x, 11, 1-12 http://www.ajindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423868341.pdf
Kaplan, A. (2018). Kurumsal sosyal sorumluluk ve kurumsal itibar algılamalarının örgütsel özdeşleşme üzerine etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Kırpık, G. (2018). Kuşak farklılıkları ile kurumsal itibar algısı ve örgütsel özdeşleşme ilişkisi: trc1 bölgesinde bir araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
Lee, E. S., Park, T. Y. ve Koo, B. (2015). Identifying organizational identification as a basis for attitudes and behaviors: A meta-analytic review. Psychological Bulletin, 141(5), 1049-1080.
Mael, F. ve Ashforth, B. E., (1992). Alumni and their alma mater: A partial test of the reformulated model of organizational identification, Journal Of Organizational Behavior, 13, 103-123.
Mignonac, K., Herrbach, O. VE Guerrero, S. (2006). The interactive efects of perceived external prestige and need for organizational identification on turnover intentions. Journal of Vocational Behavior, 69.
Mishra, S. K., Bhatnagar, D., D’cruz, P., ve Noronha, E. (2012). Linkage between perceived external prestige and emotional labor: Mediation effect of organizational identification among pharmaceutical representatives in India, Journal of World Business, 47(2), 204–212.
Rose C. ve Thomsen S. (2004). The impact of corporate reputation on performance: some danish evidence. European Management Journal, 22(2), 210.
Sekiguchi, T. (2004). A preliminary ınvestigation of the cognitive process of japanese undergradute job seekers. Osaka Keidai Ronshu, 55(3), 123-136.
Smidts, A., Pruyn T. H., ve Van Rıel C. B. M., (2001). The impact of employee communication and perceived external prestige on organizational identification. Academy of Management Journal, 44(5), 1051–1062.
Sökmen,A , Ekmekçioğlu E. B. ve Çelik, K. (2015). Algılanan örgütsel destek, örgütsel özdeşleşme ve yönetici etik davranışı ilişkisi: araştırma görevlilerine yönelik araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(1) , 125-144.
Su, L., Swanson, S. R., Chinchanachokchai, S., Hsu, M. K., ve Chen, X. (2016). Reputation and intentions: the role of satisfaction, identification, and commitment. Journal of Business Research, 69(9), 3261-3269.
Strobel, M., Tumasjan, A. ve Welpe, I. (2010). Do business ethics pay off?. Zeitschrift für Psychologie/Journal of Psychology, 218(4), 213-224.
Story, J., Castanheıra, F. ve Hartıg, S. (2016). Corporate social responsibility and organizational attractiveness: Implications for talent management. Social Responsibility Journal, 12(3), 483-504.
Straulıno, P. (2012). Exploring the attraction of nurses to a managed care organization. (Unpublished doctoral dissertation), University of South Afrıca.
Tsai, W. C. ve Yang, I. W. F. (2010). Does image matter to different job applicants? the influences of corporate ımage and applicant ındividual differences on organizational attractiveness. International Journal of Selection and Assessment, 18(1), 48-63.
Thomaz, J. C. (2010). Identification, reputation, and performance: Communication mediation. Latin American Business Review,11(2), 171-197.
Tinik, H. M. (2014). Reklam kısıtı olan sektörlerde bütünleşik pazarlama iletişimi uygulamalarının kurumsal itibar üzerindeki rolü; bağımsız denetim sektörü üzerine bir uygulama. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Trybou, J., Gemmel, P., Van Vaerenbergh, Y., & Annemans, L. (2014). Hospital-physician relations: The relative importance of economic, relational and professional attributes to organizational attractiveness. Bmc Health Services Research, 14(1), 1-9.
Turban, D. B. ve Cable, D. M. (2003). Firm reputation and applicant pool characteristics. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 24(6), 733-751.
Türkiye İstatistik Kurumu (TUIK) Ücretli Çalışan İstatistikleri (2022) (Erişim tarihi: 17.03.2022) https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Ucretli-Calisan-Istatistikleri-Ocak-2022-45818
Tüzün, İ. K. ve Çağlar, İ. (2008). Örgütsel özdeşleşme kavramı ve iletişim etkinliği ilişkisi. Journal of Yasar University, 3(9), 1011-1027.
Yazıcıoğlu, Y., Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara, Detay Yayıncılık.