Yoksulluk Nafakası ve Yoksulluk Nafakasının Süresi Bağlamında Bir Mukayeseli Hukuk İncelemesi*

Yoksulluk nafakası, evliliğin sona ermesine rağmen eşler arasındaki kişisel ilişkinin mali yönden devamını zorunlu kılmaktadır. Evlilik sonrası eşlerin karşılıklı dayanışma yükümlülüğünün bir sonucu olarak ortaya çıkan bu nafaka türü, Türk Medeni Kanunu TMK. m. 175 ve devamı hükümlerinde düzenlenmiştir. Buna göre “boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olan taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir”. Yoksulluk nafakasının süresine ilişkin Yargıtay’ın yerleşik içtihadı, Anayasa Mahkemesi’nin kararı ve öğretideki görüşler, konuyu oldukça tartışmalı hale getirmiştir. Tartışmanın odak noktasını, yoksulluk nafakasının süresiz olarak talep edildiği hallerde hakimin, nafakayı belirli bir süre ile sınırlandırabilmesi hususunda takdir hakkına sahip olup olmadığı teşkil etmektedir. Yoksulluk nafakasına süresiz olarak hükmedilmesinin hakkaniyete ne kadar uygun düştüğü ise tartışmanın bir başka boyutudur. Bu bağlamda öncelikle konumuzun temelini oluşturan yoksulluk nafakasının amacı ve unsurlarına ilişkin açıklamalar ile süresi bağlamında geçmişten günümüze Türk Hukukunda yer alan mevzuat hükümleri incelenmiştir. Akabinde ise mukayeseli hukuk düzenlemelerine değinilmiş, konuya ilişkin değerlendirmelerimizin ardından sonuç kısmında olması gereken hukuka yönelik tespitlerimize yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

yoksulluk, yoksulluk nafakası, yoksulluk nafakasının koşulları, yoksulluk nafakasının süresi, hakimin takdir yetkisi.

A Comperative Law Study Within The Context of Post Marital Maintenance and The Duration of Post Marital Maintenance

The post marital maintenance obliges the spouses financially continuation of the personal relationship in despite of that the marriage ends. This kind of maintenance, which arises as a conclusion of the mutual interdependency responsibility of the spouses during the post marriage process, is regulated under Article 175 and the following clauses of Turkish Code of Civil Law. Under the mentioned articles, “the spouse, who shall become impoverished due to the divorce, is entitled to request the other spouse to pay maintenance in proportion to his/her own financial power for an indefinite period of time, on the purpose of earning her/his keep; however provided that the spouse, who shall request maintenance, must not have grosser fault than other spouse’s one.” The constant decision of the Supreme Court, the decision of the Constitutional Court and the opinions at the legal doctrine with respect to the duration of post marital maintenance have made this topic quite questionable. The focus point of such discussion is whether or not the judge has a discretion authority about limitation of maintenance with a certain period, in case of that the post marital maintenance is requested without any limitation in terms of period. A further aspect of the discussion is also the degree of convenience to the rightness of the situation that the post marital maintenance is ruled for an indefinite period of time. In this regard, this article is focused on the examination of the legal provisions under the Turkish Law from past to present within the context of the explanations concerning the aim and elements of the post marital maintenance, which constitutes the basis of our topic, and its period. Subsequently the article is also mentioned about regulations under the comperative law and contains our determinations concerning the ideal law de lege ferenda at the part of conclusion subsequent to our evaluations regarding the matter

Keywords:

impoverishment, post marital maintenance, the terms of post marital maintenance, the duration of post marital maintenance, the discretion authority of judge,

PDF

___

l Akıntürk, Turgut; Ateş Karaman, Derya, Türk Medeni Hukuku – Aile Hukuku C II, İstanbul, 2013.
l Akıntürk, Turgut, “Boşanmanın Hukukî Sonuçları”, AÜHF. Ellinci Yıl Armağanı, C II, Ankara, 1977, s. 175 – 204.
l Arbek, Ömer, “Boşanmanın Mali Sonuçları”, AÜHFD., C 54, S I, 2005, S 115 – 161.
l Arkan Serim, Azra, “Yoksulluk Nafakası”, İÜHFM., C LXV, S I, İstanbul, 2007, s. 285 – 302.
l Beutler, Bengt, BeckOK BGB, BAMBERGER / ROTH / HAU / POSECK, 47. Edition Stand: 01.08.2018.
l Bozdağ, Gonca Gülfem, Türk Hukukunda ve Uluslararası Hukukta Nafaka, Ankara, 2015.
l Ceylan, Ebru, Türk ve İsviçre Hukukunda Boşanmanın Hukuki Sonuçları, İstanbul, 2006.
l Çitak, Burçak, Eşler Arasındaki Nafaka Yükümlülüğü (Yayınlanmamış YLT.), İstanbul, 2016.
l Demir, Mecit, Türk Medeni Hukuk Öğreti ve Uygulamasında Yoksulluk Nafakası, İstanbul, 2018.
l Dural, Mustafa; Öğüz, Tufan; Gümüş, Mustafa Alper, Aile Hukuku, İstanbul, 2016.
l Egger, August, İsviçre Medeni Kanunu Şerhi - Aile Hukuku, Zürich, 1949.
l Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2014.
l Feyzioğlu, Feyzi Necmeddin, Aile Hukuku, İstanbul, 1986.
l Freiburghaus, Dieter, in: Personen- und Familienrecht inkl. Kindes- und Erwachsenenschutzrecht Art. 1-456 ZGB, Peter Breitschmid / Alexandra Rumo-Jungo (Hrsg.), Zürich, 2012.
l Gençcan, Ömer Uğur, Boşanma Tazminat ve Nafaka Hukuku, Ankara, 2015.
l Graba, Hans-Ulrich, Nachehelicher Unterhalt und angemessene Krankenversicherung, NZFam, 2014.
l Helvacı, Serap; Erlüle, Fulya, Medeni Hukuk, Medeni Hukuka Giriş, Kişiler Hukuku, Aile Hukuku, İstanbul, 2018.
l Kocabaş, Gediz, “Evlilik Sonrası Dayanışma İlkesi ve Bu İlkenin Sınırı Olarak Clean Break İlkesi Doğrultusunda Yoksulluk Nafakaını Belirleyici Ölçütler”, MÜHFD., C XIX, S I, İstanbul, 2013, s. 357 – 391.
l Köprülü, Bülent; Kaneti, Selim, Aile Hukuku, İstanbul, 1986.
l Luebbert, Friedwald, “Der Ausschluß des nachehelichen Unterhalts wegen “grober Unbilligkeit” – § 1579 BGB, Bielefeld, 1982.
l Maurer, Hans Ulrich, Münchener Kommentar zum BGB, B. VIII, 7. Auflage, München, 2017.
l Öztan, Bilge, Aile Hukuku, Ankara, 2015
l Ruhi, Ahmet Cemal, Nafaka Hukuku, Ankara, 2010.
l Schwander, Ivo, in: ZGB Kommentar Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Jolanta Kren Kostkiewicz / Peter Nobel / Ivo Schwander / Stephan Wolf (Hrsg.), Zürich, 2011.
l Schwenzer, Ingeborg, in: Scheidung Band I: ZGB / Band II: Anhänge, Bern, 2011.
l Sutter, Thomas / Freiburghaus, Dieter, Kommentar zum neuen Scheidungsrecht, Zürich, 1999.
l Şahin, Mustafa, “Türk – İsviçre Medeni Kanunlarına Göre Evlilk Sonrası Katkının (Yoksulluk Nafakasının) Şartları (TMK. m. 175 – ZGB m. 125)”, Gazi ÜHFD., C XXI, 2017, S III, s. 75 – 107.
l Tekinay, S. Sulhi, Aile Hukuku, İstanbul, 1990.
l Uzun, Mine, Türk Medeni Kanunu ve Yargıtay Kararları Bağlamında Yoksulluk Nafakası (Yayınlanmamış YLT.), İstanbul, 2013.
l Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet, Türk Medeni Hukuku – Aile Hukuku, C II, İstanbul, 1965.
l Weil, Klaus, Die konkrete Berechnung des Krankenvorsorgeunterhaltes, FamRZ 2016.
l Yıldırım, Abdülkerim; “Yoksulluk Nafakası ve Yoksulluk Nafakasında Süre Sorunu”, Legal Hukuk Dergisi, C XIV, S 157, Ocak 2016, s. 59-88.