Çalışanların Sürdürülebilirlik Davranışları ve Sürdürülebilir Çalışma Yaşamı için İnsan Kaynakları Yönetimi: Türkiye’den İki Kesit
Dünyadaki başka hiçbir gücün iş dünyasının sürdürülebilir bir dünyaya giden dönüşüm sürecinde ortaya koyacağı etkiye sahip olmadığı açıktır. Çalışanlar hem kendi şirketlerinin çevreye verdiği zarara aracı olmakta hem de bu zararlardan doğrudan etkilenebilmektedirler. Bu nedenle, organizasyonlardaki çalışanların çevreyi korumaya yönelik tutum ve davranışlarının geliştirilmesi, iş dünyasının sürdürülebilirliği için kritiktir. Çalışmamız, Türkiye’de şirketlerin sürdürülebilirlik uygulamalarına çalışanlar açısından daha yakından bakmayı hedeflemektedir. Bu amaçla iki ayrı çalışmayla, kurumlarda çalışanların çevreye yönelik tutum ve davranışları ve önde gelen şirketlerin çalışanları başta olmak üzere insan odaklı uygulamaları insan kaynakları yönetimi perspektifinden değerlendirilmiştir. Çevre dostu uygulamaların varlığı çalışanların çevre konusunda aktivist davranışlarını artırmaktadır. İkinci çalışmanın en temel bulgusu olarak, kurumların insan sürdürülebilirlik raporlarında insan kaynakları yönetimine ilişkin en çok, “yeteneği cezbetme ve çalışanların tercih ettiği bir şirket olma” ile “çalışanlar üzerindeki negatif etkilerin azaltılması” konularına yer verdikleri görülmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir insan kaynakları yönetimi, Çalışanların yeşil davranışları
Employees’ Sustainability Behaviors and Human Resources Management for Sustainable Working Life: Two Sections from Turkey
It is clear that no other power in the world has the kind of influence as the business world has to offer in the process of transforming into a sustainable world. Employees are not only agencies of their own companies on damage to environment but also they are directly affected by these damages. For this reason, it is critical for the sustainability of the business world to improve the attitudes and behaviors of employees to ensure the organization to protect the environment. This study aims to take a closer look at the sustainability practices of companies in Turkey. For this purpose, two different studies were carried out: the first one about the attitudes and behaviors of the employees and the second one for human-focused practices of the leading companies, from the perspective of human resources management. Findings show that, the presence of environmentally friendly practices increases the environmentally activist behavior of employees. The main finding of the second study is that organizations are mostly involved in “attracting talent and being a company preferred by employees” and “reducing the negative effects on employees” in relation to human resources management in sustainability reporting.
___
- Başar, A. B., & Başar, M. (2006). Sosyal sorumluluk raporlaması ve Türkiye’deki durumu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 213–230.
- Bauer, T. N., & Aiman-Smith, L. A. (1996). Green career choices: The influence of a firm’s ecological stance on perceived company attractiveness. Journal of Business and Psychology, 10, 445–458.
- Davis, M. C. & Challenger, R. (2013). Environmentally sustainable work behaviors. In P.C. Flood & Y. Freeney (Eds.), Wiley Encyclopedia of Management: Organizational Behavior (3rd ed.,Vol. 11).
- Doğru, G. (2012) Kurumsal Sürdürülebilirlikte İnsan Kaynakları Yönetiminin Rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Ehnert, I. (2009). Sustainability and human resource management: Reasoning and applications on corporate websites. European J. International Management, 3(4), 419–438.
- Ehnert, I. & Harry, W. (2012). Recent Developments and Future Prospects on Sustainable Human Resource Management: Introduction to the Special Issue. Management Revue, 23(3), 221–238.
- Fisk, Peter (2010) Sürdürülebilir Büyüme: İnsanlar, Gezegen, Kar. Mediacat, İstanbul. GRI (2017) Sürdürülebilirlik Raporlaması Kılavuzları. https://www. globalreporting.org / resourcelibrary/ Turkish-G4-Part-One.pdf Erişim Tarihi: 10.11.2017
- Gözen, E. (2016). “Potansiyel işgörenler açısından işveren markası algısı: Akdeniz üniversitesi turizm öğrencileri örneği”. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), 70–80.
- Jabbour, C. J. C. ve Santos, F. C. A. (2006). The evolution of environmental management within organizations: Toward a common taxonomy. Environmental Quality Management, 16(2), 43–59.
- Karaca, Ş. (2013). Tüketicilerin yeşil ürünlere ilişkin tutumlarının incelenmesine yönelik bir araştırma, Ege Akademik Bakış, 13(1) 99–111.
- Kılıç, N. ve Vatansever, Ç. (2017) Çalışanların “Yeşil” Tutum ve Davranışları ile Yaşam Değerleri İlişkisi içinde Değerli İnsana Değerli Çalışmalar (Eds.) Turgut, T. Ve Çinko, M. Beta Yayınları.
- Kuşat, N. (2013). Yeşil sürdürülebi̇li̇rli̇k ı̇çi̇n yeşi̇l ekonomi̇: Avantaj ve dezavantajları - Türki̇ye ı̇ncelemesi̇. Journal of Yasar University, 29(8), 4896–4916.
- Mariappanadar, S. (2003). Sustainable Human Resource strategy: The sustainable and unsustainable dilemmas of retrenchment. International Journal of Social Economics, 30(8), 906–923.
- McDonald, S. (2011). Green behaviour: Differences in recycling behaviour between the home and the workplace. In D. Bartlett (Ed.), Going green: The psychology of sustainability in the workplace. Leicester, England: The British Psychological Society.
- Ones, D. & Dilchert, S. (2012). Environmental sustainability at work: A call to action. Industrial and Organizational Psychology, 5, 447–469.
- SHRM, BSR, & Aurosoorya. (2011). Advancing Sustainability: HR’s Role. Washington, DC: Society for Human Resource Management.
- Paillé, P., Chen, Y., Boiral, O., & Jin, J. (2014). The impact of human resource management on environmental performance: An employee-level study. Journal of Business Ethics, 121(3), 451-46
- PwC (2011) Türk İş Dünyası’nda Sürdürülebilirlik Uygulamaları Değerlendirme Raporu
- Ruepert, M. A. Keizer, K ve Steg, L. (2017). The relationship between corporate environmental resposibility, employees’ biospheric values and pro-environmental behavior at work. Journal of Environmental Psychology, 54, 65-78.
- Saban, M., Küçüker ve Küçüker (2017). Kurumsal sürdürülebilirlik ile ilgili raporlama çerçeveleri ve sürdürülebilir raporlamada muhasebenin rolü. İşletme Bilimi Dergisi (JOBS), 101-115, DOI: 10.22139/jobs.291818
- Steg, L; Van Den Berg, A. ve De Groot, J.I.M. (2015). Environmental Psychology: An Introduction. Çevre Psikolojisi/ Çeviri: L. K. Cicerali ve E.E. Cicerali. Nobel Yayıncılık.
- Tokgöz, N., & Önce, S. (2009). Şi̇rket sürdürülebili̇rli̇ği̇: geleneksel yöneti̇m anlayışına alternati̇f. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(1), 249–275.
- Topçu, B., Gazeloğlu, C., & Yılmaz M. (2015). Akademisyenlerin çevreye karşı olan tutumlarının yapısal eşitlik modellemesi ile incelenmesi, 9. Uluslararası İstatistik Kongresi, Sözel Bildiri, 8 Ekim-01 Kasım 2015 Antalya.
- Türşen, E. (2015). Hürriyet İnsan Kaynakları Eki: “Sürdürülebilirlik: Tercihten çok zorunluluk” başlıklı haberi http://www.hurriyet.com.tr/surdurulebilirlik-tercihten-cok-zorunluluk-40002751 Erişim: 30.09.2016
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013) sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Kitapevi, Ankara.
- Zibarras, L. & Ballinger, C. (2011). Promoting environmental behaviour in the workplace: A survey of UK organizations. In D. Bartlett (Ed.), Going Green: The Psychology Of Sustainability in the Workplace (pp. 84–90). Leicester, England: The British Psychological Society.
- Başlangıç: 1975
- Yayıncı: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü
Sayıdaki Diğer Makaleler
Hızlı Otobüs Taşımacılığı İçin İstasyon Lokasyonlarının Belirlenmesine Yönelik Yaklaşımlar
İsmail ÖNDEN, Nurbanu DOĞAN, Fahrettin ELDEMİR
Çiğdem VATANSEVER, Nevin KILIÇ, Gülesra DİNLER
Ulusal Kültür ve Girişimcilik İlişkisinde Kurumların Rolü
İşıl MENDEŞ PEKDEMİR, Aygül DÖNMEZ TURAN
Kamu Kurumlarında Toplam Kalite Yönetimi Uygulamalarının Deming Yönetim Metodu ile Analizi