Batılı Filozof ve Arap Şairlerde Şiir ve Felsefenin Diyalektik İlişkisi "Epistemolojik Bir İnceleme"
Şiir ve felsefe arasındaki ilişkinin diyalektiği hem eski hem de modern bir sorundur. Asıl olarak bu mesele, insanın ihtiyaç duyduğu bilginin çeşidi çerçevesinde ortaya çıkan anlaşmazlıkla ilgilidir. Bu anlaşmazlık, fizikle ilgili konuları bilmekle mi alakalıdır yoksa zahiri duyusal varlık konularıyla mı alakalıdır? Aynı şekilde anlaşmazlık, insan nezdinde bilginin kaynağının belirlenmesi ile de ilgilidir. Bilginin kaynağı sırf akıl mıdır, yoksa duyular mıdır? Mantığı ve rasyonaliteyi mi takip edeceğiz yoksa hayal ve vicdanı mı? Bu ve benzeri sorular, şiir ile felsefe arasındaki ilişkinin tabiatı çerçevesinde, filozoflar ile şairler arasında var olan anlaşmazlığın çıkış noktasını oluşturmaktadır. Bu diyalektik Eflatun’un şairleri Devlet’inden kovmasıyla başlamıştır. Çünkü o; şairlerin taklitçi, şiirin de zararlı olduğunu düşünmüştür. Ona göre erdemli devletlerin bunlardan kurtulması gerekir. Aynı şekilde Eflatun, bu mücadelenin geçmişe dayandığını vurgulamış ve buna ait örnekler nakletmiştir. Bu çalışma, Antik Yunan felsefesi (Eflatun ve Aristo) ile modern Batı felsefesinin (Friedrich Nietzsche ve Martin Heidegger) şiire karşı tutumunu incelemektedir. Aynı zamanda Arap şairlerinin şiir ile felsefe arasındaki ilişkinin diyalektiği konusundaki duruşlarına ve bunun şiire etkisine de değinmektedir. Çalışma bir mukaddime ve iki bölümden oluşmaktadır: Birinci Bölüm: Felsefenin şiire bakışı. İki alt başlıkta incelenmiştir: Antik Yunan felsefesinin şiire bakışı ve modern Batı felsefesinin şiire bakışı. İkinci Bölüm: Arap şiirinin şiir ile felsefe arasındaki ilişkiye bakışı. İki alt başlıkta incelenmiştir: şiir ile felsefe arasındaki ilişkinin varlığını reddeden şairler ve şiir ile felsefe arasındaki ilişkinin varlığını destekleyen şairler.
Anahtar Kelimeler:
Şiir, Felsefe, ilişki, Diyalektik, Epistemolo
The dialectic relationship between poetry and philosophy for Western philosophers and Arab poets, "An Epistemological Study"
The dialectic relationship between poetry and philosophy is both an old and modern problem, as it is originally related to the dispute about the type of knowledge that a person needs, is it the knowledge of physical issues, or the external, sensory issues of existence? It is also related to determining the source of human knowledge. Is it the pure mind or the senses? Are we being driven behind logic and arithmetic, or behind imagination and conscience? These questions represented the starting point for the disagreement between philosophers and poets about the nature of the relationship between poetry and philosophy, and this debate began with Plato's expulsion of poets from his republic, where he saw that poets are imitators, and that poetry is a harmful art, which the righteous states must get rid of, as Plato affirmed the oldness of this conflict and transfered to us forms of it. This study deals with the attitude of ancient Greek philosophy (Plato and Aristotle) and modern Western philosophy (Friedrich Nietzsche and Martin Heidegger) towards poetry, as well as the position of Arab poets on the dialectic relationship between poetry and philosophy, and the effect of that on poetry. The study consists of an Introduction and two parts, namely: The first part: the attitude of philosophy towards poetry, and includes two topics: The attitude of ancient Greek philosophy towards poetry, and the attitude of modern Western philosophy towards poetry. The second part: the attitude of the Arabic poetry towards the relationship between poetry and philosophy, and it includes two topics: Poets who reject the existence of a relationship between poetry and philosophy and Poets who support the existence of a relationship between poetry and philosophy.
Keywords:
Poetry, Philosophy, Relationship, Dialectic, Epistemology,
___
- Abdü’s-sabûr, Salâh, el-A‘mâlü’l-kâmile, cüz 3, cüz 7, cüz 8, cüz 9, cüz 10. Kahire: El-Hey’etü’l-masriyyetü’l-âmmetü li’l-kitâb, 1991
- Abdü’s-sabûr, Salâh, Hayâti, Fi‘l-Şi‘r, Kahire: -Hey’etü’l-masriyyetü’l-âmmetü li’l-kitâb, 1995.
- Ahmet, Vefâ Muhammed, İlmü’l-Cemâlî Kadâyetün Târihiyyetün Muâsirtün, Kahire: Mektebetü’l-Garîb, TS.
- Aristotales, Fennü’ş-şi‘r, Terceme Ve Tahkik: Abdurrahman Bedevî, Kahire: Mektebetü’l-nahdati’l-Mısriyye, 1.Baskı, 1953.
- Bedevî, Abdurrahman, el-İnsâniyyetü ve’l-vücûdiyyetü fi’l-fikri’l-Arabî, Kahire: Mektebetü’l-nahdati’l-Mısriyye, 1947.
- Edhem, Ali, Beyne’ş-şi‘ri ve’l-felsefe, Kahire: Mısır, Dârü’l-ma‘ârif, 1978.
- Edünîs, Ali Ahmed Said, eş-Şi‘riyyetü’l-Arabiyye, Beyrut: Dârü’l-edêb, 3.Baskı, 2002.
- Edünîs, Ali Ahmed Said, Kelâmül-bidâye, Beyrut: Dârü’l-edêb 1989.
- Edünîs, Ali Ahmed Said, Zamânü’ş-Şi‘r, Beyrut: Dârü’l-‘avde, I3.Baskı, 1983.
- Edünîs, Ali Ahmet, es-Sâbitü ve’l-mütehavvil Bahsün fi’l-ibdâ’ ve’l-İdbâ ‘inde’l-Arab, el-Cüz’i’s-Sâlis, Sadmetü’l-Hadâse, Beyrut: Dârü’l-‘avde, 4.Baskı, 1983.
- Eflatun, Kitâbü’l-Cumhûriyye, Tahkik ve Dirase: Fuâd Zekriyye, El-İskenderiyye: Mısır: Dârül-Vefa, 2004,
- Hafêce, Muhammed Sakr, En-Nakdü’l-Edebiyyetü ‘inde’l-Yunânî min Homeros ilâ Aflatun, Kahire:, Mektebetü’l-Encilu’l-Mısriyye, 1.Baskı, 1981.
- El-Hâl, Yusuf, Defâirü’l-eyyâmi, Efkârün ale’-l-varak, Landan, Dârü’r-riyam er-Rayyis, 1987
- El-Hâl, Yusuf, el-Hadesetü’ş-şi‘r, Beyrut: Lübnan Dârü’t-tali‘a, 1978.
- Heidegger, Martin, el-Aslu fi’l-‘ameli’l-fenniyye, Terccüme eden: Ebü’l-‘Îd Dûdû, Kolonya: Almanya, Menşuratü’l-cemel, 1.Baskı, 2003.
- Heidegger, Martin, Me’l-felsefe? Me’l-mitifizikya? Hildrlîn ve Mâhiyyetü’ş-şi‘r, Tercemit: Fued Kemil, Mahmut Recep, El-Kahire: Dârü’s-sakafe, 2.Baskı, 1974.
- Hilâl, Muahmmed Gunîmî, el-Nakdü’l-edebiyyü’l-hadîs, Kahire: Nahdatü Mısır, 1.Baskı, 1997.
- İbrahîm, Zekriyyâ, Müşkiletü’l-fen, Kahire: Mektebetü Mısır, 1.Baskı, 1977.
- Kasabcî, Usâm, Usûlü’n-nakdi’l-Arabiyyi’l-kadîm, Suriye: Menşurât-ı Câmi‘ati Haleb, 1416-1996.
- Croce, Benedetto, el-Mücmel fi-felsefeti’l-fen, Tercüme eden: Sâmî El-Dürûbî, Beyrut : ed-Dârü’l-beydâ: el-Merkezü’s-sakafiyyi’l-Arabî, 1.Baskı, 2009.
- Mahmut, Zeki Necib, Fi Felsefeti’n-nakd, Beyrut: Dârü’ş-Şürûk, 2.Baskı, 1983.
- Mahmut, Zeki Necip, Me‘âş-Şu‘arâ, Kahire: Mısır D Dârü’ş-Şürûk, 4.Baskı,1988
- Mekkâvî, Abdü’l-gaffâr, Nidâü’l-hakîka, Mâ Selâseti Nususin ‘ani’l-hakîka Heidegger, Kahire: Dârü’ş-Şarkiyye, 1.Baskı, 2002.
- El-Melâike Nâzik, el-A‘mâlü’n-nesrîyyetü’l-kâmile, Cild 1 ve 2, El-Kahire: El-Meclisü’l-A‘lâ li’s-Sakâfe, 1. Baskı 2002.
- Mustafa, Adil, Fehmü’l-Fehm, Medhalün ile’l-Hirinutika, Nazariyyetü’t-te’vîl min Eflâtûn İlâ Cedemar, El-Kahire: Mektebetü’r-ru’ye li’n-neşri ve’t-tevzi‘, 1.Baskı, 2007.
- Nitşeh, Firdritş, Hâkezâ Tekelleme Zerdeşt, Tercüme eden: Ali Misbah, Kolonya: Almanya, Menşurâtü’l-cemel, 1.Baskı, 2007.
- Reyyân, Muhammed Ali, Felsefetü’l-cemâl ve neş’etü’l-fünûni’l-cemîle, el-İskenderiyye: Dârü’l-ma‘rifeti’l-cem‘iyye, 8.Baskı, 1409. 1989.
- Er-Rûbî,Ülfet Kemal, Nazariyyetü’ş-şi‘r ‘inde’l-felâsifeti’l-Müslimîn mine’l-Kindî hattâ İbn Ruşd, Kahire: el-Hey’etü’l-Mısriyyetü’l-âmme li’l-kitâb, 1984.
- Şayâ, Muhammed Şefîk, Fi’l-edebi’l-felsefî, Beyrut: Muesseset Nevfel.1.Baskı 1980.
- Tâhir, Adil, eş-Şi‘rü ve’l-Vücûd, Dirâsetün Felsefiyye fi’ş-şi‘ri Edünis, Dımaşk: Dârü’s-sakâfe li’n-neşr, 1.Baskı, 2000.
- ISSN: 2651-5385
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: İbrahim ŞABAN
Sayıdaki Diğer Makaleler
Dilbilgisi Telif Metotlarının Örnekleri ve Arapça Gramerin Anlaşılmasına Etkisi
Abduljabber Mohammed Kadhım KADHIM
Ahmed Şevkî’nin Tiyatro Anlayışında Emîretu’l-Endelus (Endülüs Prensesi) Tiyatrosu
Mustafa AYDIN, Aysel ERGÜL KESKİN
Batılı Filozof ve Arap Şairlerde Şiir ve Felsefenin Diyalektik İlişkisi "Epistemolojik Bir İnceleme"