Mirası Reddeden Mirasçının Alacaklılarının TMK m 617 Kapsamında Korunması

Mirasın iradi reddi, mirasçının mirası kabul etmeyerek mirasçılık sıfatını ortadan kaldırmaya yarayan bir hukuki yoldur. Miras, kanunda gösterilen usule uyularak, bir sebep göstermeksizin serbestçe reddedilebilir. Hem yasal hem atanmış mirasçılar mirası reddedebilir. Mirasçı atamanın bir miras sözleşmesiyle yapılması halinde dahi, atanmış mirasçının mirası reddetme hakkı vardır. Uygulamada mirasın reddinin çoğunlukla, mirasçının mirasbırakanla ailevi bağlarının, sosyal ilişkilerinin kopmuş olması, mirasın reddi yoluyla ekonomik durumu bozuk olan diğer mirasçıların paylarını arttırma, mirasın doğrudan reddeden mirasçının altsoyuna geçmesini sağlama gibi sebeplerle yapıldığı görülmektedir. Diğer yandan, mirasçının mirası ret hakkını alacaklılarına zarar vermek amacıyla kullanması halinde ise, dürüstlük kuralıyla bağdaşmayan bir sonuç ortaya çıkmaktadır. Zira bir kişinin beklenen hak niteliğindeki muhtemel mirasçılık sıfatının, o kişiyle ekonomik ilişkiye girenler gözünde borç ödemede güvenilirliği bakımından yaratacağı ilave itibar yadsınamaz. Bu durumda kanun, mirasçının alacaklılarına reddin iptali davası açma hakkı tanımıştır. TMK m 617’de düzenlenen bu davanın açılabilmesi için, mirası reddeden mirasçının malvarlığının borçlarına yetmiyor olması, mirasın alacaklılara zarar vermek amacıyla reddedilmiş olması ve iptal davasını açan alacaklıların alacaklarını karşılamaya yeterli güvence gösterilmemiş olması gerekir. İptal davası, mirasın reddinden itibaren altı aylık hak düşürücü süre içinde mirasbırakanın yerleşim yeri asliye hukuk mahkemesinde açılmalıdır. Davayı, mirasçının iflas etmiş olması halinde iflas idaresi, aksi halde isteyen alacaklılar açar. Tartışmalı olmakla birlikte Yargıtay, iptal davasının mirası reddetmiş mirasçıya ve mirasın reddinden yararlanan kişilere karşı açılması gerektiğini kabul etmektedir. İptal davasının kabul edilmesi halinde, reddi iptal edilen mirasçının miras payı resmi tasfiyeye tabi tutulur. Resmi tasfiye sonucunda elde edilen değerden öncelikle mirasçının alacaklılarının alacakları ödenir. Arta kalan bir değer olursa, ret geçerli olsaydı bundan yararlanacak mirasçılara dağıtılır.

Anahtar Kelimeler:

Mirasın reddi, Mirası reddin iptali, İptal davası, Alacaklıların korunması, Resmi tasfiye

The Protection of Inheritor Creditors by Refusal of Inheritance Within the Context of Article 617 of the Turkish Civil Code

The voluntary refusal of inheritance is a legal way to enable removing the title of heir by not accepting the inheritance. Inheritance can freely be refused without providing any reason, only by conforming to the procedure specified by the law. However, the heir’s use of this right to refuse inheritance with the aim of damaging his creditors does not comply with the rule of honesty. In such a case, the law has given such an heir’s creditors the right to file a lawsuit. In order to bring about this action regulated in Article 617 of the Turkish Civil Code, the assets of the heir rejecting the inheritance should not be sufficient to cover the debt, the inheritance should be refused for harming the creditors, and the creditors bringing about the action of nullity must not have provided enough security to cover their receivables. The nullity action should be introduced to the Civil Court of First Instance located in the settlement of the legator within the peremptory time limit of six months from the rejection of the inheritance. The case is filed by the bankruptcy administration in the case of the heir’s bankruptcy, otherwise it is filed by the willing creditors. Although contentious in doctrine, the Supreme Court accepts that the nullity action may be filed against an heir who’s refused inheritance and those benefitting from this refusal of inheritance. Upon acceptance of the nullity action, the share of the inheritance belonging to the heir whose rejection has been cancelled is subject to an official liquidation. The receivables of the heir’s creditors are paid first from the value obtained upon the official liquidation. Any remaining value is then distributed amongst the heirs who would have benefitted from it had the rejection remained valid.

Keywords:

Refusal of inheritance, Nullity of the disclaimer of inheritance, Nullity action, Protection of the creditor, official liquidation,

PDF

___

Antalya G, Miras Hukuku (4. Baskı, Seçkin 2019). google scholar
Ayan M, Miras Hukuku (10. Baskı, Adalet 2020). google scholar
Aybay A, Miras Hukuku Dersleri (Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 2002). google scholar
Baygın C, Türk Miras Hukukunda Alacaklıların Korunması (Seçkin 2005). google scholar
Cordey A, Les droits des créanciers personnels de l’héritier d’après le code civil suisse Art. 524, 578, 609, al. 1 (La concorde, Lausanne 1923). google scholar
Çabri S, Miras Hukuku Şerhi (TMK m. 575-639) Cilt-II (On İki Levha 2020). google scholar
Dural M ve Öz T, Türk Özel Hukuku Cilt IV Miras Hukuku (15. Bası, Filiz, İstanbul 2020). google scholar
Eren F ve Yücer Aktürk İ, Türk Miras Hukuku (3. Baskı, Yetkin 2020). google scholar
Gençcan Ö U, Miras Hukuku (3. Baskı, Yetkin 2016). google scholar
Guinand J ve Stettler M, Droit civil: Successions (art. 457-640 CC) (Cinquième édition, Éditions Universitaires Fribourg 2003). google scholar
Günal A E, Mirasın Reddi ve Hukuki Sonuçları (2. Baskı, Platon 2020). google scholar
Günay E, Miras Hukukunda Mirasçıların Sorumluluğu ve Alacaklıların Korunması (Seçkin 2019). google scholar
Hatemi H, Miras Hukuku (9. Baskı, XII Levha 2021). google scholar
Helvacı İ, Eski Medeni Kanunumuzla Karşılaştırmalı Olarak Türk Medeni Kanununa Göre Mirasın Reddi (MK. m. 605-MK. m. 618) (Filiz 2002). google scholar
Hoşlan O, ‘Mirasçının Alacaklısının Mirasın Reddini İptal Ettirebilmesi Hakkı’, (1992) 18 (3) Yargıtay Dergisi 318-335. google scholar
İmre Z ve Erman H, Miras Hukuku (13. Bası, Der, İstanbul 2017). google scholar
İnan A N, Ertaş Ş ve Albaş H, Türk Medeni Hukuku Miras Hukuku (10. Bası, Seçkin 2019). google scholar
İşgüzar H, Demir M ve Yılmaz S, Miras Hukuku (Yetkin 2019). google scholar
Kılıçoğlu A, Medeni Kanun’umuzun Aile Miras Eşya Hukukuna Getirdiği Yenilikler (3. Bası, Turhan 2014). google scholar
Kılıçoğlu A, Miras Hukuku (10. Bası, Turhan 2019). google scholar
Kocayusufpaşaoğlu N, Miras Hukuku (3. Bası, Filiz 1987). google scholar
Oğuzman M K, Miras Hukuku (6. Bası, Filiz 1995). google scholar
Özkan H, Türk Medeni Yasası ve Uygulaması 5. Cilt Miras Hukuku (Legal 2017). google scholar
Öztan B, Miras Hukuku (11. Bası, Yetkin 2020). google scholar
Özuğur A İ, Türk Medeni Kanunundan Önce ve Sonra Miras Hukuku Cilt 2 (4. Baskı, Seçkin 2016). google scholar
Piotet P, Traité de droit privé suisse Tome IV Droit successoral (Éditions Universitaires Fribourg 1975). google scholar
Piotet P, Précis de droit successoral (Deuxième édition, Stämpfli 1988). google scholar
Sandoz S, Commentaire romand, Pichonnaz - Foëx - Piotet (Éditeurs), Code civil II Art. 457 - 977 CC - Art. 1 - 61 Tit. fin. CC (Helbing Lichtenhahn, Bâle 2016). google scholar
Serozan R ve Engin B İ, Miras Hukuku (7. Baskı, Seçkin 2021). google scholar
Stooss W, La répudiation des successions d’après le Code civil suisse (Stämpfli 1917). google scholar
Şahan G, ‘Mirası Reddeden Mirasçının Alacaklılarının Korunması’, (2020) 15 (1) Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1-40. google scholar
Şener E, ‘Miras Hukukunda Alacaklıların Korunması’, (1977) 3 (1) Yargıtay Dergisi 115-134. google scholar
Tuncer Kazancı İ ve Öcal Apaydın B, ‘Mirasçıların Alacaklılarını Koruyan Davalar ile Tasarrufun İptali Davası İlişkisi’, (2015) 2 (Özel Sayı) İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 775-808. google scholar
Tuor P, Le code civil suisse (Éditions polygraphiques, Zürich 1942). google scholar
Elektronik Kaynakça google scholar
Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı google scholar
Kazancı İçtihat Bilgi Bankası google scholar