___

Sektör tecrübesi Tesis yeri İade oranı Kalite Sistemleri

Teknik bilgi geliştirme Teknik kapasite Üretim kapasitesi

Üretim miktarında esneklik

Sonuçlar ve Değerlendirme

Bu çalışmada; alüminyum profil imalatı yapan bir işletmenin, profillerin toz boyama

yöntemi ile kaplanması faaliyeti için, toz boya tedarik ettiği tedarikçilerin

performanslarının değerlendirilerek en uygun tedarikçinin belirlenip seçilmesi kararı ele

alınmıştır. Problemin çözüm yöntemi olarak Analitik Ağ Süreci’nin seçilmesinin nedeni;

AAS’nin, nitel, nicel, somut, soyut her türlü veriyi karar verme sürecinde kullanabilmesi

ve faktörler arasındaki içsel ve dışsal etkileşimlere ve geri dönüşümlere izin veren yapısıdır.

bulundurulmaması çoğunlukla yanlış kararların verilmesine neden olmaktadır; bu da çözümünde

yüksek maliyet ve zaman kaybına neden olmaktadır. Yöntemin bu gerçekçi yapısı, birçok

alanda kullanılmasına ve stratejik kararların alınmasına imkan sağlamaktadır. İşletmeler,

alternatifleri değiştirmek ve ihtiyaçlarına göre spesifik bazı kriterler eklemek suretiyle

AAS modelini kendilerine adapte ederek rahatlıkla kullanabilirler. göz önünde

Çalışmada oluşturulan karar modeli, yedi ana kriter ve on beş alt kriterden oluşmaktadır.

Etkileşimler belirlendikten sonra, bu etkileşimleri gösteren ağ yapısı Super Decisions

0.8 paket programında yapılandırılmış, karşılaştırma matrislerine değerler

yerleştirilerek karşılaştırmalar yapılmıştır. Matrislerdeki değerler, ağ yapısına uygun çeşitli

hesaplamalarla ağırlıklandırılmamış süpermatris, ağırlıklandırılmış süpermatris ve limit

süpermatrisi elde edilmiştir. Elde edilen bu matrisler sırasıyla Ek 1, Ek 2 ve Ek 3’te verilmiştir.

AAS’in uygulanması sonucunda elde edilen değerlere göre, C firması %45,5, A firması

%29,4 ve B firması da %25,1 değerlerini almıştır. Bu sonuçlara göre en uygun tedarikçi

C’dir ve öncelikle tedarikçi C ile çalışılması tercih edilmelidir.

Ana kriterler bazında yapılan analizde karar sürecini etkileyen en önemli ana kriter %22,2

ile Fiyat ana kriteridir. Onu, %20,6 ile Teknik Yetenekler ve Mühendislik, %17,6 ile

Dağıtım, %15,2 ile Hizmet, %11 ile Kalite, %10,4 ile İşletmenin Genel Yapısı ve %2,9 ile

Üretim Yetenekleri ana kriterleri izlemektedir.

İkili karşılaştırmaların değerlendirilmeleri esnasında karşılaşılan belirsizliklerin azaltılması

veya ortadan kaldırılması için uygulamaya birden çok sayıda karar verici dahil edilebilir ve

uygulama bulanık ortamda karar verme yöntemleri ile birleştirilerek geliştirilebilir. Kaynakça [1] M. Öz, Lojistikte Yeni Yaklaşımlar. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1, 1, 141-155 (2011). [2] J.D. Wisner, K.C. Tan, G.K. Leong, Principles of Supply Chain Management: A

Balanced Approach, Third Ed., South-Western, Mason, OH-USA, 2012, 6-9. [3] E. Öz, Ö.F. Baykoç, Tedarikçi Seçimi Problemine Karar Teorisi Destekli Uzman

Sistem Yaklaşımı. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19, 3,

275-286 (2004). [4] A. Görener, Kesici Takim Tedarikçisi Seçiminde Analitik Ağ Sürecinin Kullanımı.

Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 4, 1, 99-110 (2009). [5] S. Önüt, U.R. Tuzkaya, B. Kemer, Hastane Yeri Seçimine Bir Analitik Ağ Süreci

Yaklaşımı. Sigma, Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 25, 4, 367-379 (2008). [6] M. Dağdeviren, E. Eraslan, M. Kurt, E.N. Dizdar, Tedarikçi Seçimi Problemine

Analitik Ağ Süreci ile Alternatif Bir Yaklaşim. Teknoloji, 8, 2, 115-122 (2005). [7] A.O. Bayrakçıl, Tedarik Zinciri Yönetiminde Analitik Hiyerarşi Süreci Yöntemi ve

Tamsayılı Programlama ile Tedarikçi Seçimi: Hipotetik Bir Uygulama, Yüksek Lisans

Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007. [8] B. Sezen, "Veri Zarflama Analizi İle Tedarik Zinciri Ortaklarının Performans

Değerlendirmesi", YA/EM'2004 Yöneylem Araştırması/Endüstri Mühendisliği – XXIV.

Ulusal Kongresi Bildiriler Kitabı, Gaziantep-Adana, 373-375 (2004). [9] G. Akman, A. Alkan, Tedarik Zinciri Yönetiminde Bulanık AHP Yöntemi Kullanılarak

Tedarikçilerin Performansının Ölçülmesi: Otomotiv Yan Sanayinde Bir Uygulama.

İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 9, 23-46 (2006). [10] Y. Oraman, Gıda Sektöründe Başarılı Performans Ölçüm ve Değerlendirme Sistemi

Tasarımında Hangi Boyutlar Önceliğe Sahip Olmalı?. Verimlilik Dergisi, 3, 121-142 (2004). [11] Z. Akal, İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi - Çok Yönlü Performans

Göstergeleri, Milli Prodüktivite Merkezi, Ankara, 2000, 108-115. [12] B. Özel, B. Özyörük, Bulanık Aksiyomatik Tasarım ile Tedarikçi Firma Seçimi. Gazi

Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22, 3, 415-423 (2007). [13] C.H. Kağnıcıoğlu, Tedarik Zinciri Yönetiminde Tedarikçi Seçimi, Anadolu Üniversitesi

Yayınları, Eskişehir, 2007, 120-139. [14] İ.F. Göktürk, A.Y. Eryılmaz, B. Yörür, Y. Yuluğkural, Bir İşletmenin Tedarikçi

Değerlendirme ve Seçim Probleminin Çözümünde AAS ve VIKOR Yöntemlerinin

Kullanılması. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 25, 61-74 (2011). [15] T.L. Saaty, "Fundamentals of The Analytical Network Process", in Proceedings of

ISAHP, Kobe, Japonya, 48-63 (1999). [16] M. Dağdeviren, E. Eraslan, M. Kurt, N.E. Dizdar, Tedarikçi Seçimi Problemine

Analitik Ağ Süreci ile Alternatif Bir Yaklaşım. Teknoloji, 8, 2, 115-122 (2005). [17] N. Alptekin, Analitik Ağ Süreci Yaklaşımı ile Türkiye’de Beyaz Eşya Sektörünün

Pazar Payı Tahmini. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11, 1, 18-27 (2010). [18] T.L. Saaty, Theory and Applications of the Analytic Network Process: Decision

Making with Benefits, opportunities, Costs, and Risks, RWS Publications, Pittsburgh, 2009, 47-95. [19] K. Göztepe, Yapay Sinir Ağı Temelli Bulanık Analitik Ağ Prosesi Yaklaşımı ile

Tedarikçi Seçimi, Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2010. [20] T.L. Saaty, Decision Making with Dependence and Feedback: The Analytic Network

Process, Second Ed., RWS Publications, Pittsburgh, 2001, 23-77. [21] M. Dağdeviren, N. Dönmez, M. Kurt, Bir İşletmede Tedarikçi Değerlendirme Süreci

İçin Yeni Bir Model Tasarımı ve Uygulaması. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık

Fakültesi Dergisi, 21, 2, 247-255 (2006). [22] A. Görener, Bütünleşik ANP-VIKOR Yaklaşımı ile ERP Yazılımı Seçimi. Havacılık ve

Uzay Teknolojileri Dergisi, 5, 1, 97-110 (2011). [23] Ö. Bayazıt, A New Methodology in Multiple Criteria Decision-Making Systems:

Analytical Network Process (ANP) and An Application. Ankara Üniversitesi Siyasal

Bilimler Fakültesi Dergisi, 57, 1, 15-33 (2002). [24] S.H. Chung, A.H.I. Lee, W.L. Pearn, Analytic Network Process (ANP) Approach for

Product Mix Planning in Semiconductor Fabricator. International Journal of

Production Economics, 96, 2, 15-36 (2005). [25] G. Tuzkaya, S. Önüt, U.R. Tuzkaya, B. Gülsün, An Analytic Network Process

Approach for Locating Undesirable Facilities: An Example from Istanbul. Journal of

Environmental Management, 88, 4, 970-983 (2008) [26] M.P. Niemira, T.L. Saaty, An Analytical Network Process Model for Financial Crisis

Forecasting. International Journal of Forecasting, 20, 4, 573-587 (2004). [27] L. Mikhailov, M.S. Singh, Fuzzy Analytic Network Process and its Application to the

Development of Decision Support Systems. IEEE Transactions on Systems, Man,

and Cybernetics-Part C: Applications and Reviews, 33, 1, 33-41 (2003). [28] A. Noorul Haq, G. Kannan, Fuzzy Analytical Hierarchy Process for Evaluating and

Selecting a Vendor in a Supply Chain Model. International Journal of Advanced

Manufacturing Technology, 29, 826–835 (2006).