Cinsiyet Ayrımcılığı Temelinde İş Yerinde Cinsel Taciz
Özet
Toplumsal cinsiyet bağlamında cinsiyete dayalı ayrımcılık özellikle kadınlara
yönelik ayrımcılık olarak kabul edilir. Cinsiyetleri nedeniyle kadınların
farklı muameleye tabii tutulmaları olarak toplumsal cinsiyet ayrımcılığı,
toplumun cinsiyeti nedeniyle kadına ikincil bir rol yüklemesi ve
eşitsizlik yaratılması demektir.
Çalışma yaşamında ayrımcılık; kadın işçinin işe alınmamasında, iş görüşmelerinde,
daha çok iş duyurularında, iş ilanlarında ve çalışma koşullarında
ve ücretlerde farklılıklar şeklinde ortaya çıkıyor. Irk, etnik köken
düzeyindeki ayrımcılıkta olduğu gibi, çalışma yaşamında da ayrımcılık;
bir yandan ekonomik kaynaklar ve çalışma koşullarına yansırken, bir yandan
da işyerinde cinsel taciz olarak karşımıza çıkıyor.
Cinsiyete dayalı ayrımcılık ve cinsel taciz, genellikle güçlünün zayıfa, gerek
psikolojik gerekse fiziksel olarak yaptığı cinsel içerikli, istenmeyen,
kötü muameleyi oluşturmaktadır. Kadın çalışmasında, ayrımcılığın bir
türü olan işyerinde cinsel taciz ise; hukuk sistemlerinde ceza hukuku, medeni
hukuk ve iş hukukunda ayrıntılarıyla düzenlenmektedir.
Türk İş Hukuku Sisteminde, işyerinde cinsel tacize uğrayan işçinin, şikayet
ve fesih yetkileriyle donatılarak korunmaya çalışıldığı görülmektedir.
İşyerinde cinsel taciz; hem Türk Ceza Hukuku ve hem de Türk İş Hukukunda
özel olarak düzenlenmiştir. Cinsiyete dayalı ayrımcılık olarak ortaya
çıkan işyerinde cinsel taciz ve şiddetin önlenmesi, toplumsal yapıdaki
köklü değişimlere bağlı olarak ancak kadın erkek eşitliğinin sağlanmasıyla
mümkün olabilecektir.
___
- KAYNAKÇA
[1] AKIN, A. ve Demirel, S. (2003), “Toplumsal Cinsiyet Kavramı Ve
Sağlığa Etkileri,” C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 25 (4), Özel Eki,
Erişim Tarihi: 01/09/2011, www.cumhuriyet.edu.tr/edergi/
makale/494.pdf
[2] ALBAYRAK, C. (2011), “ Kadın Yoksulluğu Ve Sosyal Güven
lik”, TÜKD, Kadın ve Yoksulluk, İstanbul 2011.
[3] ARIN, C. (2006), “Kadına Yönelik Şiddetin Türleri” Ankara
Barosu Hukuk Kurultayı, cilt 3, 3-7 Ocak, Ankara.
[4] AYDIN, Ufuk (2006), İşyerinde Cinsel Taciz Ve İş Sözleşmesinin
Feshi, Eskişehir Barosu Dergisi, Şubat, Sayı 9.
[5] BAKIRCI, Kadriye (2000), İşyerinde Cinsel Taciz Ve Türk İş
Hukukuna İlişkin Çözüm Önerileri. Erişim Tarihi: 01/09/2011,
www.turkhukuksitesi.com/makale_25.htm
[6] BAKIRCI, Kadriye (2000), İşyerinde Cinsel Taciz, İstanbul.
[7] BAKIRCI, Kadriye (2006), “Türk İş Hukukunda Kadın İşçilerin
İnsan Hakları”, Ankara Barosu Hukuk Kurultayı, 03-07 Ocak,
Ankara.
[8] BALKIR, Z.G. (2011), “İşyerinde Cinsel Taciz”, TÜKD, Kadına
Yönelik Aile İçi Şiddete Son Vermek Üzere El Ele, İstanbul.
[9] BALKIR, Z.G. (2011), “Küreselleşmenin Kadın Yoksulluğuna
Etkisi”, TÜKD, Kadın ve Yoksulluk, İstanbul.
[10] BOYACIOĞLU, E.Z. (2011), “Dünyada ve Türkiye’de Kadının İş
gücüne Katılımının Projeksiyonu”, TÜKD, Kadın ve Yoksulluk,
İstanbul.
Z. Gönül BALKIR
Hukuk Fakültesi Dergisi Yıl.1 Sayı.1 - 2015 (1-36) 35
[11] CANİKLİOĞLU, Nurşen (2006), “İş Hukukunda Ve Sosyal
Güvenlik Hukukunda Kadın”, Ankara Barosu Hukuk Kurultayı,
03-07 Ocak, Ankara.
[12] ÇOLAK, Kerem (2011), “Türkiye Ve Avrupa Birliğinde Kadın
İstihdamı Ve Kadın Yoksulluğu”, TÜKD, Kadın ve Yoksulluk,
İstanbul.
[13] DEMİRTAŞ N. Sebla –VURUCU Cüneyt Gülabi (2011), “ Ceza
Hukuku ve İş Hukuku Açısından İşyerinde Cinsel Taciz”, Erişim
Tarihi: 01/09/2011 http://www.yayin.adalet.gov.tr/dergi/38.
[14] ERBAŞ, C.G. (2011), “İş Sözleşmesinin Feshinde Cinsiyet
Ayrımcılığı Ve Yoksulluk”, TÜKD, Kadın ve Yoksulluk, İstanbul.
[15] ERTÜRK Y. (2007), “Kadına Karşı Şiddet, Nedenleri ve Sonuçları
Kültür ve Kadına Karşı Şiddet Arasındaki Kesişmeler” Birleşmiş
Milletler 17 Ocak 2007 İnsan Hakları Konseyi 4. Oturumu Gün
dem 2. Maddesi, Erişim Tarihi: 01/09/2011.
http://www.ihop.org.tr/dosya/YE/ye_raportr.doc
[16] GIDDENS, A. (2006), Sosyoloji, Erişim Tarihi: 01/09/2011,
http://www.birkok.net/dersnotlari/sosyoloji/cinsellik.htm
[17] ILO (2010), Global Employment Trend, Erişim Tarihi: 01/09/2011
http://www.ilo.org/public/libdoc/ilo/P/09332/09332(2010-
January).pdf
[18] KALAN, İlknur (2006), “Çalışma Hayatı, Hukuk Ve Kadın”,
Ankara Barosu Hukuk Kurultayı, 03-07 Ocak, Ankara.
[19] KARDAM, F. (2006), “Namus Cinayetlerine Meşruiyet Zemini
Hazırlayan Algılama ve Yaklaşımlar” Ankara Barosu Hukuk
Kurultayı, cilt 3, 3-7 Ocak 2006, Ankara.
36
[20] KÖKER, E. (2006), “Töre Kıskacında Kadın Ve Yasa Nerededir,
Ne Yapar?” Ankara Barosu Hukuk Kurultayı, cilt 3, 3-7
Ocak 2006, Ankara.
[21] KSGM (2007), T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel
Müdürlüğü Stratejik Plan 2008-2012.
[22] KSGM (2011), T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel
Müdürlüğü 2011 Genel Durum, http://www.ksgm.gov.tr.,
Erişim Tarihi: 01/09/2011.
[23] MOROĞLU, Nazan (2011), “Kadına Yönelik Şiddet Ve Ailenin
Korunmasına Dair Kanunun Uygulanması”, TÜKD, Kadına
Yönelik Aile İçi Şiddete Son Vermek Üzere El Ele, İstanbul.
[24] MÜTEVELLİOĞLU, N., Yirmibeşoğlu, G. (2011), “Kadının İnsan
Hakları, Yoksulluk ve Şiddet”, TÜKD, Kadın ve Yoksulluk,
İstanbul.
[25] ÖZDAMAR, Demet (2009), CEDAW Sözleşmesi, Ankara.
[26] ÖZDEMİR, Erdem (2006), İşyerinde Cinsel Taciz, Çalışma Ve
Toplum Dergisi, Sayı 4.
[27] ÖZTÜRK, M. ve Çetin, I.B. (2009), “Dünya’da ve Türkiye’de
Yoksulluk ve Kadınlar”, Journal of Yaşar University, 3(11).
[28] ÖZVARIŞ, Ş. B. (2007), “Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet, Kadın
ve Sağlık”, STED Sürekli Tıp Dergisi, Erişim Tarihi: 01/09/2011,
http://www.ttb.org.tr/STED/2007/mart/kadin.pdf
[29] SUĞUR, S. (2006), “Toplumsal Yaşamda Kadın”, Anadolu
Üniversitesi, Eskişehir.
[30] TOKSÖZ, Gülay, ÖZKAZANÇ, Alev, POYRAZ, Bedriye (2001),
“Kadınlar kalkınma ve sosyal Adalet, Ankara Üniversitesi Kadın
Sorunları Araştırma Ve Uygulama Merkezi, Ankara.