ÇALIŞANLARIN ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMLERİ VE ÖRGÜTSEL ETİK İKLİME YÖNELİK DUYARLILIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

İnsanoğlu sanayileşme ile birlikte hızlı ve devamlı bir şekilde üretmeye başlamıştır. Bu üretim artışı doğal kaynak, teknoloji ve kimyasalların yoğun kullanımını da beraberinde getirmiştir. Her geçen gün artan çevre sorunları sonucunda çevrenin korunması ve artık sınırsız olmadığı anlaşılan doğal kaynakların, dikkatli kullanılması gerçeği gündeme gelmiştir. Günümüzde kurumların, mal ve hizmet üretim süreçlerinin her aşamasında alınacak çevresel önlemleri, etik kurallarına dâhil etmeleri önem arz etmektedir. Bu araştırma çevre yönetim sistemleri ile örgütsek etik iklim ortamının ilişkisini ortaya koymak üzere hazırlanmıştır. Çevre yönetim sistemleri genelde sanayi sektöründe önemsenen bir konu iken hizmet sektöründe biraz daha geri planda kaldığı fark edilmiştir. Bu çalışmada hizmet sektörünün önemli bir alanı olan bankacılık sektöründe çevre yönetim sistemlerinin örgütsel etik iklimi ile arasındaki ilişki ele alınacaktır. Araştırmada anket yöntemi kullanılmıştır. Banka çalışanlarının örgütsel etik iklimi algılamaları ile çevre yönetim sistemleri boyutlarından; bireysel sistem belirleme, kurumsal sistem benimseme, çevre bilgisi, çevreci davranış ve duyarlılık boyutları arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Sonuç olarak kurumlarda etik iklim ortamları arttıkça çevreye olan duyarlı davranışların da artacağı ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Çevre Yönetim Sistemleri, Örgütsel Etik İklimi, Bankacılık Sektörü

A RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN EMPLOYEE SENSITIVITY TO ENVIRONMENTAL MANAGEMENT SYSTEMS AND ORGANIZATIONAL ETHICAL CLIMATE

Mankind has started to produce rapidly and continuously with industrialization. This increase in production has led to the intensive use of natural resources, technologies and chemicals. As a result of increasing environmental problems every day, the fact that environmental protection and careful use of natural resources, which no longer seem to be unlimited, have been raised. Currently, it is important for institutions to include environmental measures to be taken at every stage of the production processes of goods and services in the code of ethics. This research has been prepared to reveal the relationship of organizational ethical climate environment with environmental management systems. It has been noticed that while environmental management systems are generally an important issue in the industrial sector, it remains in the background in the service sector. In this study, environmental management systems in the banking sector, which is an important area of the service sector, will be discussed in terms of the relationship between organizational ethical climate. Survey method was used in the research. A positive and meaningful relationship was found between the perception of the organizational ethical climate of bank employees and the dimensions of environmental management systems; individual system determination, corporate system adoption, environmental knowledge, environmental behavior and sensitivity dimensions. As a result, as ethical climate environments increase in institutions, it can be stated that environmentally sensitive behavior will also increase.

Keywords:

Environmental Management Systems, Organizational Ethical Climate, Banking Sector,

PDF

___

Ballı, E. ve Ballı, Koca A. İ. (2017). Otel Çalışanlarının Örgütsel Etik İklim Algılarının İncelenmesi, Sosyal ve Beşeri Bilimleri Dergisi, 9 (2), s: 49-64.
Başaran, D. (2009). ISO 14001: 2005 Çevre Yönetim Sisteminin Çalışanlar Tarafından Benimsenmesi ve Çevre Bilinci Gelişimine Etkisinin Araştırılması, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Biçer, M. (2017). Etik İklim, Örgütsel Öğrenme Ve Yenilikçi Davranış İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Çiğdem, E. (2020). Çevre Politikalarının Uygulanmasında Yerel Yönetimlerin Rolü, Enderun Dergisi, 4 (2), s: 76-90.
Ekşi, G. ve Ömürgönülşen, M., (2020), Temiz Üretim Uygulamaları: Antalya Organize Sanayi Bölgesi’nde ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Uygulayan Firmalar Üzerine Bir Araştırma, Verimlilik Dergisi, Yıl: 2020, Sayı: 2, T. C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Yayını.
Karaer, F. ve Pusat, T. (2002). Iso 14001 Çevre Yönetim Sistemi Standardının Otomotiv Yan Sanayiine Uygulanması, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi,7 (1), s: 11-20.
Korul, V. (2003). Havaalanı Çevre Yönetim Sistemi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (1), s: 99-120.
Özgener Ş. (2014), İş Ahlakının Temelleri: Yönetsel Bir Yaklaşım (4. Baskı), Nobel Yayınları, Ankara.
Shrivastava, P. (1995). Ecocentric Management for Risk Society. Academy of Management Review, 20(1), s: 118-137.
Şengün, H. (2015). Türkiye’de Çevre Yönetimi ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Uygulamaları, Strategic Public Management Journal (SPMJ), 1, s: 109-130.
Şimşek, M.Ş., Çelik, A. ve Akgemci, T. (2015) Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, 9. Baskı, Konya, Eğitim Yayınevi.
Tekin, İ. ve Çelik, A. (2017). Etik İklimin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Konya Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Örneği . Yönetim Bilimleri Dergisi , 15 (29) , s: 71-90 .
Turhan, Ö. (2019). Duygusal Emeğin Örgütsel Vatandaşlık Üzerindeki Etkisinde Örgütsel Yaşamda Yalnızlığın Aracı Rolü: Bir Araştırma, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Kültür Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.
Victor, B. ve Cullen, J. B. (1988), The Organizational Bases of Ethical Work Climates, Administrative Science Quarterly, 33, s: 101-125.