BLOKZİNCİRİ TEKNOLOJİSİNİN ÜÇÜNCÜ PARTİ LOJİSTİK (3PL) İŞLETMELERİNDE KULLANILMASINA YÖNELİK ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ (AHP) UYGULAMASI

Günümüzde modern lojistik ve tedarik zinciri yapısı giderek daha karmaşık ve global bir hale gelmektedir. Dünyanın herhangi bir yerinde meydana gelen bir olay yine dünyanın herhangi bir yerindeki üretimi ya da bir hizmetin son tüketiciye ulaştırılmasını etkileyebilmektedir. Dolayısıyla ürün ya da hizmet tedariğinde lojistik faaliyetlere ait bir bileşenin veya hizmetin kesintiye uğraması ya da beklenildiği gibi yapılmaması tedarik zinciri boyunca işletmeye hem finansal hem de güven açısından ciddi zararlar verebilir. Söz konusu yaşanan bu zorluklara çözüm sunması açısından lojistik sektörüne kapsamlı hizmet sunan Üçüncü Parti Lojistik (3PL) hizmet sağlayıcı işletmeler son derece önemli bir yere sahiptir. Bu kapsamda yıkıcı bir teknoloji olarak adlandırılan blokzinciri teknolojisin 3PL işletmelerin faaliyetlerini yerine getirirken karşılaştıkları zorlukların çözümünde ve müşteri gereksinimlerinin yerine getirilmesi konusunda kullanılmasına dair uygulama önerisi yapılmıştır. 3PL işletmelerle yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerin ardından müşteri gereksinimlerinin önem seviyelerinin belirlenmesinde Çok Kriterli Karar Verme tekniği olan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) uygulanmıştır. Son olarak müşteri gereksinimlerinin blokzinciri teknolojisinin fonksiyonellik açısından hangi teknik özelliklerle karşılanabileceğine dair yol haritası ve öneriler belirlenmiştir.

ANALYTICAL HIERARCHY PROCESS (AHP) APPLICATION FOR THE USE OF BLOCKCHAIN TECHNOLOGY IN THIRD PARTY LOGISTICS (3PL) COMPANIES

___

  • Atıcı, K. B. ve Ulucan A., (2009). "Multi-Criteria Decision Analysis Approaches in Energy Projects Evaluation Process and Turkey Applications", Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fa-kültesi Dergisi, 27: 161-186.
  • Beck, R., Czepluch, J. S., Lollike, N. & Malone, S. (2016), “Blockchain-the Gateway to Trust-Free Cryptographic Transactions”. European Conference on Information Systems 2016 , 153.
  • Bentov, I. vd.; “Cryptocurrencies Without Proof of Work” International Conference on Financial Cryptography and Data Security, Springer Berlin Heidelberg, 2016, ss.142-157.
  • Bross P. (2017). ‘’The Potentials of Blockchain Technology in Logistics’’. Jönköping Üniversitesi, Bilgi Teknolojileri, İşletme ve İnnovasyon, Jönköping, İsviçre.
  • Eljazzar, M. M., Amr, M. A., Kassem, S. S. & Ezzat, M. (2018). ‘’Innovatıon ın Ports the Gateway to the Future” The Internatıonal Marıtıme Transport & Logıstıcs Conference (MARLOG 7).
  • Figorilli, S., Antonucci, F., Costa, C., Pallottino, F., Raso, L., Castiglione, M., Vecchio, D. D. & Colle, G. (2018). ‘’A Blockchain Implementation Prototype for the Electronic Open Source Traceability of Wood along the Whole Supply Chain’’, MDPI.
  • Guadamuz A. ve Marsden C., (2015). ‘’Blockchains and Bitcoin: Regulatory responses to cyrptocurrencie’’, Volume 20, Number 12, 7 December 2015.
  • Hackius, N., ve Petersen, M. (2017). ‘’Blockchain in logistics and supply chain: Trick or treat’’, In Proceedings (8-13). Hamburg International Conference of Logistics (HICL), 112-13 October, Hamburg.
  • Hill, C. A., Scudder, G. D., (2002). ‘’The use of electronic data interchange for supply chain coordination in the food industry’’. Journal of Operations Management, 20 (4), 375-387.
  • Hofmann, E. ve Rüsch, M. (2017). ‘’Industry 4.0 and the current status as well as future prospects on logistics’’. Comput. Ind., 89, 23–34.
  • Iansiti, M. & Lakhani, K. R. ‘’The truth about blockchain’’. Harvard Business Review, 2017, 95, 118–127.
  • Kshetri, N., ‘’Blockchain’s roles in meeting key supply chain management objectives’’, International Journal of Information Management 39 (2018) 80–89, Elsevier.
  • Kuruüzüm, A., Kaya, P. ve Çetin E. İ. (2011). “Çok Kriterli Karar Verme ile Avrupa Birliği ve Aday ÜlkelerininYaşam Kalitesinin Analizi”. Ekonometri ve İstatistik Dergisi.13: 80-94.
  • Lai, K. H. ve Cheng, T. E. (2016). ‘’Just-in-time logistics’’. Routledge.
  • Nakamoto, S. “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System,” Consulted, pp. 1–9, 2008.
  • Nakasumi, M. (2017, Temmuz). Information sharing for supply chain management based on block chain technology. 19th Conference on Business Informatics, Vol. 1, Tokyo/Japonya, 140-149.
  • Saaty, T. L. (1980). ‘’The Analytic Hierarchy Process’’, McGraw Hill Comp., USA.
  • Saberi, S. M., Kouhizadeh, J. S., & Lejia, S.. (2018). “Blockchain technology and its relationships to sustainable supply chain management”. International Journal of Production Research 0 (0): 1-19. https://doi.org/10.1080/00207543.2018.1533261.
  • Tian, F., (2016), “An agri-food supply chain traceability system for China based on RFID & blockchain technology”. Service Systems and Service Management (ICSSSM), 13th International Conference on. IEEE, 2016.
  • Wood, D., Meiklejohn, D., Buchanan, A., Brewster, C., Laughlin, H., Green, N., & Mallet, P. (21 November 2015). ‘’Blockchain: the solution for transparency in product supply chains. [Available online at: https://www.provenance.org/whitepaper]. Retrieved on June 29, 2020.
  • Wüst, K., ve Gervais, A. (2017). ‘’Do you need a Blockchain?’’ ACR Cryptology ePrint Archive.
  • Yıldırım, F. (2015). ‘’Kripto paralar, blok zinciri teknolojisi ve uluslararasi ilişkilere muhtemel etkileri’’. Medeniyet Araştırmaları Dergisi, 2 (4), 81-97.