SÂLEBE BIN SU‘AYR’IN MUFADDALIYYESI: BIRLIK VE BAĞLILIK ÇERÇEVESINDE BIR OKUMA

Sâlebe Bin Su‘ayr’ın kasidesi Mufaddaliyyat kategorisindedir. Orta uzunluğa sahip olan kasidenin yazarı V. yüzyılda yaşadığı tahmin edilen eski bir şairdir. Kaside çok eski olmasına rağmen birlik (vahdet) ve bağlılık (irtibat) ile ne kadar ilgilidir? Bazılarının karşı çıkmasına rağmen bu kaside, Cahiliyye şiirinde önemli bir yere sahiptir. Araştırmamızın amacı kasidenin içinde yer alan birlik ve bağlılık özelliklerinin ne kadar eski ve kadim olduğunu ispat etmektir. Ulaştığımız sonuç şudur: Kasidenin içinde birlik ve bağlılığın olduğunu ispat eden birçok bağlantı vardır. Kaside içinde yer alan ana konu çerçevesinde; kasidenin olaylarını saran zaman ile cümlelerinde yer alan terkip ve kelimelerin yoğunluğunun yanı sıra kasidenin önemli özelliklerinden biri olan birlik ve bağlılık görüntülerini göz önünde bulundurarak bu sonuca ulaşılmıştır. Ayrıca her bir faslın öncesi ve sonrasıyla; kasidenin başlangıcı ve sonuyla olan irtibatı da bu sonuca ulaşma yolunda belirleyici olmuştur. Bütün .bunlar Cahiliyye şiirinde birlik ve bağlılık ilkelerinin, kaside kültürü kadar kadim olduğunu göstermektedir. Ancak bunu tespit etmek acelet etmemek, sabır, çok araştırmak ve çok iyi düşünmek gerekir

THALABA IBIN SOAIR’S “MUFADDALIYYE”: STUDYING IN THE UNITY LINKS AND RELATIONSHIP

Thalaba Ibn Soair is an ancient poet who was thought to live in the fifth century AD. He preceded Lobaid’s grandfather; the owner of the long hanged poem “Moalak”.The research tries to prove the priority of the unity in the Jaheli poem that wasn’t brought by the later Jaheli poets. I’ve found that the poem of Thalaba Ibn Soair has a lot of links and relations that assure its unity repeated in the poem. It also assures the time that involves its events and the level of vocabulary and structures that were repeated heavily in forming the chapters of the poem and the level of pictures that cooperated to introduce a dear feature for the poem unity. That also assure the relationship level between the following and the previous chapters and the relation between the beginning and conclusion which assures that the poem unity in the Jaheli poetry is as ancient as poetry itself. That’s to say this task needs more patience, long revising, quiet thinking and perfect handling.

PDF

___

Naci, İbrahim, Dîvânu İbrâhim Nâcî, Beyrut: Dâru’l-avde, 1980.
İbn Seyde, Ali b. İsmail, el-Muhkem ve’l-muhîtu’l-a’zam fi’l-luga, thk. Abdussettar Ahmed Ferac, Arap Birliği El Yazmaları Enstitüsü, 1985.
İbn Fâris, Ebu’l-hüseyn Ahmed b. Fâris b. Zekeriyya, Mekâyîsi’l-luga, thk. Abdusselam Muhammed Harun, Kahire: Dâru’l-fikr, 1979.
İbn Kuteybe ed-Dîneverî, Ebû Muhammed Abdullah b. Müslim b. Kuteybe, el- Meâni’l-kebîr fî ebyâti’l-meânî, thk. Abdurrahman b. Yahya b. Ali el-Yemânî, Haydarabad, 1949; Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1984.
İbn Meymûn, Muhammed b. Mübarek b. Muhammed b. Meymûn, Münteha’t-taleb min eş’âri’l-arab, thk. Muhammed Nebil et-Tarîfî, Beyrut: Dâru Sâdır, 1999.
İbn Hişam, Abdülmelik ibn Hişam b. Eyyûb el-Hamîrî el-Meâfirî, Ebu Muhammed, Cemâleddin, es-Siretü’n-nebeviyye, thk. Taha Abdurrauf Sa’d, Beyrut: Dâru’lceyl, h. 1410.
Ebû Mûsa, Muhammed, eş-Şi’ru’l-câhilî: Dirâsetu fî menâzia’ş-şuarâ, Kahire: Mektebetü Vehbe, 2012.
El-Esmaî, Abdulmelik b. Kureyb, Kitâbu fuhûleti’ş-şuarâ’ li’l-esmaî, thk. Salahaddin Müneccid, Lübnan: Dâru’l-kitâbi’l-cedîd, 1980.
El-Enbârî, Ebû Muhammed b. Kâsım b. Beşşâr, Şerhu’l-kasâidi’s-seb’i’t-tıvâli’lcâhiliyyât, thk. Abdusselam Muhammed Harun, Kahire: Dâru’l-meârif, 1993.
El-Enbârî, Ebû Muhammed b. Kâsım b. Muhammed b. Beşşâr, Dîvânu’l-Mufaddaliyyât maa şerhi’l-enbârî, thk. Karlos Yakub Layl, Beyrut, 1930.
El-Bekrî, EBû Ubeyd el-Bekrî el-Enebî, Samtu’l-âlî’l-muhtevî ala’l-âlî fî şerhi emâlî’lgâlî, thk. Abdülaziz el-Meymenî, Kahire, 1936.
Behiyyüddîn Zeyyân, eş-Şi’ru’l-cahili tatavvuruhu ve hasâisuhu’l-fenniyye, Kahire: Dâru’l-meârif, 1982.
Et-Tebrîzî, el-Hatîb, Şerhu ihtiyârâti’l-mufaddal, thk. Fahruddin Kabâve, Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1978.
El-Câhız, Amr b. Bahr b. Mahbub el-Kenânî, el-Leysî, Ebû Osmân, Risâletü’l-Câhız, thk. Abdusselam Muhammed Harun, Kahire: Mektebetü’l-hancı, 1964.
Cevad Ali, el-Mufassal fî târîhi’l-arab gable’l-islâm, Beyrut: Dâru’s-sâkî, 2001.
Hüseyn Atvân, Makâlât fi’ş-şi’r ve nakdih, Beyrut: Dâru’l-ceyl, 1982.
Ed-Dumeyrî, Ebu’l-bekâ Kemâleddin Muhammed b. Musa b.ç İsa b. Ali eş-Şafiî, Hayâtu’l-hayevâni’l-kübrâ, Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1994.
Ez-Zebîdî, es-Seyyid Muhammed Murteza el-Hüseynî, Tâcu’l-arûs min cevâhiri’lkâmûs, thk. Abdussettar Ahmed Ferac, Kuveyt, 1965.
Ez-Zemahşerî, Ebû’l-kasım Muhammed b. Amr b. Ahmed, Esâsu’l-belâga, thk. Muhammed Basil Uyûnu’s-sûd, Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye,1998.
Ed-Dabbî, el-Mufaddal b. Muhammed b. Ya’lâ b. Sâlim, el-Mufaddaliyyât, thk. Ahmed Muhammed Şakir, Abdusselam Muhammed Harun, Kahire: Dâru’l-meârif, t.y. Taha Hüseyin, Hadîsü’l-erbiâ’, Kahire: Dâru’l-meârif, 1993.
Âdil el-Fureyhat, eş-Şuarâu’l-câhiliyyûne’l-evvelûn, Beyrut: Dâru’l-meşrık, 2008.
Âdil Süleyman Cemâl,el-Vahdetu’l-udviyye fi’l-kasîdeti’l-arabiyyeti’l-kadîme, Kahire: Matbaatu’l-medenî, 1982.
El-Aşmâvî, Muhammed Zeki, Kadaya’n-nakdi’l-edebî beyne’l-kadîm ve’l-hadîs, Beyrut: Dâru’n-nahda, 1979.
El-Alevî, el-Muzaffer b. El-Fadl, Nadratu’l-ıgrîd fî nusrati’l-kasîd, thk. Neha el-Arif el- Hasen, Dımaşk, t.y.
Fâdıl Sâlih es-Sâmerrâî, Meânî’l-ibniyye fi’l-arabiyye, Ürdün: Dâru Ammân, 2007.
El-Kartâcanî, Ebû’Hasan Hâzım, Minhâcu’balagâi ve sirâcu’l-üdebâi, thk. Muhammed Habib b. El-Hoca, Beyrut, 1981.
Muhammed Hamasa Abdullatif, el-Luga ve binâu’ş-şi’r, Kahire: Mektebetü’z-zehrâ, 1982.
Muhammed Ganîmî Hilal, en-Nakdu’l-edebî el-hadîs, Beyrut: Dâru’l-avde, 1987.
En-Nüveyhî, Muhammed, eş-Şi’ru’l-câhilî: Menhec fî dirâsetihi ve takvîmih, Kahire, t.y.