TEFSİR USÛLÜ AÇISINDAN İBN KESÎR MUKADDİMESİ’NİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Pek çok müfessir, kaleme aldıkları tefsir eserinin başına bir mukaddime yazarak, hem Kur’ân’ın daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacak tefsir usûlü ile ilgili bazı önemli bilgilere yer vermiş hem de tefsirinde izleyeceği metottan ve tefsirini kaleme alma amacından bahsetmiştir. Bu yolu takip eden önemli müfessirlerden biri olan Ebu’l Fidâ İsmâîl b. Kesîr, tefsirinin başına uzun bir mukaddime yazmış, tefsir usûlü ve tarihi ile ilgili pek çok önemli konudan söz etmiştir. Biz de tefsir alanında oldukça önemli bir konuma sahip olan İbn Kesîr’in, tefsir usûlü ile ilgili görüşlerini öğrenmek amacıyla “Tefsiru’l Kur’âni’l ‘Azîm” adlı tefsirinin başına yazmış olduğu mukaddimesini tefsir usûlü açısından irdelemeyi uygun bulduk.

Assesstment of İbn Kathir's Introduction About Methodology of Tafseer

Many mufassir begin their tafseers with introduction. Firstly they purpose to contribute understanding of Qur`an nicely and to give knowledge about methodology of Tafseer. They also try to explain; their aims in this tafseer and their methodology which they follow up. Also Ibn Kathir wrote long introduction in his own Tafseer and he mentioned many important historical and methodological knowledge about tafseer in this introduction. We deem suitable to study about introduction of Tafsir al Quran al-Azim because of learning his view about methodology of his Tafseer and It should not be forgotten that Ibn Kathir who have important and center position in this science.

___

  • Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdullah Ahmed b. Muhammed b. Hanbel (v.241/855), Musnedu‟l-İmâm Ahmed b. Hanbel, Tahk.: Şu‟ayb el-Erna‟ût ve diğerleri, Muessesetu‟r-Risâle, Sûriye, 1999.
  • el-Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmâ‟îl (v.256/870), Sahîhu‟l-Buhârî, Tahk.: Muhammed Zuheyr b. Nâsır en-Nâsır, Dâru Tavki‟n-Necât, Beyrût, h.1422. Cerrahoğlu, İsmail, “İbn Kesir ve Tefsiri”, AÜİFD, XXV/1 (1982), s. 45-69.
  • Çalışkan, Necmettin Habenneke ve Nüzûl Sıralı Tefsiri, İstanbul, Şule Yayınları, 2017.
  • ed-Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahmân (v.255/869), Sunenu‟d-Dârimî, Tahk.: Huseyn Selîm Esed, Dâru‟l-Muğnî, Suudi Arabistan, 2000.
  • İbn Abdi‟l-Hâdî, Şemsuddîn Muhammed b. Ahmed (v.744/1344), el-„Ukûdu‟d-Durriyye Min Menâkibi Şeyhi‟l-İslâmi İbn Teymiyye, Tahk.: Muhammed Hâmid el-Fakiy, Dâru‟l-Kitâbi‟l-„Arabî, Beyrût, t.y.
  • İbn Ebî Dâvud, Ebû Bekir Abdullah b. Süleymân (v.316/889), Kitâbu‟l-Masâhif, Tahk.: Muhammed b. „Abde, el-Fârûk el-Hadîse, Kâhire, 2002.
  • İbn Hacer, Ebu‟l-Fadl Ahmed b. Alî el-„Askalânî (v.852/1449), ed-Duraru‟l-Kâmine fî A‟yâni‟l-Mieti‟s-Sâmine, Tahk.: Muhammed Abdulmu‟îd Dân, Meclisu Dâirati‟l-Me‟ârifi‟l-„Usmâniyye, Hindistan, 1972.
  • İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hibbân b. Ahmed (v.354/965), Sahîhu İbni Hibbân, Tahk: Şu‟ayb el-Ernaût, Muessesetu‟r-Risâle, Beyrût, 1993.
  • İbn Kâdî ġuhbe, Ebû Bekir b. Ahmed (v.851/1448), Tabakâtu‟ş-Şâfi‟iyye, Tahk.: el-Hâfız Abdul‟alîm Hân, „Âlemu‟l-Kutub, Beyrût, h.1407.
  • İbn Kesîr, Ebu‟l-Fidâ „İmâduddîn İsmâîl b. Ömer (v.774/1373), Fedâilu‟l-Kur‟ân, Mektebetu ibni Teymiyye, Beyrût, h.1416.
  • …………….. Tefsiru‟l-Kur‟âni‟l-„Azîm, Tahk.: Sâmi b. Muhammed Selâme, Dâru Taybe, y.y., 1999.
  • İbn Teymiyye, Ebu‟l-„Abbâs Ahmed b. Abdulhalîm (v.728/1328), Mukaddimetun fi Usûli‟t-Tefsir, Dâru Mektebeti‟l-Hayât, Beyrût, 1980.
  • İbnu‟l-„Ġmâd, Ebu‟l-Felâh Abdulhay b. Ahmed (v.1089/1679), Şezerâtu‟z-Zeheb fî Ahbâri Men Zeheb, Tahk.: Mahmûd el-Arnaût, Dâru İbni Kesîr, Beyrût, 1986.
  • İbnu‟l-Kayyim, Şemsuddîn Muhammed b. Ebî Bekr el-Cevziyye (v.751/1350), İ'lâmu‟l-Muvakki‟în „an Rabbi‟l-„Âlemîn, Tahk.: Muhammed Abdusselâm İbrâhîm, Dâru‟l-Kutubi‟l-„İlmiyye, Beyrût, 1991.
  • Kehhâle, Ömer (v.1987), Mu‟cemu‟l-Muellifîn, Dâru ,İhyâi‟t-Turâs, Beyrût, t.y.
  • el-Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed (v.671/1273), el-Câmi‟u li-Ahkâmi‟l-Kur‟ân, Tahk.: Hişâm Samîr el-Buhârî, Dâru „Âlemi‟l-Kutub, Riyâd, 2003.
  • el-Mâverdî, Ebu‟l-Hasan Alî b. Muhammed (v.450/1058), en-Nuketu ve‟l-„Uyûn, Tahk.: es-Seyyid b. Abdulmaksûd, Dâru‟l-Kutubi‟l-„İlmiyye, Beyrût, t.y.
  • en-Nesâî, Ebû Abdurrahmân Ahmed b. ġu‟ayb b. Alî (v.303/915), Sunenu‟l-Kubra, Tahk.: Abdulğaffâr Suleymân el-Bindârî - Seyyid Kusrevî Hasan, Dâru‟l-Kutubi‟l-„İlmiyye, Beyrût, 1991.
  • Okumuş, Mesut, “İbn Kesir Tefsiri‟nde Bağlamın Rivayet Tefsir Kaynağı Olarak Yeri”, İslami ilimler Dergisi, II/1 (2007), s. 139-159.
  • Özaydın, Abdülkerim, “ibn Kesîr”, DiA, İstanbul 1999, XX, s. 132-134.
  • Sıcak, Ahmet Sait, Kur'ân Tefsirinde Öznellik, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2013.
  • es-Suyûtî, Celâluddîn Abdurrahmân b. Ebû Bekir (v.911/1505), el-İtkân fî „Ulûmi‟l-Kur‟ân, Tahk.: Muhammed Ebu‟l-Fadl İbrâhîm, el-Heyetu‟l-Mısriyyetu‟l-„Âmmetu li‟l-Kitâb, y.y., 1974.
  • ez-Zerkeşî, Bedruddîn Muhammed b. Abdullah b. Behâdır (v.794/1392), el-Burhân fî „Ulûmi‟l-Kur‟ân, Tahk.: Muhammed Ebu‟l-Fadl İbrâhîm, Dâru İhyâi‟l-Kutubi‟l-„Arabiyye, Beyrût, 1957.