İslam Hukuku Perspektifinden Eşcinsel Bireylerin Çocuk Edinme/Sahibi Olma Problemi

İslam hukuku perspektifinden eşcinsel bireylerin çocuk edinmesiyle ilgili kaleme alınan bu çalışmada önce araştırmanın temel iki kavramı ‘eşcinsellik’ ve ‘çocuk edinme’nin kapsam ve içeriği konusunda detaylı bilgiler sunulmuştur. ‘Eşcinsellik’ kavram olarak beyan edilmiş; erkek-erkek (ing: gay), kadın-kadın (ing: lesbian) ve her iki cinsle de cinsel ilişki kurabilen (ing: bisexuel) eşcinsel bireyler başta olmak üzere eşcinselliğin farklı sınıfları hakkında bilgi verilmiştir. Tabiatıyla bu bilgiler ele alınırken gerekli olduğu kadar farklı disiplinlerin verilerinden de istifade edilmiştir. Özellikle İslam hukuku başta olmak üzere dinî araştırmalar kapsamında modern dönemde eşcinsellik konusunda oluşan literatür incelenmiştir. Çalışmanın ikinci temel kavramı ‘çocuk edinme’ incelenirken, eşcinsellerin evlat edinmesi ve onların modern üreme teknikleriyle çocuk sahibi olma ihtimalleri üzerinde durulmuş, tıbbın ve pozitif hukukun konuya yaklaşımına yer verilmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında İslam hukuku perspektifinden eşcinselliğin hükmü ele alınmıştır. Bu kapsamda İslam hukukunun asıl delilleri olan Kitap ve Sünnet naslarında eşcinselliğin hükmü ve İslam hukukçularının bu konudaki değerlendirmeleri beyan edilmiştir. Akabinde araştırmanın asıl konusu olan eşcinsel bireylerin farklı yöntemlerle çocuk edinmeleri yahut bir şekilde ebeveynini kaybetmiş çocukların bakım ve şahıslarına bağlı hakların ifasıyla ilgili velayetleri üstlenmek istemeleri, İslam hukukunun normları çerçevesinde açıklanmıştır. İlgili başlıkta genel manada çocukların velayetini üstlenecek bireylerde aranan ehliyet şartları ve eşcinsellerin bu şartlar karşısındaki durumları ifade edilmiştir. Sonuç kısmında ise araştırma neticesinde elde edilen bulgular analiz edilerek konuyla ilgili değerlendirme, teklif ve öneriler araştırmacılara sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

İslam hukuku, Eşcinsellik, Evlat Edinme, Velayet, Ehliyet

The Problem of ‘Having a Child’ in Homosexual People in Terms of Islamic Law

In this study, which deals with the adoption of children by homosexual individuals from the perspective of Islamic law, first of all detailed information about the scope and content of “homosexuality” and “adopting a child” was presented. Then, information was given about different classes of homosexuality, especially gay, female- lesbian and who can have sexual relations with both genders (bisexual). While examining the second basic concept of the study, “adopting a child”, the possibilities of homosexuals to adopt and have children with modern reproductive techniques are emphasized, and the approach of medical and positive law to the subject is included. In the second stage of the study, the judgement of homosexuality from the perspective of Islamic law was discussed. In this context, the rule of homosexuality in the Book and Sunnah, which are the main evidences of Islamic law, and the evaluations of Islamic jurists on this issue have been examined. Then, the main subjects of our study, the adoption of children by homosexuals with different methods or their willingness to undertake custody of the children who lost their parents and the fulfillment of their rights were explained within the framework of the norms of Islamic law. In the related heading, the legal capacity conditions sought in individuals who will undertake the custody of children and the situation of homosexuals against these conditions are expressed. In the conclusion part, the findings obtained as a result of the research were analyzed and the evaluations, proposals and suggestions related to the subject were presented to the researchers.

Keywords:

Islamic law, Homosexuality, Adoption, Custody, Legal Capacity,

PDF

___

Acar, Abdullah, “İslam’da Evlat Edinme Yasağının Hikmetinin Hz. Yusuf ve Hz. Musa’nın Evlatlık Olmaları ile İrtibatı”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 33 (2019), 423-451.
Acar, Halil İbrahim, “İslam Hukuku Açısından Evlat Edinme ve Hz. Peygamber’in Zeynep’le Evliliği”. İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 7 (2006), 99-110.
Ahmed b. Hanbel, Müsned, thk. Şuayb el-Arnaût, Âdil Mürşid vd. Müessesetü’r-Risâle, 1. Basım, 1421.
Kur’ân-ı Kerîm Meâli, çev. Halil Altuntaş - Muzaffer Şahin, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 3. Basım, 2009.
Arif, Arif Ali, “Taşıyıcı Anne veya Kiralanmış Rahim İslami Bir Bakış”, çev. Esra Rahat Özer, İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 11 (2011), 389-414.
Aydın, Mehmet Akif. “Evlat Edinme”. TDV İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: 1995, XI, 527-529.
Baımurzaev, Chyngyz, “İslam Hukukunda Zina Dışındaki Cinsel Suçların Hukuki Sonuçları”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2014.
Bardakoğlu, Ali, “Hidâne”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul: 1998, XVII, 467-471.
Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyn b. Alî, es-Sünenü’l-kübrâ, Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2003.
Buhûtî, Mansur b. Yûnus. Keşşâfü’l-kınâ‘ an metni’l-İknâ’, Riyad: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2003.
Çalışkan, İlyas, “İslam Hukukunda Çift Cinsiyetliler (Hünsâ)”, Yüksek lisans tezi, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011.
Çeker, Orhan, İslam Hukukunda Çocuk, Konya: Tekin Kitabevi, 1988.
Çeker, Orhan, “Hünsâ”. TDV İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: 1998, XVII, 491-492.
Desûkî, Şemsüddîn Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Arafe, Hâşiye ‘ale’ş-Şerhi’l-kebîr. Beyrut: Dâru’l-Fikr, ts.
Duman, Hilâl, “İslâm Hukukunda Hünsâ (Çift Cinsiyetliler)”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy. 6/1 (2002), 295-318.
Dünya Çakop, “The Other Side of The Rainbow Milly Fontana’s Story”, Youtube, Yayın Tarihi: 19 Ekim 2020, Link: https://www.youtube.com/watch?v=TuYUZjYBS8w&feature=youtu.be&ab_ channel=D%C3%9CNYA%C3%87AKOP
Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş’as b. İshak el-Ezdi, Sünenü Ebî Dâvûd. thk. Şuayb el-Arnaût, Muhammed Kâmil, Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-ʿarabî, ts.
Görgülü, Ülfet, “Taşıyıcı Annelik -Fıkhi Bir Bakış-”, İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 15 (2010), 197-208.
Hamza b. Hüseyn el-Fi‘r eş-Şerif, “Ahkâmu’l-hadâne fî dav’i’l-mekâsıdı’ş-şerî‘a”, 2-32. Mekke: Rabıtatü’l-Alemi’l-İslami, 2005.
İbn Abdilberr, Ebû Ömer Cemâlüddîn Yûsuf b. Abdillâh b. Muhammed en-Nemerî, el-Kâfî fî fıkhi ehli’l-Medîne, Riyad, 1980.
İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer b. Abdülaziz ed-Dımaşkî, Reddü’l-muhtâr ale’d-Dürri’l-muhtâr şerhu Tenviri’l ebsâr, Beyrut: Darü’l-Fikr, 1992.
İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullāh b. Ahmed b. Muhammed el-Cemmâîlî el- Makdisî, el-Muğnî, Kahire: Mektebetü’l-Kâhire, 1968.
İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd Mâce el-Kazvînî. Sünenü İbn Mâce. thk. Şuayb el- Arnaût, Âdil Mürşid vdğr., Beyrut: Dârü’r-Risâleti’l-Âlemiyye, 2009.
İbnu’l-Hümâm, Kemâlüddîn Muhammed b. Abdilvâhid b. Abdilhamîd es-Sivâsî el-İskenderî, Şerhu Fethu’l-Kadîr. Beyrut: Darü’l-Fikr, 2003.
İlîş, Muhammed, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. el-Mısrî, Minahü’l-celîl ‘alâ Muhtasari’l- Halîl. Beyrut: Darü’l-Fikr, 1989.
Karaca, Hilâl, “Türk Hukukunda Velayetin Kapsamı ve Hükümleri”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2014.
Karadağ, Nergiz, “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türk Hukuku Kapsamında Cinsel Azınlık Hakları”, Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, 2007.
Kâsânî, Ebi Bekr Alâuddîn b. Mes’ud. Bedâiu’s-sanâi‘ fî tertîbi’-şerâi’, Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1986.
Kıraç, Ferdi, “Dindar Eşcinsel Bireyin Manevi ve Cinsel Kimlik İkilemi: Müslüman Gay ve Biseksüel Erkek Örneklem”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi/The Journal of International Social Research, sy. VII/35 (2014), 464-473.
Kıraç, Ferdi, “Eşcinsellikle İlgili Dini-Psikolojik Algılar ve Maneviyat (Erkek Eşcinsel Örneklem)”, Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013.
Ki̇zi̇r, Mahmut, “Türk Hukukunda Evlat Edinme”. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, sy. 17/1 (2009), 151-184.
Koçoğlu, Safa, “Evlat Edinmede Ana ve Babanın Rızasının Aranıp Aranmaması Sorununun, Özellikle Yetkili Kurum Aracılığı ile Evlat Edinme Açısından İncelenmesi”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, sy. 38 (2019), 239-266.
Korkmaz, Arif, “‘Günah Sosyolojisi’ne Giriş: Hz. Muhammed”in Günahkâr Kişi ve Gruplara Yaklaşımı”, Toplum Bilimleri Dergisi, sy. VIII/16 (2014), 183-204.
Köse, Üzeyir, “Eşcinsellik ve İslâm Ceza Hukukundaki Durumu”, Asos Journal: The Journal of Academic Social Science, sy. V/52 (2017), 383-404.
Özay, Hilal, “İslâm Hukuku Açısından Cinsiyet Değiştirme”, Gaziosmanpaşa Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi/Tokat İlmiyat Dergisi, sy. IV/1 (2016), 1-36.
Özay, Hilal, “İslâm Hukukunda Transseksüel veya Travesti Olmanın Hükmü”, İlahiyat Tetkikleri Dergisi, sy. 51 (2019), 207-234.
Pürselim Doğan, Hatice, “Almanya’da Tescil Edilmiş Eşcinsel Hayat Ortaklığında Veraset İlamının Alınması ve Bu İlama Dayanılarak Türkiye ve Almanya’da Bulunan Terekenin Paylaşılması”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, sy. 31/1 (2012), 243-266.
Sâvî, Ebü’l-Abbas Ahmed b. Muhammed el-Halvetî, Bülğatü’s-sâlik li akrabi’l-mesâlik el-ma‘rûf bi Hâşiyeti’s-Sâvî ale’ş-Şerhi’s-sağîr, Riyad: Dâru’l-Meârif, 1986.
Serahsî, Ebû Bekr Şemsü’l-eimme Muhammed b. Ebî Sehl Ahmed, Mebsût, Beyrut: Dâru’l-Mârife, 1993.
Sert, Selin, “Türk Medeni Hukukunda Cinsiyet Değiştirme”, TBB Dergisi, sy. 118 (2015), 255-270.
Şâfiî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İdrîs b. Abbâs, el-Ümm, Beyrut: Dârü’l-Marife, 1990.
Şahin, Nurten Zeliha, “İslam Hukuku ve İnsan Hakları Bağlamında Eşcinsellik Sorunu”, EKEV Akademi Dergisi, sy. XIX/62 (2015), 507-530.
Şevkânî, Muhammed b. Ali, Neylü’l-evtâr şerhu Munteka’l-ahbâr, Kahire: Daru’l-Hadîs, 1993.
Şimşek, Ayşe, “İslâm Hukuku Açısından Taşıyıcı Annelikte Meşruiyet Tartışmaları”, İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 24 (2014), 241-266.
Şirbînî, Muhammed İbn Hatîb, Muğni’l-muhtâc ilâ ma’rifeti meâni’l-Minhâc, Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994.
Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed, el-Câmiu’l-kebîr, thk. Beşşâr Avvâd Marûf, Beyrut: Dârü’l-Garbi’l-İslâmî, 1998.
Uzun, Tuba Birinci, “Türk Medenî Kanunu’na Göre Velâyetin Kullanılması ve Çocuğun Yüksek (Üstün) Yararı İlkesi Doğrultusunda Boşanmada ve Evlilik Dışı İlişkide Birlikte Velâyet Modeli”, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, sy. 6/1 (2016), 135-166.
Will, Michael R. - Öztan, Bilge, “Hukukun Sebebiyet Verdiği Bir Acı: Transseksüellerin Hukuki Durumu”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, sy. 43/1-4 (1993), 227-268.
Yaşaroğlu, Mehmet Kâmil, “Livâta”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul: 2003, XXVII, 198-200.
Yazıcı, Ergün, “Türkiye’de Çocuk Koruma Sistemi ve Koruyucu Aile Bakım Yönteminde Yeni Yaklaşımlar”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, sy.4/2 (2014), 247-270.
Zekeriyyâ el-Ensârî, Ebû Yahya Zeynüddîn Zekeriya b. Muhammed b. Ahmed es-Süneykî, Esne’l-metâlib fî şerhi Ravzi’t-tâlib, Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2000.
Bianet, “Aileye Yeni Bir Yaklaşım: Eşcinsel Anne Babalar”, http://www.bianet.org/biamag/diger/151326-aileye-yeni-bir-yaklasim-escinsel-anne-babalar, (erişim tarihi: 05 Ağustos 2020).
Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği, “Eşcinsellik (Homoseksüellik)”, https://www.cetad.org.tr/73/sik-sorulan-sorular/47/escinsellik-homoseksuellik, (erişim tarihi: 26 Temmuz 2020).
“Evlat Edinme Hizmeti”, http://ailevecalisma.gov.tr/tr-tr/sss/cocuk-hizmetleri-genel-mudurlugu/evlat-edinme-hizmeti/, (erişim tarihi: 25 Temmuz 2020).
“Eşcinsel Ailelere Verilen Türk Çocuklar Belçika Basınında”, https://www.haberler.com/escinsel-ailelere-verilen-turk-cocuklar-belcika-4344650-haberi/, (erişim tarihi: 26 Ekim 2020).
“Hadâne”. Mv. F., XVII, 299-318. Kuveyt, ts.
“Koruyucu Aile Hizmeti”, http://ailevecalisma.gov.tr/tr-tr/sss/cocuk-hizmetleri-genel-mudurlugu/ koruyucu-aile-hizmeti/, (erişim tarihi: 25 Temmuz 2020).
“Koruyucu Aile Yönetmeliği”, 14 Aralık 2012, https://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2012/12/20121214-2.htm, (erişim tarihi: 25 Temmuz 2020).
Rt Question More, “Turkey Wants Turk-Born Kids Brought Up in Native Culture”, https://www. rt.com/news/turkey-children-foster-families-culture-502/, (erişim tarihi: 25 Ekim 2020).