TÜRKİYE'DE FAİZSİZ BANKACILIK PRENSİPLERİNE UYGUN TEVERRUK PAZARI: ÜRÜN İHTİSAS BORSASI
Türkiye’deki katılım bankaları, tahsil edemedikleri alacaklarını yeniden yapılandırmak için “teverruk” yöntemi ve likiditelerini yönetmek amacıyla da bir teverruk çeşidi olan “emtia murabahası” (commodity murabaha) yöntemini kullanmaktadırlar. Bu işlemleri gerçekleştirmek için tüm katılım bankaları Londra Metal Borsası (LME) üzerinden emtia alım satımı gerçekleştirirler. Türkiye’de kurulacak olan bir emtia veya metal borsası üzerinden teverruk işlemlerinin gerçekleştirilmesi ise son yıllarda tartışılmaktadır. 2018 yılı içerisinde kurulması planlanan Ürün İhtisas Borsası’nın Türkiye katılım bankacılığına bu konuda katkı sağlayıp sağlayamayacağı ve bu borsanın teverruk ve emtia murabahası işlemlerinde kullanılması durumunda nasıl bir modelle çalışması gerektiği bu makalenin konusudur.
Anahtar Kelimeler:
Teverruk, Commodity Murabaha, Ürün İhtisas Borsası
TAWARRUQ MARKET IN TURKEY IN ACCORDANCE WITH THE PRINCIPLES OF INTEREST-FREE BANKING: PRODUCT SPECIALIZATION EXCHANGE
Participation banks in Turkey use the “tawarruq” method to restructure their uncollectible receivables and the “commodity murabahah” method, which is a kind of tawarruq, to manage their liquidity. All participation banks to perform these operations use the London Metal Exchange (LME). The realization of tawarruq transactions through a commodity or metal exchange to be established in Turkey has been discussed in recent years. This article is about whether the product specialization stock exchange planned to be established in 2018 can contribute to Turkish participation banking and how it should work with a model if it is used in tawarruq and commodity murabahah transactions.
Keywords:
Tawarruq Commodity Murabahah, Product Specialization Exchange, Electronic Product Certificate,
___
- Accointing and Auditing Organization for Islamic Financial Institutions (AAOIFI) (2012), Faizsiz Bankacılık Standartları, Türkiye Katılım Bankaları Birliği, Yayın No:2, İstanbul.
- Bayındır, Servet (2015), “Fıkhi ve İktisadi Açıdan İslami Finans (Para ve Sermaye Piyasaları)”, Süleymaniye Vakfı Yayınları – 2015, Yayın No.21, İmak Ofset Basım Yayın, İstanbul.
- Bayındır, Servet (2005), “İslam Hukuku Pencerisinden Faizsiz Bankacılık”, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005.
- Burtan Doğan, Bahar (2010), “Ticaret Borsacılığının Dünyada ve Türkiye’deki Gelişim Süreçlerine Genel Bir Bakış”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:24, Sayı:1, 2010.
- Dusuki, A.Wajdi (2010), “Can Bursa Malaysia’s Suq Al-Sıla (Commodity Murabahah House) Resolve The Controversy Over Tawarruq”, International Shariah Research Academy for Islamic Finance, Research Paper No:10/2010.
- Mızrak, Gürbüz (2008), “Ürün İhtisas Borsacılığı Sisteminde Lisanslı Depoculuğun Yeri”, Ordu Ticaret Borsası, Mart 2008.
- Noor, A. Mohd (2010), “A Review of Commodity Murabahah Transaction As Offered By Bursa Malaysia; A Critical Analysis From Fıqh Perspective”, Department of Fıqh and Usül Fıqh Kulliyah of Islamic Revealed Knowledge and Heritage Inernational Islamic University of Malaya.
- Othman, M.Badri (2016), “Impact of Financial Innovations on Islamic Finance: The Case of Bursa Suq Al-Sıla and Islamic Services Act 2013, 4th ASEAN International Conference on Islamic Finance (AICIF 2016).
- Köprü, M. Fatih (16 Ağustos 2015) Lisanslı Depoculuk ve Elektronik Ürün Senedi, Vergide Gündem, Ekonomist sh.60. Yurtoğlu, B. İlter (2015), “Ürün Senedinin Tarım Sektörünün Finansmanındaki Rolü”, Yüksek Lisans Tezi, T.C. Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bankacılık ve Finans Anabilim Dalı, Ankara, 2015
- Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (2017), “Lisanslı Depoculuk Sisteminde Ürün Senedi”, http://www.msmeturkey.com/fileadmin/msme/upload/pdf/T.C._G%C3%BCmr%C3%BCk_ve_Ticaret_Bakanligi_Dursun_Coskuncelebi-Urun_Senedi_Karsiligi_Finansman_Programi.pdf, 01.10.2017
- İzmir Ticaret Borsası (2017), İzmir Ticaret Borsası Broşürü, 01.10.2017, http://itb.org.tr/Sayfa/17-itb-brosur LME Holdings Limited. (2017). The Role of The London Metal Exchange. 01.10.2017 https://www.lme.com/About/Corporate-structure/Share-structure
- MKK (Merkezi Kayıt Kuruluşu) (2017), “Elektronik Ürün Senedi Esasları”. https://www.mkk.com.tr/file/Genel-Mektuplar-Dosyalari/Gm628-Ek-1, 01.10.2017
- Resmi Gazete (2011), “Elektronik Ürün Senedi Yönetmeliği” Sayı: 28110, Yayın Tarihi:12.11.2011, 01.10.2017, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/11/20111112-12.htm
- Resmi Gazete (2017), “ Ürün İhtisas Borsasının Kuruluş, Faaliyet, İşleyiş ve Denetim Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik”, Sayı: 30150 Yayın Tarihi: 10.08.2017, 01.10.2017, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/08/20170810-2.htm
- Takasbank (2017), Elektronik Ürün Senetleri, 01.10.2017, https://www.takasbank.com.tr/tr/Sayfalar/ELUS-.aspx
- ISSN: 2149-3820
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2015
- Yayıncı: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
GÜVENLİ LİMAN VE HEDGE ARACI OLARAK ALTIN: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Recep ÇAKAR, SELİM GÜNGÖR, GÜNGÖR KARAKAŞ
Bankacılık Sektöründe Kârlılığın Belirleyicileri: Filistin'den Pilot Kanıt; 1995-2015
TÜRKİYE'DE FAİZSİZ BANKACILIK PRENSİPLERİNE UYGUN TEVERRUK PAZARI: ÜRÜN İHTİSAS BORSASI
YATIRIMI GELİŞTİRMEK AMACIYLA ZEKATIN YÖNETİMİ: REALİTE VE ZORLUKLAR