Örgütlerde Etik Dışı Davranışların Nedenleri Ve Çalışanlara Yönelik Etik Dışı Davranışların Havayolu Taşımacılığı Sektörü Açısından İncelenmesi

Antik Çağ’dan bu yana bir felsefe dalı olarak filozofların ve bilim adamlarının çalışmalarına konu olan etik; bireylerin iyi-kötü ya da doğru-yanlış yargılarını şekillendiren ve insan ilişkilerinin temelini oluşturan bir olgudur. Örgütsel bağlamda ise etik, son yıllarda önem kazanmış ve yaygın bir şekilde araştırılmaya başlanmıştır. Etik; günlük yaşamda olduğu gibi iş yaşamında da insan ilişkilerini düzenlemekte ve bir anlamda iş süreçlerine yön vermektedir. Özellikle insan temelli hizmet işletmelerinde etik konusu çok daha fazla önem kazanmaktadır. Etik davranış; birincil amacı yolcu ve kargonun bir noktadan diğer bir noktaya emniyetli bir şekilde ulaşmasını sağlamak olan havayolu taşımacılığı sektörü için de oldukça önemlidir. Bu çalışmada amaç; etik dışı davranışların uçuş emniyetine olan etkilerini ortaya koymak ve havayolu taşımacılığı sektörü açısından önemini vurgulamaktır.

Anahtar Kelimeler:

Etik, Örgütsel Etik, Etik Dışı Davranışlar, Havayolu Taşımacılığı

Ethics is the basis of the human relations formulating people’s judgments as good/bad or true/false that has been a subject of study for philosophers and an important issue of philosophy since antique ages. In an organizational context, it has come into scene and has been becoming a research subject in recent decades. Ethics regulates human relations in business life as well as in a daily life and in a sense it conducts business processes. Especially, ethics is vital in service business which is mostly done by humans than any other businesses. Ethical behavior is very important issue for air transportation sector because its main purpose is to provide transporting passenger and cargo from one point to another safely. Main purpose of this study introduces effects of non-ethical behavior on flight safety and emphasizes its importance in the air transportation sector.

Keywords:

Ethics, Organizational Ethics, Non-Ethical Behavior, Air Transportation,

PDF

___

Anonymous. “Eight Easy Steps to Employee Discipline and Termination”. Law Of- fice Management & Administration Re- port. Vol:2. Iss:3. (Mar 2002), s.5-7
Appelbaum, H. Steven. Brenda M. Fewster, “Global Aviation Human Resource Ma- nagement: Contemporary Recruitment and Selection and Diversity and Equal Opportunity Practices” Equal Opportu- nities International. Iss: 21. No:7. (2002), 66-80.
Appelbaum, H. Steven. Brenda M. Fewster, “Global Aviation Human Resource Ma- nagement: Contemporary Employee and Labour Relations Practices”, Mana- gement Research News, Iss:26, No:10/11, (2003), s. 56-69.
Argandona, Antonio. “Private-to-Private Corruption”, Journal of Business Ethics, Vol:47, Iss:3, (Oct. 2003), s.253-67.
Bahar, Halil İbrahim. Sosyoloji. (1. Baskı. An- kara: Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu, 2005).
Bateman, S. Thomas. Scott A. Snell, Mana- gement: Leading& Collaborating in a Competitive World, (Seventh Edition, Boston: McGraw-Hill Irwin, 2007).
Benligiray, Serap. “360° Geribildirim Kısa Dönemli Bir Yönetim Modası Mıdır?”, Anadolu Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:19, Sayı1-2, (2003), s. 55-73.
Bethune, Gordon. Scott Huler, From Worst to First, (New York: John Wiley & Sons. Inc., 1998).
Bloisi, Wendy. Curtis W. Cook, Phillip Hun- saker, Management and Organisational Behavıour, (London: McGraw Hill, 2003).
Blomm, Matt. “The Ethics of Compensation Systems”, Journal of Business Ethics, Vol:52, Iss:2, (Jun 2000), s.149-152.
Boyd, Carol. “HRM in The Airline Industry: Strategies and Outcomes”. Personel Re- view. Vol:30. No:4. (2001), s.438-453.
Bozkurt, Veysel. Değişen Dünyada Sosyo- loji, (1. Baskı, İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım, 2004).
Bowen, E. David. Stephan W. Gilliland. Ro- bert Folger. “HRM and Service Fair- ness: How Being Fair With Employees Spills Over to Customers”. Organiza- tional Dynamics. Vol:27. Iss:3. (1999), s.7-23.
Buelens, Marc. Robert Kreıtner, Angelo Kı- nıckı, Organizational Behaviour, (Se- cond European Edition, London: Mcgraw Hill Publishing, 2002).
Cottringer, William. “Adopting a Philosohy on Conflict”. SüperVision. Vol:66. Iss:3. (March 2005), s.3-5.
Certo, C. Samuel. S. Trevis Certo, Modern Management, (10th Edition, Upper Saddle River, N.J., Prentice Hall, 2006).
Chun, Rosa “Ethical Character and Virtue of Organizations: An Empirical Assess- ment and Strategic Implications”, Jour- nal of Business Ethics, Vol:57, Iss:3, (Mar 2005), s.269-84.
Collins, Denis. “Five Levees for Improving Ethical Performance”, Strategic Finance, Vol:88, Iss:1, (Jul 2006), s.19-61.
Coughlan, Richard. “Codes, Values and Jus- tifications in the Ethical Decision –Ma- king Process”, Journal of Business Ethics, Vol:59, (Springer 2005), s.45-53.
Davenport, Noa Mobbing: İşyerinde Duy- gusal Taciz, (Çeviren: Osman Cem Önertoy, 1. Baskı, İstanbul: Sistem Ya- yıncılık, 2003).
Dawson, Stuart. John Bren. Lata Satyen. “The Ethical Outlook of Micro Business Operators”. Journal of Small Business Management. Vol:40. Iss:4. (Oct 2002), s.302-313.
Eaton, Jack. Globalization and Human Re- source Management in the Airline In- dustry, (Second Edition, Aldershot: Ashgate, 2001).
Ellıs, Steve. Penny Dıck, Introduction to Or- ganizational Behaviour, (Second Edi- tion, London: McGraw-Hill, 2003).
Erdem, Ferda. “Örgütsel Yaşamda Güven”. Sosyal Bilimlerde Güven. (1. Baskı. An- kara: Vadi Yayınları. Mart 2003).
Eren, Erol. Stratejik Yönetim ve İşletme Poli- tikaları, (Altıncı Baskı, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. 2002).
Fassin, Yves. “The Reasons Behind Non-Et- hical Behaviour in Business and En- trepreneurship”, Journal of Business Ethics, Vol.:60, Iss.:3, (Sep 2005), s.265- 279.
Gareth R. Jones, Organizational Theory, (Se- cond Edition, New York: Addison-Wes- ley Pub.Co., 1998).
Gomez-Mejia, R. Luis. David B. Balkin. Ro- bert L. Cardy. Managing Human Reso- urces. (Fourth Edition. New Jersey: Prentice Hall. 2004).
Izzo, George “Cognitive Moral Develop- ment and Real Estate Practitioners”, The Journal of Real Estate Research, Vol:20, Iss:1/2, (Jul-Oct 2000), s.119-141.
İçli, Gönül. Sosyolojiye Giriş, (Ankara: Anı Yayıncılık, Eylül 2002).
Kakabadse, Andrew. John Bank, Susan Vin- nicombe, Working in Organisations, (Second Edition, Burlington: Gower Publishing, 2004).
Karp, Tom. “Transforming Organisations for Organic Growth: The DNA of Change Leadership”, Journal of Change Mana- gement, Vol:6, Iss:1, (March 2006), s.3- 20.
Kayes, D. Christopher “Organizational Cor- ruption as Theodicy”, Journal of Busi- ness Ethics, Vol:67, Iss:1, (Aug 2006), s.51-62.
Luthans, Fred.Organizational Behavior. (9th Edition. New York: McGraw-Hill. 2002).
Maheshwari, Sunil Kumar. M. P. Ganesh, “Ethics in Organizations: The Case of Tata Steel”, Vikalpa: Journal for Deci- sion Makers, Vol:31, Iss:2, (April-June 2006), s.75-86.
Micewski, R. Edwin. Carmelita Troy, “Busi- ness Ethics-Deontologically Revisited”, Journal of Business Ethics, Vol:72, Iss:1, (2007), s.17-25.
Nelson, L. Debra. James Campbell Quick. Understanding Organizational Beha- vior. (Second Edition. Ohio: Thomson Inc. 2005).
Ohanessian, Edwin. Brian H. Kleiner. “Ma- naging Human Behaviour in the Arline Industry”. Management Research News. Vol.: 22. No: 2/3. (1999), s.51-56.
Önal, Evren Evrim. “Saldırganlığın Kuram- sal Analizi”, http://www.psikolo- gum.com/editor.asp?aid=121 iletişim adresli web sayfası, 28.07.2008.
Özkalp, Enver. Sosyolojiye Giriş, (Eskişehir: Anadolu Ün., Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı, Yayın No:140, 2005).
Pehlivan, Aydın, İnayet, Yönetsel Mesleki ve Örgütsel Etik, (İkinci Baskı, Ankara: Pegam, 2001),
Phillips, M. Jean. Stanley M. Gully, “Fairness Reactions to Personnel Selection Tech- niques in Singapore and the United Sta- tes”, International Journal of Human Resource Management, Vol:13, Iss:8, (December 2002), s.1186-1205.
Rankin, William “Meda Investigation Pro- cess”, http://www.boeing.com/com- mercial/aeromagazine/articles/qtr_2_ 07/article_03_2.html iletişim adresli web sayfası, 28.07.2008.
Reina, S. Dennis. Mıchelle L. Reina, Trust and Betrayal in The Workplace, (Revi- sed and Expanded Second Edition: San Francisco: Berrett-Koehler Publisherd, Inc., 2006).
Robbins, P.Stephan. Organizational Beha- vior, (10th Edition, Upper Saddle River, NJ : Prentice Hall, 2003).
Rushton, Ken “Business Ethics: A Sustai- nable Approach”, Business Ethics: A European Review, Vol.: 11. Iss.: 2, (Apr. 2002), s. 137-39.
Sağ, Vahap. “Toplumsal Değişim ve Eğitim Üzerine”, Cumhuriyet Ün. Sosyal Bi- limler Dergisi, Cilt 27, No:1, (Mayıs 2003), s.11-25.
Selvarajan, T.T. “A Cognitive Processing Model for Assessing Ethical Behavior of Employess”, Journal of American Aca- demy of Business, Vol: 9, No:1, (March 2006), s.86-92.
Schwepker, H. Charles. “An Exploratory in- vestigation of The Relationship Bet- ween Ethical Conflict and Salesperson Performance”. The Journal of Business & Industrial Marketing. Vol:18. No:4/5. (2003), s.435-446.
Shultz, Tamar. Yael Brender-Ilan, “Beyond Justice: Introducing Personeal Moral Philosophies to Ethical Evaluations of Human Resource Practices”, Business Ethics: A European Review, Vol:13, Iss:4, (October 2004), s.302-316.
Solmuş, Tarık. İş Yaşamında Duygular ve Kişilerarası İlişkiler. (Birinci Baskı. İs- tanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.. Haziran 2004).
Spiess, Leslee. Peter Waring. “Aesthetic La- bour, Cost Minimisation and the La- bour Process in The Asia Pacific Airline Industry”. Employee Relations. Vol:27. No:2. (2005), s.193-207.
Şimşek, Birgül. “Yöneticilerin Çalışanlara Karşı Etik Sorumlulukları”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens- titüsü Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 3, ( 1999), s. 69-86.
Şimşek, M. Şerif. Tahir Akgemci ve Adnan Çelik. Davranış Bilimlerine Giriş ve Ör- gütlerde Davranış. (3. Baskı. Konya. 2003).
Taylor J.C. ve T.D. Christensen, Airline Ma- intenance Resource Management: Im- proving Communication, (Warrendale, Pa. : Society of Automative Engineer, Inc., 1998).
Vandekerckhove, Wim M. S. Ronald Com- mers, “Downward Workplace Mob- bing: A Sign of The Times”, Journal of Business Ethics, Vol.: 45, Iss.: 1, (Jun. 2003), s. 41-50.
Vecchio, P. Robert. Organizational Behavior, (6th Edition, Australia: Thomson, 2006).
Vickers, H. Margaret. “Bullying as Unack- nowledged Organizational Evil: A Re- searcher’s Story”, Employee Responsibilities and Rights Journal, Vol.: 13, No: 4, (December 2001), s.205- 217.
Weiss, Joseph. Business Ethics: A Stakehol- der and Issues Management Approach. (Third Edition. United States: Thomson. 2003).