Ortadoğu uygarlıklarında vergi uygulamaları

Çalışmada, öz fonksiyonlarından uzaklaştığı öne sürülen vergisel araçların tarihsel ortaya çıkış gerekçeleri ve rolleri ile yeniden özüne döndürülmesi arayışlarına katkı amaçlanmaktadır. Vergiler, insan toplulukları ile birlikte ilk devirlerinde gönüllülük esası ile ortak yaşam ve yönetim ihtiyaçlarının karşılanması için hediye ve bağış biçimindeki ayni katkılar şeklinde ortaya çıkmıştır. Vergisel katkı paylarının ilk şehir devletleri ile gönüllükten zorunluluğa geçmeye başladığı bilinmektedir. M.Ö. 4.000 yıllarında Mısır’da zorunlu vergi görülmektedir. Zenginler ve çiftçilerden alınan vergiler tapınakların inşası veya bakımında kullanılmak üzere toplanırdı. Ödeme gücü esası ve gelir dağılımı adaleti bakımından yoksullar da gözetilmekteydi. İslam’daki servetten alınan kırkta birlik fitre, zekât benzeri vergiler bu eski devirler vergilerinin günümüze uzanan türlerine örnek teşkil etmektedir. Tarihi zaviyesi ile verginin yine toplumsal yaşamın gönüllü bir katılım aracına dönüştürülmesi tartışılabilir. Verginin ortaya çıkış nedenleri ve süreçlerine uygun şekle ve öze, modern anlamıyla ve içeriğiyle kavuşturulması halinde, vergi yeniden güven ve huzur için katlanılan ve gönüllü katkı paylarına dönüşerek bireylerin mutluluğu yönündeki özgün rolünü oynama olanağına sahip olabilir.

Tax treatments in the Middle East civilizations

The historical roles and the reasoning of the tax instruments allegedly fell apart from their core functions. Thus, the purpose of this study is to contribute to the efforts of returning them into their original functions. It is known that the tax appeared through voluntary means such as gift, donations which were aimed at responding to the requirements of common life and administration. Tax payments as we know first occurred in 4.000 BC after the founding of the first states. The tax collected from the farmers and wealthy people was mostly used for the construction and maintenance of temples in the said period. The tax was collected based on the wealth and income to protect the poor people. Islamic taxes such as Fitre and Zakat are the ones from this kind. This paper maintains that, from the historical perspective, the tax should be transformed into a voluntary participation instrument of the social life.