Cumhuriyetten imparatorluğa geçiş sürecinde Roma’da yaşanan siyasi ve idari yapıdaki değişim ve dönüşümler

Roma şehri kuruluş efsanesine göre Romus ve Romulus kardeşler tarafından M.Ö.753 yılında Palatino Tepesi’nde kurulmuştur. Roma şehri gelişip büyüyerek bir krallık haline gelmiştir. Roma Krallığı M.Ö. 510 yılında ise Roma Cumhuriyeti’ne dönüşmüştür. Roma Cumhuriyeti de MS.27 yılında imparatorluğa dönüşmüştür. Cumhuriyettin son yıllarında yaşanan krizler ve iç savaşlar nedeniyle Caesar yönetimi denetim altına alma girişimlerinde bulunmuştur. Fakat oligarşik tutucu yapı diktatörlüğe karşı çıkarak Caesar’ın yönetimi tek eline almasını engellemiştir. Casear’ın ölümü ile birlikte yaşan kriz ortamında Cumhuriyet rejimini ortadan kaldırarak İmparatorluk rejimine geçişi sağlayan Octavianus (Augustus), yönetimi ve yetkileri Cumhuriyeti korumaktan başka hiçbir amacının olmayacağı söylemiyle elde etmiştir (M.Ö.27-M.S.14). Roma cumhuriyetten imparatorluğa geçiş sürecinin yaşandığı yıllarda bir takım, siyasal, toplumsal, ekonomik, dini, hukuksal, sosyal alanlarda değişim ve dönüşümler yaşamıştır. Roma’nın siyasi yapısı eskiye oranla giderek tek bir kişinin egemenliği altına girmeye başlamıştır. Uzun süren savaşlar ve yaşanan iç savaşlar toplumsal krizlerin yaşanmasına neden olmuştur. Yaşan kriz ortamında Roma’nın idari yapısı çözülmeye başlamış ve cumhuriyet rejimi toplumun sorunlarını çözmekte yetersiz kalmaya başlamıştır. Bu süreç içerisinde Roma’da siyasi ve idari yapısında değişim ve dönüşümler yaşanmıştır. İdari alandaki değişimler ve dönüşümler ele alınarak cumhuriyetten imparatorluğa geçiş sürecinde Roma’da yaşan idari ve siyasi değişiklikler analiz edilmeye çalışılacaktır. Ayrıca geçiş sürecinde Roma’nın toplumsal yapısında da bir takılma değişim ve dönüşümler yaşanmıştır. Siyasi ve idari alandaki değişikliklerin toplumsal yapı üzerindeki etkileri de irdelenmeye çalışılacaktır. Roma devletinde yaşanan siyasal, ekonomik ve sosyal değim ve dönüşümlerin sosyal yapı ve siyasi yapı üzerindeki etkileri incelenerek cumhuriyetten imparatorluğa geçiş sürecindeki Roma Devleti’nin siyasi ve idari çözümlenmeye çalışılacaktır. 

Variation and transformations in Rome political and administrative structure in the transition period from republic to emperorship

According to Rome city founding legend, this city is founded by Romus and Romulus brothers in Palatio Hill in753 BC. Rome city come into being a Kingdom by developing and growing.  Rome Kingdom transformed into Rome Republic in 510 BC. Rome Republic transformed into emperorship in 27 AD. Caesar attempted to control his government due to crises and civil war in recent years of Republic. But oligarchic conservative structure protested against dictatorship and stop Caesar from handling government by himself.  Octavianus (Augustus) abolished Republican regime and provided to shifting to Emperorship in the crisis atmosphere after Caesar’s death. He obtained government and authorization by saying that he only aimed to protect Republic (B.C.27-A.D.14). Rome experienced some political, societal, economic, religion, legal and social domains in the transition period from republic to emperorship. Rome’s political structure started to come under the domination of a single one compared to the past. Long standing wars and civil wars caused societal crises. Rome’s governing structure started to dissolve and republic regime remained incapable for solving problems of society in the current crisis environment. Alteration and transformations came into being in the political and administrative structure of Rome in this period. Administrative and political alterations in Rome in the transition period from republic to emperorship will be analyzed by taking into consideration these administrative alterations and transformations. Additionally, some sort of alterations and transformations came into being in Rome’s societal structure in this transition period. Additionally political and cultural variations in Augustus period affected Rome’s societal structure significantly. From these reasons especially Augustus periods variations and transformations are tried to be investigated.

___

  • Augustus (2009). Monumentum Ancyranum (Ankara Anıtı).(çev. Çidem Dürüşken). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
  • Ovidius (1994). Art Amatoria (Aşk Sanatı).(çev. İ.Zeki Eyuboğlu) İstanbul:Payel Yayınevi.
  • Plutarkhos (2006).BioiParalloi (Paralel Yaşamlar) Demosthenes ve Cicero.(çev. FurkanAkderin). İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Suetonius (2008).On İki Caesar’ınYaşamı.(çev. F.Telatar-G.Özaktürk). Ankara: TTK Yayınları.
  • Tetkik Eserler
  • Akman, Ş.T. (2012).“Roma Antikitesinde Sosyal - Politik - Ekonomik Değişimlerin Hukuksal Yapı ve Kamu Düzeni Üzerindeki Etkileri,” Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi. 2(2) ,s.s.89–107.
  • Aksaray, B. (.2012). Roma Hukukunda Kadınların Hak ve Fiil Ehliyeti. İstanbul:On İki Levha Yayınları.
  • Akşit,O. (1970). Roma İmparatorluk Tarihi. Cilt1 İstanbul: Edebiyat Fakültesi Yayın-ları.
  • Baz F.(1998). Roma İmparatorluk Kültü.(Marmara Üniversitesi Sosyal Billimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • Bekaroğlu M. (2006). İmparator “Tiberius Zamanında (MS. 14-37) Anadolu İle Roma İmparatorluğu Arasındaki SosyoPolitik İlişkiler. (Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • Berkowitz, E. (2013) Seks ve Ceza Arzuyu Yargılamanın Dört Bin Yıllık Tarihi.(çev. Orhan Düz). 3. Basım. İstanbul: Kollektif Yayıncılık.
  • Buckland, W. W. (1950). A Text–Book of Roman LawFrom Augustusto Justinian. Cambridge: [Eng.], UniversityPress.
  • Çınar Ş. (1982). Roma Cumhuriyet Devri İdari Sistemleri.İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
  • Erdemir/Barman.H./N.8 (2015).”Augustus Döneminde Roma Hukukunun Konusu Olarak Kadın”. Adana:Türkiye’de ve Dünyada Kadın Araştırmaları, Çukurova Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırmaları ve Uygulama Merkezi Yayınları. s.s.268-275.
  • Gaudement, J. (1972). Roma İmparartorluğunda Kadının Hukuki Duru-mu”.(çev.B.Tahiroğlu). İstanbul Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi. Cilt 6.Sayı.9.s.s.205-230.
  • Gönenç, İlçin F.(2010). Roma Hukukunda Kadın. İstanbul: On İki Levha Yayınları.
  • İplilikçioğlu B. (2007). Hellen ve Roma Tarihinin Ana Hatları. İstanbul.Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
  • İznik E. (2011). “İmparator Diocletianus’un “Tavan (En Yüksek) Fiyatlar Fermanı” “Edictum de pretiisRerumVenalium” Ankara üniversitesi Dil Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Araştırmaları Dergisi.Cilt 30.Sayı 49.s.s.97-130.
  • Karadeniz, Ç.Ö. (2012). Roma Hukuku-Tarihi Giriş Genel Kavramlar-Kişiler Hukuku Hakların Korunması. Ankara: Yetkin Yayınları,
  • Karadeniz Ö. (1975). Roma’da Kamulaştırma ve Kamu Yararı Kavramı. Ankara: Se-vinç Matbaası.
  • Price S.R.F.(2004). Ritüel ve İktidar. (çev.T. Esin). İstanbul:İmgeKitabevi.
  • Roux, P. (2011).Roma İmparatorluğu,(çev.İ. Yerguz). 2. Basım: Ankara : DostKitapevi.
  • Meiijer,F. (2006). İmparatorlar Yataklarında Ölmez.(çev. G. Ergin).İstanbul:Homer Kitabevi.
  • Sevgi P. (2006). Augustus Dönemi Din ve Din Propagandası.(Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • Scullard H.H.(2011). From the Gracchito Nero :AHistory of Rome from 133 b.c.to a.d.68.Londonand New York :RoutledgeClassics.
  • Tamer, D. (2007). Agustus Çağında Cinsel Suçlar ve LexIulia Aldulteris Coercondis. İstanbul: Homer Kitapevi.
  • Tekin O. (2008). Eski Yunan Ve Roma Tarihine Giriş. İstanbul: İletişimYayınları.
  • Üreten H.(2012).“Menderes Magnesia’sı ve Artemis Neokoros Onuru”.TheJournal of AcademicSocialScienceStudies International Journal of SocialScience.Volume 5 Issue 4.p. 271-291.
  • Wells, J. (1996). Kadın Gözüyle Batı Avrupa’da Fahişeliğin Tarihi.(çev. Nesrin Ar-man).2. basım, İstanbul: Pencere Yayınları.