Ekonomik Kalkınmanın Belirleyicilerinin Değerlendirilmesi: Ekonomik Faktörler

Ekonomik kalkınma ülkelerin ekonomik anlamda ilerleme sağlamasının yanında sosyal, siyasi ve kültürel gibi birçok alandaki gelişmeyi kapsamaktadır. Ülkelerin gerçekleştirmek istedikleri amaçlardan bir tanesi olan ekonomik kalkınma, özellikle gelişmekte olan ülkelerin önem gösterdikleri bir konudur. Ekonomik kalkınmanın sağlanabilmesi için ülkelerin birçok aşamayı gerçekleştirmesi gerekmektedir. Bir başka ifadeyle ekonomik kalkınmanın birçok belirleyeni bulunmaktadır. Ekonomik, siyasal ve yönetsel, hukuki ve kurumsal ile sosyo-kültürel faktörler ekonomik kalkınmanın belirleyicileridir. Çalışmada ülkelerin ekonomik kalkınmasının sağlanmasında önemli bir paya sahip olan ekonomik faktörler ele alınmıştır. Bu kapsamda çalışmada ekonomik faktörler teorik açıdan ele alınmış ve ekonomik faktörler ile ekonomik kalkınma arasında yapılmış olan ampirik çalışmalara yer verilerek genel bir değerlendirme yapılmıştır.

Evaluation of Determinants of Economic Development: Economic Factors

Economic development, in addition to the economic progress of the country social, political, cultural development in many areas express. Economic development, one of the goals countries want to realize, is a matter of particular importance for developing countries. In order for economic development to be achieved, countries need to realize many stages. In other words, economic development has many determinants. Economic, political and administrative, legal and institutional and socio-cultural factors are the determinants of economic development. Economic factors that have a significant share in the economic development of the countries in the study are discussed. In this context, economic factors were taken into consideration in terms of theoretical and empirical studies between economic factors and economic development were made and a general evaluation was made.

___

  • Abdallah, Z. T. & Abdullahı, A. (2013). “Relationship Between Foreign Direct Investment and Per Capita GDP in Nigeria-An Empirical Analysis (1980-2009)”, International Journal of Business, Humanities and Technology, Vol. 3 (8), pp. 153-158.
  • Aktan, C. C. & Dileyici, D. (2005), “Genel Olarak Altyapı Hizmetleri”, http://www.canaktan.org/ekonomi/altyapi-ekon/genel-olarak.htm, (26.08.2018).Aktaş, M. (2006). “Türkiye’de Sermaye Piyasasının Gelişme Trendi ve Ekonomik Büyüme İle İlişkisi”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yönetim Dergisi, 55, ss. 47-54.
  • Aktaş, T. (2012). “Küreselleşme, Kalkınma ve Dış Ticaret”, İktisadi Kalkınma, (Ed.). Günsoy B. & Özsoy C., Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 2668, ss. 202-229.
  • Amavilah, V. H. (2007), “The Effects of Technology-as-Knowledge on the Economic Performance of Developing Countries: An Econometric Analysis Using Annual Publications Data for Botswana, Namibia, and South Africa, 1976-2004”, MPRA, Paper No. 3482, https://mpra.ub.uni-muenchen.de/3482/, (22.08.2018).
  • Barbier, E. B. (2003). “The Role of Natural Resources in Economic Development”, Australian Economic Papers, 42 (2), pp. 253-272.
  • Başol, K., Durman, M. & Çelik, M.Y. (2005). “Kalkınma Sürecinin Lokomotifi; Doğal Kaynaklar”, Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, 14, ss. 61-71.
  • Bayraktutan, Y. (2014). “Kalkınma ve Altyapı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 47, ss. 83-94.
  • Bedestenci, H. Ç., & Kara, M. A. (2008). “Sermaye Hareketleri ve Kalkınma”, Kalkınma Ekonomisi Seçme Konular, (Ed.). Taban S. & Kar M. (Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 2. Baskı), Bursa: Ekin Kitabevi, ss. 299-324.
  • Berber, M. (2006). İktisadi Büyüme ve Kalkınma, 3. Baskı, Trabzon: Derya Kitapevi.
  • Boozer, M. A., Ranis, G., Stewart, F. & Suri, T. (2003). “Paths to success: The Relationship Between Human Development and Economic Growth”, Economıc Growth Center, Yale Unıversıty, New Haven, CT. Center Dıscussıon Paper No. 874, https://egcenter.economics.yale.edu/, (23.08.2018).
  • Calderón, C. & Servén, L. (2008). “Infrastructure and Economic Development in Sub-Saharan Africa”, World Bank Policy Research Working Paper Series No. 4712, https://ssrn.com/abstract=1265484, (20.08.2018).
  • Cural, M., & Çevik, N. K. (2015). “Ekonomik Kalkınmanın Vergi Yapısı Üzerindeki Etkisi: 1924-2013 Dönemi Türkiye Örneği”, Amme Idaresi Dergisi, 48(3), ss. 127-158.
  • Doru, Ö., & Ersungur, Ş. M. (2014). “Türkiye’de Dış Ticaret ve Ekonomik Kalkınma İlişkisinin Ekonometrik Analizi (1980-2010)”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(3), ss. 225-240.
  • Driouchi, A., Azelmad, E. M., & Anders, G. C. (2006). “An Econometric Analysis of the Role of Knowledge in Economic Performance”, The Journal of Technology Transfer, 31(2), pp. 241-255.
  • Eker, A. (2001). Kamu Maliyesi, 5. Baskı, İzmir: Anadolu Matbaacılık.
  • Erdinç, Z. (2013). “İktisadi Büyüme Kavramı”, İktisadi Büyüme, (Ed.). Günsoy G. & Erdinç Z., Eskişehir. Anadolu Üniversitesi Yayınları. Yayın No: 2898, ss. 2-27.
  • Erim, N. & Türk, A. (2005). “Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10)2, ss. 21-45.
  • Ersungur, Ş. M. (1994). “İktisadi Kalkınma ve Teknoloji”, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 3, ss. 41-56.
  • Görgün, S. (2012). “İktisadi Gelişme ve Gelişme İktisadı”, İÜ İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları Dergisi, Prof. Dr. Memduh YAŞA’ya Armağan, 34, ss. 55-65.
  • Güçlü, S. ve Bilen, M. (1995). “1980 Sonrası Dönemde Gelir Dağılımında Meydana Gelen Değişmeler”, Yeni Türkiye Dergisi, 6, ss. 160-171.
  • Güneş, S. (2013). “Finansal Gelişme ve Büyüme Arasındaki Nedensellik Testi: Türkiye Örneği”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1), ss. 73-85.
  • Haller, A. P. (2012). “Concepts of Economic Growth and Development Challenges of Crisis and of Knowledge”, Economy Transdisciplinarity Cognition, 15(1), pp. 66-71.
  • Han, E. (1999). “İktisadi Kalkınma ve Sermaye Birikimi”, İktisadi Kalkınma 4: Ünite 1-20, (Ed.). Han E., Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi Ders Kitapları, Yayın No:37, ss. 72-88.
  • Han, E. & Kaya, A. A. (2008). Kalkınma Ekonomisi Teori ve Politika, Düzeltilmiş ve Gözden Geçirilmiş 6. Baskı, Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Hatemi-J, A. & Shamsuddin, M. (2016). “The Causal İnteraction Between Financial Development and Human Development in Bangladesh”, Applied Economics Letters, 23(14), pp. 995-998.
  • Human Development Report (2016), United Nations Development Programme, New York, http://hdr.undp.org/en/2016-report, (23.08.2018).
  • Husnain, M. I., Haider, A., Padda, I., H., Khan M., Akram N., Mahmood, H. Z. & Shaheen, F. (2015). “Public Expenditure, Taxes and Economic Development: An Empirical Analysis for Pakistan”, Middle-East Journal of Scientific Research, 23 (11), pp. 2756-2762.
  • Ibanıchuka, E., Akanı, F., & Ikebujo, O. S. (2016). “A Time Series Analysis of Effect of Tax Revenue on Economic Development of Nigeria”, International Journal of Innovative Finance and Economics Research, 4(3), pp. 16-23.
  • Karhan, G. & Güdelci, E. N. (2017). “Gelir Dağılımı ve Ekonomik Kalkınma İlişkisi (Kuznet’s Hipotezi): Yumuşak Geçişli Panel Regresyon (PSTR) Analizi”, Journal Of Socıal and Humanıtıes Scıences Research, Vol:4 / Issue:15, pp. 2143-2148.
  • Kaynak, M. (2011). Kalkınma İktisadı, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 4. Baskı, Ankara: Gazi Kitapevi.
  • Kurečić, P., Luburić, G., & Šimović, V. (2015). “The Interdependence of GDP Per Capita and Foreign Direct Investment in the Transitional Economies of Central and Eastern Europe”, Ekonomski i Socijalni Razvoj, 2(2).
  • Maqin, R. A., & Sidharta, I. (2017). “The Relationship of Economic Growth with Human Development and Electrıcıty Consumptıon in Indonesia”, “International Journal of Energy Economics and Policy”, 7(3), pp. 201-207.
  • Monacelli, T., Iovino, L., & Pascucci, F. (2011). “Financial Development and Human Development Index”, Facolt`a Dı Economıa, Universit`a Commerciale Luigi Bocconi, Anno Accademico 2011/2012, http://www.inesad.edu.bo/bcde2013/papers/BCDE2013-27.pdf, (23.08.2018).
  • Mukherjee, S., & Chakraborty, D. (2010). “Is There Any Relationship Between Economic Growth And Human Development? Evidence From Indian States”, MPRA, Paper No. 22997, https://mpra.ub.uni-muenchen.de/22997/, (23.08.2018).
  • Nemli, A. (1979). Gelişmekte Olan Ülkelerde Vergi Politikası, İstanbul: Y. Güryay Matbaası.
  • Njoh, A. J. (2000). “Transportation İnfrastructure and Economic Development in Sub-Saharan Africa”, Public Works Management & Policy, 4(4), pp. 286-296.
  • Njoh, A. J. (2009). “The development theory of transportation infrastructure examined in the context of Central and West Africa”, The Review of Black Political Economy, 36(3-4), pp. 227-243.
  • Njoh, A. J. (2012). “Impact of transportation infrastructure on development in East Africa and the Indian ocean region”, Journal of Urban Planning and Development, 138(1), pp. 1-9.
  • Nwakanma, P. C., & Nnamdi, K. C. (2014). “Taxation And National Development”, Journal of Social and Economic Policy, 11(1), pp. 109-116.
  • Özsoy, C. (2012). “Kalkınma Ekonomisinin Anlam ve İçeriği”, İktisadi Kalkınma, (Ed.). Günsoy B. ve Özsoy C., Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 2668, ss. 2-26.
  • Öztürk, E., & Oktar, S. (2017). “Kalkınma Gelir Eşitsizliği İlişkisi: Türkiye Örneği”, Akademik Hassasiyetler, 4(8), ss. 101-123.
  • Paolino, M. (2009). “The Effect of Domestic Investment, Economic Growth and Human Development on Foreign Direct Investment into China”, Bryant Economic Research Paper, 2(11).
  • Philippot, L. M. (2010). “Natural Resources and Economic Development in Transition Economies”, In international conference Environment and Natural Resources Management in Developing and Transition Economies, Clermont-Ferrand, November.
  • Pınar, A. (2012). Maliye Politikası Teori ve Uygulama, 5. Baskı, Ankara: Turhan Kitapevi.
  • Poon, J. (1994). “Export Growth, Economic Growth, and Development Levels: An Empirical Analysis”, Geographical Analysis, 26(1), pp. 37-53.
  • Poveda, A. C. (2013). “The Relationship Between Development, İnvestments, İnsecurity and Social Conditions in Colombia: A Dynamic Approach”, Quality & Quantity, 47(5), pp. 2769-2783.
  • Ranis, G., Stewart F. and Ramirez, A. (2000), “Economic Growth and Human Development”, World Development, 28(2), pp. 197- 219.
  • Rostow, W.W. (1960), The Stages of Economic Growth: A Non-Communist Manifesto, Cambridge: Cambridge University Press.
  • Sakyi, D., Villaverde, J., Maza, A., & Reddy Chittedi, K. (2012). “Trade openness, growth and development: evidence from heterogeneous panel cointegration analysis for middle-income countries”, Cuadernos de Economía, 31(SPE57), pp. 21-40.
  • Savaş, V.F. (1999a). “İktisadi Kalkınma ve Dış Ticaret”, İktisadi Kalkınma 4: Ünite 1-20, (Ed.). Han E., Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi Ders Kitapları, Yayın No:37, ss. 186-208.
  • Savaş, V.F. (1999b). “İktisadi Kalkınma ve Teknoloji”, İktisadi Kalkınma 4: Ünite 1-20, (Ed.). Han E., Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi Ders Kitapları, Yayın No:37, ss. 129-147.
  • Sehrawat, M., & Giri, A. K. (2014). “The Relationship Between Financial Development İndicators and Human Development in India”, International Journal of Social Economics, 41(12), pp. 1194-1208.
  • Seyidoğlu, H. (2003). Uluslararası İktisat Teori Politika ve Uygulama, Geliştirilmiş 15. Baskı, İstanbul: Güzem Yayınları.
  • Sharma, O., & Bhand, R. (2005). “Foreign trade and its effects on Nepalese economic development”, Journal of Nepalese Business Studies, 2(1), pp. 13-32.
  • Solmaz, E. (2008). “İktisadi Kalkınma Kuramlarının Yoksulluk Konusuna Yaklaşımlarına Eleştirel Bir Bakış”, Mevzuat Dergisi, Yıl: 11, 132, https://www.mevzuatdergisi.com/2008/12a/01.htm, (27.08.2018).
  • Şaşmaz, M. Ü. & Yayla, Y. E. (2018). “Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Kalkınma Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Örneği”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 11, Sayı 1, Haziran 2018, ss. 359-374.
  • Todaro, M.P. & Smith, S.C. (2011). Economic Development, Eleven Edition, Pearson Education. Boston.
  • Türk, İ. (1989). Maliye Politikası, 8. Bası, Ankara: S Yayınları.
  • World Bank (2018). “GDP per capita (current US$)”, http://databank.worldbank.org/data/reports.aspx?source=2&series=NY.GDP.PCAP.CD&country=, (25.08.2018).
  • Ulusoy, A., Karakurt, B. & Akbulut, E. (2015). “Eğitim Harcamalarının Gelir Dağılımına Etkisi: Türkiye’de Yükseköğretimin Gelir Eşitsizliğini Giderici İşlevi”, Maliye Araştırmaları Dergisi, Yıl: 1, I, ss. 45-75.
  • United Nations. (2007), “Gross Domestic Product Per Capita”, http://www.un.org/esa/sustdev/natlinfo/indicators/methodology_sheets/econ_development/gdp_percapita.pdf, (21.08.2018).
  • Wen, Z. (2011). “An Empirical Study of The Linkage Between Resources Development And Economic Development-Taken Shanxi Province as Example”. Energy Procedia, 5, pp. 1394-1398.