İnsan- Merkezli Bir Perspektifle Türk’ün Güvenlik ve Kürdün Kimlik İhtiyaçları Birlikte Nasıl Giderilir?
Bu makalede, on yıllarca güvenlik perspektifli çözüm yöntemlerinden dolayı çözülemeyen Kürt sorunun insanmerkezli alternatif bir çatışma çözümü perspektifi olan İnsan İhtiyaçları Teorisi (İİT) yaklaşımı ile çözülebileceği fikri savunulmaktadır. Çatışmaların kaynağında giderilmemiş ve pazarlık konusu yapılamayacak olan kimlik, tanınma ve güvenlik gibi insan ihtiyaçları bulunduğu tezini savunan teorisyenlere göre öncelikle bu ihtiyaçların çıkar ve stratejilerden ayırılarak giderilmesi gerekmektedir. Güvenlik perspektifindeki sıfır-toplamlı çözüm yöntemlerinin aksine çatışmanın kaynağında yer alan giderilmemiş kimlik ve güvenlik ihtiyaçları sıfırtoplamlı olmayıp kazan-kazan şeklinde çözüm sağlanabilir. Bu makalenin amacı, alternatif insan-merkezli bir perspektifle Kürt Sorununun kaynağında yer alan Kürtlerin kimlik ve Türklerin güvenlik ihtiyaçlarının beraber giderilebileceğinin tartışılmasıdır. Bu doğrultuda, çalışmada yöntem olarak İnsan İhtiyaçları Teorisi tartışılmakla beraber bazı siyasi parti liderleri ve STK liderleri ile yarı yapılandırılmış derinlikli görüşmeler gerçekleştirilmiştir.
Kurdish conflict has not solved with security-based conflict resolution methods for decades. However, this paper argues that Kurdish conflict of Turkey can be solved with Human Needs Theory which is a human-based alternative conflict resolution perspective. According to theorists unmet identity and security needs are sources of conflicts and they can not be subject of bargaining. Therefore, primarily unmet needs must be distinguished from interets and strategies. Although, conflict resolution methods of security-based perspectives are zero-sum; unmet identity and security needs are not zero-sum and parties of conflict can have a win-win result. This paper aims to discuss that with an alternative human-based perspective unmet identity and security needs ,the sourses of Kurdish conflict, can be meet together. Accordingly, this paper applies Human Needs Theory and interviews with some political party leaders and NGO leaders as research method.
___
- Aktaş Murat (Der). (2014). Çatışma Çözümleri ve Barış, İletişim Yay.
- Akın Rojin Canan, Danışman Funda (2011) Bildiğin Gibi Değil: 90’larda Güneydoğu’da Çocuk Olmak, İstanbul: Metis Yayınları
- Aktan Hamza (2012). Kürt Vatandaş, İstanbul: İletişim Yayınları.
- Alpay Necmiye ve Tahmaz Hakan (2015). Barış Açısını Savunmak: Çözüm Süreci’nde Ne Oldu? Metis Yay. “Açlık Grevleri Sona Erdi”, Aljazeera, 19 Kasım 2012: http://www.aljazeera.com.tr/haber/aclik-grevleri-sona-erdi (e.t. 19/11/2012)
- Botcharova Olga(1993), “Justice or Forgiveness? In Search of A Solution”, Cardozo Journal of Conflict Resolution. Vol.8:623.
- Burton John (1990a). Conflict: Resolution and Provention. Londra: Macmilan Press.
- Burton John W. (1988b). “Human Needs Versus Societal Needs”, Roager A. Coate ve Jerel A. Rosati(der.) The Power of Human Needs in World Society, Londra: Lynne Rynner, 34-58
- Burton John W. (1988c). “Conflict Resolution as a Function of Human Needs”, Roager A. Coate ve Jerel A. Rosati(der.) The Power of Human Needs in World Society, Londra: Lynne Rynner, 187-204.
- Çandar Cengiz (2011). ‘Dağdan İniş: PKK Nasıl Silah Bırakır? Kürt Sorununun Şiddetten Arındırılması’. TESEV Haziran 2011 Raporu.
- Çayır Kenan (2010). “Yeni Bir ‘Biz’ Anlayışını Geliştirme Yolunda Eğitim, Ders Kitapları ve Okullar”, Eğitim Çatışma ve Toplumsal Barış: Türkiye’den ve Dünyadan Örnekler, İstanbul: Tarih Vakfı, 25-37.
- Düzel Neşe (2012). Silinmek İstenen Bir Hafızanın Peşinde: Kürtler Konuşuyor. Selis Kitaplar. İstanbul.
- Ersanlı Büşra, Özdoğan Günay Göksu (2012). ‘ Kürtlerin Türkiye’de Yakın Dönem Siyasi Temsiliyet ve Katılım Mücadeleleri’, (der) Büşra Ersanlı ve ark. Türkiye Siyasetinde Kürtler: Direniş, Hak Arayışı, Katılım, İstanbul: İletişim Yayınları.
- Galtung Johan (2012) Çatışmaları Aşarak Dönüştürmek, (Çev. Havva Kök), Ankara: USAK Yayınları.
- Galtung Johan (1988). ‘International Development in Human Perspective’, Roager A. Coate ve Jerel A. Rosati(der.) The Power of Human Needs in World Society, Londra: Lynne Rynner, 128-159.
- Huitt W. (2012). “Maslow’s Hierarchy of Needs”, Educational Psychology Interactive. Voldosta, GA:Voldosta State University. http://www.edpsycinteractive.org/topics/conation/maslow.html E.T. 03/10/2012
- Kelman Herbert A. (1990). “Applying a Human NeedsperspectivetothePractice of Conflict Resolution: TheIsraeli-Palestenian Case”, John W. Burton(der.) Conflict: Human NeedsTheory, London: MacmillianPress, 283-297.
- Kirişçi Kemal, Winrow Gareth M. (1997). Kürt Sorunu: Kökeni ve Gelişimi. (Çev. Ahmet Fethi) İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
- Lederach, John Paul. (1997) Building Peace: Sustainable Reconciliation in Divided Societies. Washington DC: United States Institute for Peace.
- Marcus Aliza (2010). Kan ve İnanç: PKK ve Kürt Hareketi, (Çev. Ayten Alkan), İstanbul: İletişim Yayınları.
- Maslow Abraham (1943a). “Preface to Motivation Theory”, Psychomatic Medicine, January 1 1943, Vol.5, No.1, 85-92.
- Maslow Abraham (1943b. “A Theory of Human Motivation”, Psycohological Review, 50, 370-396.
- Matur Bejan (2011). Dağın Ardına Bakmak, İstanbul: Timaş Yayınları.
- Nudler Oscar (1990a). “Human Needs: A sophisticated Holistic Approach”, Katrin Lederer, Johan Galtung, David Antal (Der.) Human Needs : A Contribution to the Current Debate, Boston: Oelgeschlager, Gunn& Hain; Königstein: Verlag Anton Hain Meisenheim GmbH.
- Nudler Oscar (1990b). “On Conflicts and Metaphors: Toward an Extended Rationality’, John W. Burton(der.) Conflict: Human Needs Theory, London: Macmilian Press, 1990, 177-201.
- “Ohal 3 Ay Daha Uzatıldı”, Evrensel, Ocak 2017 https://www.evrensel.net/haber/302476/ohal-3-ay-daha-uzatildi (e.t. 10/01/2017).
- “34 Kişi Öldü”, Cumhuriyet Gazetesi, 28 Aralık 2013, http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/23487/_34_kisi_oldu__bir_onbasi_bile_gorevden_alinmadi_.html (e.t. 20/12/2016)
- Oran Baskın (2014). Kürt Barışında Batı Cephesi: Ben Ege’de Akilken…’ İletişim Yay. Özçelik Sezai (2006), “Theories, Practises, and Research in Conflict Resolution and Low-intensity Conflicts: The Kurdish Conflict in Turkey”, The Journal of Conflict Studies, Winter 2006, 133-153.
- Sancar Mithat (2010). “Eğitim, Çatışma ve Geçmişle Yüzleşme: Genel Bir Değerlendirme”, Eğitim Çatışma ve Toplumsal Barış: Türkiye’den ve Dünyadan Örnekler, İstanbul: Tarih Vakfı, 125-134.
- Sites Paul (1990). “Needs as Analogues of Emotions”, John W. Burton (der.) Conflict: Human Needs Theory, London: Macmillian Press, 7-34.
- Staub Ervin (1990). “The Roots of Evil: Social Conditions, Culture, Personality, and Basic Human Needs”, Personality and Social Psychology Review. Vol. 3, 179-192.
- Uçarlar Nesrin (2012). ‘Kürtçe’nin Direnişi ve Siyasalın Geri Dönüşü’ (der) Büşra Ersanlı ve ark. Türkiye Siyasetinde Kürtler: Direniş, Hak Arayışı ve Katılım. İletişim Yayınları. İstanbul. (251-297)
- Yavuz M. Hakan ve Özcan Nihat Ali (2006). “The Kurdish Question and Turkey’s Justice and Development Party”, Middle East Policy, Vol XVIII, No 1. Spring.
- Yayman Hüseyin (2011). Türkiye’nin Kürt Sorunu Hafızası, Doğan Kitap. İstanbul. Yeğen Mesut (2011). Son Kürt İsyanı, İletişim Yayınları. İstanbul.