KUTADGU BİLİG’DE DİNLEME VE KONUŞMA BECERİSİNE İLİŞKİN SÖZLER
Konuşma ve dinleme insanların iş, aile ve toplumdaki başarısı yanında okuma ve yazma becerilerini de önemli düzeyde etkileyebilmesi yönüyle Türk eğitim sisteminde üzerinde önemle durulan iki dil becerisidir. Bu önemlerinden dolayı bu çalışmada doküman incelemesi yöntemi kullanılarak Kutadgu Bilig’deki konuşma ve dinleme becerilerine ilişkin sözler tespit edilmiştir. Çalışmanın sonunda Kutadgu Bilig’de “Sözü çok söyleme, sırasında ve az söyle; binlerce söz düğümünü bu bir sözde çöz.”; “Çok söylemekle insan âlim olmaz; çok dinlemekle âlim baş köşeyi bulur.” “Bil ki ancak iki türlü insan konuşmaz: biri bilgisiz, biri de dilsiz.”; “Sözü çok söyledin, dikkat et, tazeliğini kaybetmesin; çok sözden insan usanır.”; “Her sözü dinle, ancak lüzumlu olanı al; lüzumsuz olan sözleri orada bırak.” gibi dinleme ve konuşma eğitiminde kullanılabilecek birçok özlü sözün olduğu ve bu sözlerden hareketle konuşma ve dinleme eğitimine ilişkin çeşitli kurallara ulaşılabileceği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Kutadgu Bilig, konuşma ve dinleme becerisi
WORDS ABOUT LISTENING AND SPEAKING SKILLS IN KUTADGU BILIG
Speaking and listening are two skills essentially focused on in Turkish education system as they are capable to influence essentially the reading and writing skills in addition to success in work, family and society. Because of this importance in this study words about speaking and listening skills in Kutadgu Bilig have been discovered by means of document survey method. At the end of study it has been discovered that there are many statements in Kutadgu Bilig that can be used in listening and speaking teaching such as: “Don’t say a word much but on time and little, setle thousands of words in one word.”; “One cannot get master by talking much but listening much master becomes number one.”; “Do know that two types of person do not speak: one who does not know and the one who is deaf mute.”; “You said it too much, be careful, it should keep its freshness, too much talk bores people.”; “Listen to every single word but take the necessary ones only, leave the unnecessary ones there.” and from these words, it is stated that several rules may be elicited for speaking and listening teaching.
Keywords:
Kutadgu Bilig, speaking and listening skills,
___
- Akbayır, Sıddık (2007). Dil ve Diksiyon Yazılı ve Sözlü Anlatım Bozuklukları, Ankara: Akçağ Yayınları.
- Aksan, Doğan (2000). Her Yönüyle Dil, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Arı, Gökhan (2006). Dinleme/İzleme Öğretimi, Kuramdan Uygulamaya Türkçe Öğretimi Ed: Cemal Yıldız, Ankara: Pegema Yayınları.
- Aydın, Gülnur ve Şahin, Abdullah (2009). “İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Dersi Dineme Farkındalıklarının Belirlenmesine Yönelik Bir Anket Geliştirme”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9):454.
- Batur, Zekarya (2012). “Divânü Lûgati’t-Türk’te Anlama ve Anlatma Becerilerine İlişkin Örnekler” , Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/2: 219-231.
- Doğan, Yusuf (2011). Dinleme Eğitimi, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Doğan, Yusuf (2008). “İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerisini Geliştirmede Etkinlik Temelli Çalışmaların Etkililiği”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2):261-286.
- Göğüş, Beşir (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi. Ankara: Gül Yayınevi.
- Güneş, Firdevs (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Hacip, Yusuf Has (2006). Kutadgu Bilig, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Kudret, Cevdet (1995). Örnekli Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Özbay, Murat (2009). Anlama Teknikleri II Dinleme Eğitimi, Ankara: Öncü Basımevi.
- Özbay, Murat ve Melanlıoğlu, Deniz (2012). “Türkçe Öğretim Programlarının Dinleme Becerisi Bakımından Değerlendirilmesi”, Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/1:87-97.
- Özçay, Müjgan (2005). Sesler, Sözler, Etkiler, İstanbul: Soysal Yayınları.
- Özdemir, Emin (2008). Güzel ve Etkili Konuşma Sanatı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Sever, Sedat (1997). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme, Ankara: Anı Yayınları.
- Şenbay, Nüzhet (2009). Söz ve Diksiyon Sanatı, İstanbul: YKY Yayınları.
- Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK Yayınları.
- Uluç, Esra (2010). Güzel Güzel Konuşmak İstiyorum, İstanbul: Carpe Diem Kitap.
- Umagan, Suat (2007). Dinleme Eğitimi, İlköğretimde Türkçe Öğretimi, ed:Ahmet Kırkkılıç ve Hayati Akyol, Ankara: Pegema Yayıncılık.
- Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- ISSN: 2146-1961
- Başlangıç: 2015
- Yayıncı: Kadir ULUSOY