KARAR VERME BECERİSİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN VE ÖĞRENCİ GÖRÜŞLERİ

Bu çalışmanın amacı, sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan karar verme becerisine yönelik öğretmen ve öğrenci görüşlerini incelemektir. Araştırma 2019-2020 eğitim öğretim yılında, Adıyaman’da merkeze bağlı bir ortaokulda 7. Sınıfa devam eden 9 öğrenci ve okulun sosyal bilgiler öğretmeninin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubunun belirlenmesinde kolay ulaşılabilir örneklem yöntemi kullanılmıştır. Çalışma Nitel araştırma desenine türüne göre tasarlanmıştır. Çalışmanın verileri, Öğretmen Görüş Formu ve Öğrenci Görüş Formu ve Sokak Köpekler Etkinlik Forumu aracılığıyla toplanmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre öğrencilerin genellikle kendilerini ilgilendiren durumlarda karar verdikleri, karar verirken aile ve yakınlarına danıştıkları, öğrencilerin bir karar verme durumuyla karşılaştıklarında; problemi belirleme, seçenekleri belirleme/değerlendirme, ölçütleri belirleme/değerlendirme ve karar vermede güçlükler yaşadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal bilgiler öğretmeninden elde edilen verilere göre öğrencilerin karar verme becerisinin kişisel özelliklerine, deneyimlerine, hazır bulunuşluk durumlarına göre değiştiği sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal bilgiler öğretmeninin bir beceri olarak karar vermenin öneminin ve öğrencilere kazandırılmasının öneminin farkında olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal bilgiler öğretimi, Karar verme becerisi, Beceri öğretimi, Social studies teaching, Decision making skill, Skill teaching

TEACHERS AND STUDENTS’ VIEWS ON DECISION MAKING SKILL

The present study sought to review teachers and students’ views on decision making skill which was included in the social studies lesson curriculum. The researchers conducted the study with the participation of nine students from grade seven and a social studies teacher in a secondary school in the center of Adıyaman during the academic year of 2019 and 2020. In determining the working group, the researchers used convenience sampling method. The researchers designed the study according to qualitative research pattern. The researchers collected the data of the study via the Teachers’ View Form and Students’ View Form, and the Stray Dogs Activity Form. According to the findings obtained from the study, the students usually made decisions in situations concerning themselves, consulted their families and relatives while making a decision and when they faced a decision making situation, they had difficulty determining the problem, determining/evaluating the options, determining/evaluating the criteria and making a decision. According to the data acquired from the social studies teacher, decision making skill of the students varied according to their personal characteristics, experiences and readiness. It can be inferred from the results that teachers in the field of social studies are aware of the importance of decision making itself as a skill and including this important skill in the curriculum.

Keywords:

Social studies teaching, Decision making skill, Skill teaching,

PDF

___

Baysal, Z. N., Arkan, K. & Bağcı, M. S. (2011). Sınıf öğretmenliği programı öğretmen adaylarının sosyal bilgiler programının problem çözme ve karar verme becerilerini kazandırmadaki etkililiğine yönelik görüşleri. İlköğretim Online, 10(2), 539-549.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, E. Ö., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
Brynes, P., J. (1998). The nature and development of decision making: a self-regulation model. London-Newyork: Psychology.
Creswell, J. W. (2016). Araştırma deseni (S. B. Demir, Çev.). Ankara: Eğiten.
Crone, E. A. and Van Der Molen, M. W. (2007). Development of decision making in school-aged children and adolescents: Evidence from heart rate and skin conductance analysis. Child Development, 78(4), 1288-1301.
Çakmakcı, E.,&Özabacı, N. (2013). Drama yolu ile karar verme becerisinin kazandırılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 18-30.
Çelikkaya, T., (2011). Sosyal bilgiler programında yer alan becerilerin kazandırılma düzeyi: öğretmen görüşleri, Kastamonu Eğitim Dergisi, 19 (3), 969-990.
Çimşir, S. & Baysal, Z. N. (2019). Marmara üç aşamalı bilişsel karar verme becerilerini geliştirme modelinin akademik başarısı düşük ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin problem çözme becerisine etkisi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5(3), 337-351.
Çolakkadıoğlu, O. (2010). Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi grup uygulamalarının ergenlerin karar verme sitillerine etkisi. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
Demirtaş Nemli, B. (2018). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin bilişsel karar verme becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir model uygulaması. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Deniz, M. E. (2004). Üniversite öğrencilerinin karar vermede öz saygı karar verme sitilleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(15), 23-35.
Engle, H. S. (2003). Decision making: Theheart of social studies instruction, The Social Studies, 94,1- 7.
Fitzgerald, P., S., (2002). Decision making, Oxford: Capstone.
Gellat, H. B. & Gellat, C. (2002). Power of positive uncertainty: Making creative career decisions. https://eric.ed.gov/?q=The+Power+of+Positive+Uncertainty%3a+Maki ngCreative+Career+Decisions&id=ED480506pdf sayfasından ulaşılmıştır.
Güçray, S., S. (2001). Ergenlerde karar verme davranışlarının, öz-saygı ve problem çözme becerileri algısı ile ilişkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(8), 106-121.
Güçray, S., S., (1998). Bazı kişisel değişkenler, algılanan sosyal destek ve atılganlığın karar verme stilleri ile ilişkisi. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9(2), 7-16.
Lehrer, J. (2019). Karar anı. İstanbul: Ayrıntı.
Lundberg, S., Romich, J., & Ping Tsang, K. P., (2009). Decision – making by children, https://link.springer.com/article/10.1007/s11150-008-9045-2Sayfasından Erişilmiştir.
Martensen, A., & Grønholdt, L., (2008). How events work: understanding consumer responses to event marketing, Inonative Marketing, 4 (4), 44-56.
Marzano, J., R., Brandt, S. R., Hughes, S. C., Jones, F. B., Presseisen, Z. B., Rankin, C., S. &Suhor, C. (1991). Dimensions of thinking: A framework for curriculum and instruction. A. Costa (Ed.), Developing minds: A resource for teaching thinking. Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development Alexandria.
Merriam, B, S. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. Ankara: Nobel.
Nutt, P., C., (2008). Investigating the success of decision makingprocesses. Journal of Management Studies.45(2), 425-455.
Ochoa Becker, A., S., (2007). Democratic education for social studies an issıes-centered decision making curriculum. Newyork: Information Age.
Sever, I.,& Ersoy, A., (2018). İlkokul öğrencileri için karar verme becerisi ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 48(1), 662-692.
Tatlılıoğlu, K. (2010). Farklı öz anlayış düzeyleri ve üniversite öğrencilerinin karar vermede özsaygı, karar verme sitilleri ve kişilik özelliklerinin değerlendirilmesi. Doktora tezi. Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Tatlılıoğlu, K. (2014). Üniversite öğrencilerinin karar vermede öz-saygı düzeyleri ile karar verme sitilleri arasındaki ilişkinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi,2(1), 150-170.
Torun, F. (2015). Sosyal bilgiler dersinde argümantasyon temelli öğretim ve karar verme becerisi arasındaki ilişki düzeyi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ulaş, Ö. (2016). Kariyer kararı verme öz-yetkinliği: Bir model testi, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Zeleny, M. (2011). Multiple criteria decision making (mcdm): from paradigm lost to paradigm regained? Journal Of Multı-Crıterıa Decısıon Analysıs.18,77-89.