Sınıf Öğretmeni Adaylarının Meslek Öncesi Öğretmen Kimliklerinin İncelenmesi

Öğrenme-öğretme sürecinde öğretmenin sahip olduğu rol artık tartışılmaz bir gerçek olarak kabul edilmektedir. İlgili literatürde öğretmenin deneyimi, sahip olduğu değerler, motivasyon sistemi ve eğitime katkısı gibi farklı türden değişkenleri bir arada barındıran “öğretmen kimliği” ifadesine odaklanıldığı görülmektedir. Bu çalışmada ise farklı değişkenler dikkate alınarak sınıf eğitimi programı öğretmen adaylarının meslek öncesi öğretmen kimliklerinin araştırılması hedeflenmiştir. Çalışmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini 2018-2019 akademik yılında Orta Karadeniz Bölgesinde yer alan bir üniversitenin sınıf eğitimi programında öğrenim görmekte olan 1.,2.,3. ve 4.sınıf öğretmen adayları oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgiler Formu” ile “Meslek Öncesi Öğretmen Kimliği Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmada belirtilen araştırma sorularına yanıt aranmak üzere betimsel istatistik analizleri, bağımsız örneklemler için t- testi ile tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre ölçeğin “öğretmen olarak kendine güven” alt boyutunda kadın ve erkek katılımcılara ait puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılığın olduğu ve ölçekten alınan puanın kadın katılımcılar lehine olduğu, adayların öğrenim gördükleri programı isteyerek seçip seçmeme durumlarına göre ölçeğin “öğretmen olarak kendine güven” ve “kendini öğretmen görme” boyutlarında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar ilgili literatürle tartışılmış ve mevcut çalışmadan hareketle farklı bölgelerde, farklı ekonomik ve sosyokültürel özelliklere sahip üniversitelerde öğrenim gören öğretmen adaylarının meslek öncesi kimliklerinin karşılaştırmalı biçimde incelenmesi önerilmiştir.

___

  • Alspup, J. (2004). Am I a teacher? Exploring the development of professional identity. Language Arts Journal of Michigan, 20(1),1-6.
  • Arpacı,D.,& Bardakçı, M. (2015). Mesleki öğretmen kimliği ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(3), 687-719.
  • Arpacı-Somuncu, D.(2016). Turkish EFL learners’ use of communication strategies and its predictors. ELT Research Journal, 5(3), 178-192.
  • Avalos, B., & De Los Rios, D. (2013). Reform environment and teacher identity in Chile. D.P. Naiper & S. Majhanovick (Eds). In Education, dominance and identity (pp. 153-175). Sense Publishers, Rotterdam.
  • Beauchamp, C., & Thomas, L. (2009). Understanding teacher identity: An overview of issues in the literature and implications for teacher education. Cambridge journal of education, 39(2), 175-189.
  • Beijaard, D., Meijer, P. C., & Verloop, N. (2004). Reconsidering research on teachers’ professional identity. Teaching and teacher education, 20(2), 107-128.
  • Beltman, S., Glass, C., Dinham, J., Chalk, B., & Nguyen, B. (2015). Drawing identity: Beginning pre-service teachers' professional identities. Issues in Educational Research, 25(3), 225-245.
  • Ceylan,Y., Akkuş, R.(2018). Matematik öğretmen adaylarında öğretmen kimliği gelişimi. 13.Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Pamukkale Üniversitesi.
  • Day, C., & Kington, A.(2008). Identity, well-being and effectiveness: The emotional contexts of teaching. Pedagogy, Culture, and Society,16 (1), 7-23.
  • Djoub, Z. (2018). Exploring teachers’ identity: Reflections and implications. Arab World English Journal,9(1), 108-120.
  • Friesen, M. D. & Besley, S. C. (2013). Teacher identity development in the first year of teacher education: A developmental and social psychological perspective. Teaching and Teacher Education, 36, 23-32.
  • Furlong, J. (2013). Globalization, neoliberalism, and the reform of teacher education in England. The Educational Forum, 77(1), 28-50.
  • Graham, A., & Phelps, R. (2003). Being a teacher: Developing teacher identity and enhancing practice through metacognitive and reflective learning processes. Australian Journal of Teacher Education, 27(2),2-15.
  • Karalı, M.A.(2018). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının meslek öncesi öğretmen kimlik düzeyleri ile olası benlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
  • Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi (25. Baskı). Ankara: Nobel yayıncılık.
  • Koca,Ş.(2016). An investigation of prospective music teachers’ early teacher identity. Journal of Education and Practice, 7(34),70-75.
  • Kress, T. M. (2011). Critical praxis research: Breathing new life into research methods for teachers. Dordrecht: Springer Netherlands.
  • Mockler, N. (2011). Beyond ‘what works’: Understanding teacher identity as a practical and political tool. Teachers and Teaching, 17(5), 517-528.
  • Morrison, C.M. (2013). Teacher identity in the early career phase: Trajectories that explain and influence development. Australian Journal of Teacher Education, 38(4),91-107.
  • Motallebzadeh, K., & Kazemi, B. (2018). The relationship between EFL teachers’ professional identity and their self-esteem. Cogent Education, 5(1), 1-9.
  • van Lankveld, T., Schoonenboom, J., Volman, M., Croiset, G., & Beishuizen, J. (2017). Developing a teacher identity in the university context: A systematic review of the literature. Higher Education Research & Development, 36(2), 325-342.
  • Yaşar, M., Karabay, A., & Bilaloğlu, R.G. (2013)."Şimdi ben öğretmen mi oldum?" öğretmenlik kimliğinin oluşmasında etkili olan etkenlere yönelik öğretmen adaylarının görüşleri. Electronic Turkish Studies, 8(7), 269-282.