AVRUPA BİRLİĞİNE UYUM SÜRECİNDE TÜRKİYE’DEKİ SAĞLIK VE HASTA HAKLARI
AB’nin ortak bir sağlık politikası olmamasına karşın, son yıllarda halk sağlığı
faaliyetlerini yoğunlaştırmış ve sağlık politikalarına önem vermiştir. AB’ye aday bir
ülke olarak Türkiye sağlık alanında neler yapmaktadır ve insan haklarının sağlık
alanındaki uzantısı olan hasta hakları nelerdir, gelişiminde neler olmuştur bu
araştırmada bunlar incelenecektir. Bu çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci
bölümde hasta haklarının gelişimi, ikinci bölümde de Avrupa Birliği ile mevzuat
uyumu boyutunda Türkiye’deki çalışmalar ve ulusal programdan bahsedilecektir.
HEALTH AND PATIENT RIGHTS IN TURKEY IN THE EUROPEAN UNION HARMONISATION PROCESS
Although the European Union (EU) does not have a common health policy, in
recent years, the EU intensified its activities in public health area and demonstrates
interest on health policy. In this study, as a candidate country, Turkey’s efforts in the
fields of health care and patient rights, which are a part of general human rights,
would be analyzed. The article consists of two sections. In the first section, the
development of patient rights would be assessed. In the second section Turkey’s
efforts for adapting her legislation with the EU Acquis in patient rights would be
dealt.
___
- Arslan E., (2010). “Türkiye’de Hasta Hakları”, (T.C. Beykent Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı Hastane ve Sağlık
Kurumları Yönetimi Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
- Devlet Planlama Teşkilatı Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü (1997) “Türkiye ve
Avrupa Birliği’ndeki Sağlık Politikaları ve Göstergelerinin Karşılaştırılması”.
- Ekmekçi Bor E.,(2010). “Avrupa Birliği ve Sağlık Bakanlığı Uyum Çalışmaları”,
T.C. Sağlık Bakanlığı Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı,
Bakanlık Yayın No: 780, Ankara.
- Erdemir Demirhan A., Elçioğlu Şaylıgil Ö.(2000). “Tıp Etiği Işığında Hasta Ve
Hekim
Hakları”, Türkiye Klinikleri Yayın Seri No:64, 1.Baskı, Ankara.
- Giray Arslan Ü., Demirtaş N., Can N., Kızılırmak B., Türkoğulları G., Coşkun Ş.,
Hasdemir B., (2001)“Türkiye Ulusal Sağlık Programı Avrupa Birliği Müktesebatının
Üstlenilmesi”, T.C. Sağlık Bakanlığı Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi
Başkanlığı, 1. Baskı, Ankara.
- Görkey Ş.,(2002). “Hasta Hakları”, Editörler: Hatemi H., Doğan H., Medikal Etik,
Tıp Organizasyonunda Etik ve Hukuk (Mediko Legal), Yüce Yayınevi,
İstanbul,
- Gültekin S., Çiyiltepe Hamdi,(2010). “Hukukun Temel Kavramları”, 2.Baskı,
Mutathan Yayıncılık,
- Güvercin C. H (2007) ,“Türkiye’deki Gelişimi Açısından Hasta Hakları Kavramı”,
(Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Yayınlanmamış, Deontoloji
ve Tıp Tarihi Anabilim Dalı, Doktora Tezi).
- Hasta Haklarına İlişkin Avrupa Statüsü (Ana Sözleşmesi) Temel Doküman, RomaHasta
Hakları Yönetmeliği
Kavuncubaşı Ş.(2000), “Hastane Ve Sağlık Kurumları Yönetimi”, Siyasal Kitabevi,
Ankara.
- Özer A., (2003). “Kayseri İl Merkezinde Çalışan Hekimlerin Hasta Hakları
Konusundaki Bilgi-Tutum ve Davranışları”, (Erciyes Üniversitesi Tıp
Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi), Kayseri 2003.
- Öztek Z., (2006) “Avrupa Birliğinde Sağlık Politikaları”, Türk Toraks Derneği 9.
Yıllık Kongresi.
- Saraçoğlu Varol G.(2011), “Hasta ve Sağlık Çalışanları Hakları’’, T.C.Namık
Kemal Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu, Sağlıkta Yeni Yönelimler
Sempozyumu, Tekirdağ..
- Sert G., (2004). “Hasta Hakları”, Babil Yayınları, 1.Baskı.
- Sütlas M., (2000) “Hasta ve Hasta Yakını Hakları”, Çiviyazıları Yayınevi, birinci
basım, İstanbul.
- Tacir H.(2011). “ Hastanın Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı”, Oniki Levha
Yayıncılık, İstanbul.
- T.C. Sağlık Bakanlığı Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı (2010). ,
“Avrupa Birliği Ve Sağlık Bakanlığı Uyum Çalışmaları”, Bakanlık Yayın No:
780,Ankara.
- Turanlı M., Cengiz Taşpınar D., Özden Halit Ü., Başar Deniz Ö., Genç Güneren E.,
Bağdatlı S., (2011). “Sosyal Güvencesi Olan Hastalar ve Sağlıkta Dönüşüm
Programına Bakış”, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, Yayın No:2012-88,
İstanbul.
- Üçısık, F.(2008), “Sağlık Hukuku, İstanbul”, Ötüken Neşriyat Yayınları, İstanbul.
Ünver Y(2007)., “Hekim ve Hasta Haklarının Ulusal ve Uluslar arası Hukuk
Açısından Konumlandırılması”, Sağlık Hakkı Dergisi, Sayı.2, Trabzon.
- Yanardağ U.,(2013). “Hasta Hakları Alanındaki Kavram Sorunları Ve Uygulamaya
Yansımaları: İstanbul İli Örneği”, (Yüksek Lisans Tezi, T.C. Maltepe
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İnsan Hakları Anabilim Dalı İnsan
Hakları Programı), İstanbul.
- Yıldırım A., (2009).“Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartlarının Hasta Hakları
Yönünden İncelenmesi” , (T.C. Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
- Yıldız, E., (2006) “Tıbbi Müdahalede Hastanın Rızası ve Kapsamı”, (Yüksek Lisans
Tezi), İstanbul, 2006.
- www.baltalimani.gov.tr adresinden alınan “Hasta Hakları Kavramı Ve Tarihsel
Gelişimi”,www.baltalimani.gov.tr/pdf/1hastahaklarikavramitarihselgelisimi.pdf Erişim
Tarihi 12.11.2013.
- www.sosyalbil.selcuk.edu.tr ‘den alınan, hak kavramı başlıklı M. Emin EMİNİ ’in ,
makalesi,http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/makaleler/M.EM%C4%
B0N%20EM%C4%B0N%C4%B0/203216.pdf, Erişim Tarihi
04.10.2013. http://www.e-
Cavlak ve Bostancıoğlu
kutuphane.teb.org.tr/pdf/eczaciodasiyayinlari/adeob-ara02/5.pdf adresinden,
- Yalbuzdağ Ö. Mürsel, “ AB’ye Doğru” yazısı, Adana Eczacı Odası
Bülteni Yayınlar, Erişim Tarihi 14.11.2013.
- http://www.ihsm.gov.tr adresinden alınan “Hasta Hakları Uygulama Yönergesi”,
- http://www.ihsm.gov.tr/indir/mevzuat/genelgeler/G_03052005_2.pdf , Erişim Tarihi
11.12.2013.
- http://sbu.saglik.gov.tr (1) adresinden alınan, “Ülkemizde Hasta Hakları Mevzuatı”
http://sbu.saglik.gov.tr/hastahaklari/mevzuat.htm, Erişim Tarihi 20.11.2013.
- http://sbu.saglik.gov.tr (2) adresinden alınan, Kaymakçı Mehmet, “Hasta Hakları Ve
Sorumlulukları” http://sbu.saglik.gov.tr/hastahaklari/haksor.htm, Erişim
Tarihi 10.11.2013.
- http://www.saglik.gov.tr(3) adresinden alınan, “Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleşmesi
Hakkında Kanun”, http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-463/sayisi224--rgtarihi12011961--rg-sayisi10705-saglik-hiz-.html,
Erişim Tarihi 12.12.2013.
- http://sbu.saglik.gov.tr(4) adresinden alınan ,“Hasta Hakları”
http://sbu.saglik.gov.tr/hastahaklari/genelgeocak.htm, Erişim Tarihi 11.12.2013.
- http://sbu.saglik.gov.t(5) adresinden alınan,“Hasta Hakları Uygulama Yönergesi”,
http://sbu.saglik.gov.tr/hastahaklari/yeniyonerge.htm, Erişim Tarihi 12.12.2013.
- http://sbu.saglik.gov.tr(6) adresinden alınan “Hekim Seçme Uygulaması”,
http://sbu.saglik.gov.tr/hastahaklari/hekimsemebilgi.htm, Erişim Tarihi 13.12.2013.
- Hekim Seçme Uygulaması
http://www.saglik.gov.tr(7) adresinden alınan, “Hasta Hakları Uygulaması”,
http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-8180/hasta-haklari-uygulamasi-genelgesi-2009-
21.html, Erişim Tarihi 12.12.2013.
- http://sbu.saglik.gov.tr(8) adresinden alınan “Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması
Bakımından İnsan Hakları ve İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi”
,http://sbu.saglik.gov.tr/hastahaklari/biyotipsozlesme.htm, Erişim Tarihi 11.12.2013.
- http://sbu.saglik.gov.tr(9) adresinden alınan, “Poliklinik Hizmetlerinde Öncelik
Sırası” ,http://sbu.saglik.gov.tr/hastahaklari/oncelikgenelgebirlesik.doc,
Erişim Tarihi 12.12.2013.