Akıllı Telefon Bağımlılığı İle Çalışılmış Tezlerin Sistematik İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı akıllı telefon bağımlılığı ve telefon bağımlılığı anahtar kelimelerini içeren ve erişime açık olan tezlerin sistematik bir şekilde incelenmesidir. Bu kapsamda Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişime açık olan ve akıllı telefon bağımlılığı ile telefon bağımlılığı anahtar kelimelerini içeren tezler ölçüt örnekleme tekniğiyle belirlenmiştir. Bu kriterlere uyan 48 teze ulaşılmıştır. Bu çalışma betimsel bir araştırma olup çalışmada elde edilen verileri irdeleyebilmek amacıyla doküman incelemesi adımları izlenmiştir. Ulaşılan 48 tezde yer alan bazı veriler tablo haline getirilmiştir. Bu veriler şöyledir; tez başlığı, yazar, yıl, şehir, üniversite, tez türü, enstitü, program, araştırma modeli, örneklem, katılımcı sayısı, akıllı telefon bağımlılığı oranı, anahtar kelimeler, çalışmayla ilişkili olarak ele alınan değişkenler ve önemli sonuçlar şeklindedir. Bu veriler Microsoft Power BI-Desktop programı ve WordArt Web 2.0 aracı kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen bilgilere göre tezlerin ağırlıklı olarak yüksek lisans düzeyinde ve 2019 yılında çalışıldığı tespit edilmiştir. İncelenen tezlerin büyük çoğunluğu tarama modelinde çalışılmış olup, örneklem grupları çoğunlukla 25 yaş altı kişileri kapsamaktadır. İlgili tezlerde en fazla geçen anahtar kelimeler akıllı telefon, bağımlılık, yalnızlık, ergen, depresyon, uyku kalitesi, yaşam doyumu vb. şeklindedir. Bununla birlikte tezlerde cinsiyet, sınıf düzeyi, yaş, gelir durumu vs. değişkenleri çokça incelenmiştir. Elde edilen verilere dayalı olarak tezlerin çoğunda akıllı telefon bağımlılığı puanlarının cinsiyete, sınıf düzeyine ve gelir durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Ayrıca kadın katılımcıların akıllı telefon bağımlılığının erkeklere göre daha yüksek olduğu sonucunu tespit eden çalışmalar tam tersi duruma göre daha fazladır. Elde edilen sonuçların, akıllı telefon bağımlılığıyla ilgili bundan sonra yapılacak çalışmalara yol göstereceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Akıllı Telefon Bağımlılığı, Bağımlılık, Yükseklisans Tez

Trends and Important Results in Theses about Smartphone Addiction

The aim of this study is to systematically analyze the theses studied on smartphone addiction. In this context, the theses that are open to access from the Higher Education Council National Thesis Center and which include the keywords of smartphone addiction and telephone addiction are determined by criterion sampling technique. In the screening made according to these criteria, 48 theses between 2016-2020 were reached. This study is a descriptive research and document review steps were followed to examine the data obtained in the study. Some of the data in the 48 theses reached were tabulated. These data are as follows; thesis title includes author, year, city, university, thesis type, institute, program, research model, sample, number of participants, smartphone addiction prevalence, keywords, variables related to the study and important results. These data were analyzed using Microsoft Power BI-Desktop program and WordArt Web 2.0 tool. According to the information obtained, it has been determined that theses are mostly studied at master's level and in 2019. The vast majority of the theses examined have been studied in the screening model, and the sample groups mostly include people under the age of 25. The most frequently mentioned keywords in the related theses are smart phone, addiction, loneliness, adolescent, depression, sleep quality, life satisfaction, etc. It shaped. Besides, gender, class level, age, income status, etc. in theses variables have been widely studied. Based on the data obtained, it was determined that in most of the theses, smartphone addiction scores did not differ statistically according to gender, class level and income status. In addition, the studies that found that the female participants' smartphone addiction is higher than the men are more than the opposite situation. It is thought that the obtained results will guide future studies on smartphone addiction.

Keywords:

Smartphone Addiction, Addiction, Master thesis,

PDF

___

Aljomaa, S. S., Qudah, M. F. A., Albursan, I. S., Bakhiet, S. F. ve Abduljabbar, A. S. (2016). Smartphone addiction among university students in the light of some variables. Computers in Human Behavior, 61, 155-164.
Atıcı, Ö. B. (2017). Ergenlerin Akıllı Telefon Bağımlılığı ve Kontrol Hissi Düzeyleri Arasında İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
Bal, E. ve Balcı, Ş. (2020). Akıllı Cep Telefonu Bağımlılığı: Kişilik Özellikleri ve Kullanım Örüntülerinin Etkinliği Üzerine Bir İnceleme. Erciyes İletişim Dergisi, 7(1), 369-394.
Buctot, D. B., Kim, N. ve Kim, J. J. (2020). Factors Associated with Smartphone Addiction Prevalence and its Predictive Capacity for Health-Related Quality of Life among Filipino Adolescents. Children and Youth Services Review, 104758.
Choi, S.W., Kim, D.J. Choi, J.S., Ahn, H. Choi, E.J., Song, W.Y. Kim, S. ve Youn, H. (2015). Comparison of risk and protective factors associated with smartphone addiction and Internet addiction. Journal of Behavioral Addictions, 4(4), 308–314. DOI: 10.1556/2006.4.2015.043.
Çakır, Ö. ve Oğuz, E. (2017). Lise öğrencilerinin yalnızlık düzeyleri ile akıllı telefon bağımlılığı arasındaki ilişki. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 418-429.
Dayapoğlu, N., Kavurmaci, M. ve Karaman, S. (2016). The relationship between the problematic mobile phone use and life satisfaction, loneliness, and academic performance in nursing students. International Journal of Caring Sciences, 9(2), 647-652.
Dirik, K. (2016). Ergenlerde Akıllı Telefon Bağımlılığı İle Öz-Güven Arasındaki İlişkilerin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antrenman Eğitim Anabilim Dalı, İstanbul.
D'souza, J. B. ve Sharma, S. (2020). Smartphone Addiction in Relation to Academic Performance of Students in Thailand. Journal of Community Development Research (Humanities and Social Sciences), 13(2), 31-41.
Durak, H. Y. (2020). Teknoloji Bağımlılıyla İlgili Kavramlar, Tanımlamalar ve İlişkili Faktörler Üzerine Bir İncleneme. Gençlik ve Dijital Çağ, 193–206.
Göymen, R. ve Ayaş, T (2019). Akıllı Telefon Bağımlılığı ve Oyun Bağımlılığı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 6(2), 36-52.
Griffiths, M. (2003). Internet gambling: Issues, concerns and recommendations, Journal of Cyber Psychology& Behavior, 6(6), 557-568.
Haug, S., Castro, R.P., Kwon, M., Filler, A., Kowatsch, T. ve Schaub, M.P. (2015). İsviçre'de gençler arasında akıllı telefon kullanımı ve akıllı telefon bağımlılığı. Davranışsal bağımlılıklar dergisi , 4 (4), 299-307.
Hawi, N. S. ve Samaha, M. (2016). To excel or not to excel: Strong evidence on the adverse effect of smartphone addiction on academic performance. Computers & Education, 98, 81-89.
Kim, S. G., Park, J., Kim, H. T., Pan, Z., Lee, Y. ve McIntyre, R. S. (2019). The relationship between smartphone addiction and symptoms of depression, anxiety, and attention-deficit/hyperactivity in South Korean adolescents. Annals of general psychiatry, 18(1), 1.
Lim, P. K., Nordin, A. S. A., Yee, A., ve Tan, S. B. (2020). Prevalence of Smartphone Addiction in Patients with Depression and Its Association with Depression Severity: a Cross-sectional Study. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-15.
Lin Y.H., Chang L.R., Lee Y.H., Tseng H.W., Kuo T.B.J. ve Chen S.H. (2014). Development and Validation of the Smartphone Addiction Inventory (SPAI). PloS one, 9(6).
Liu, C. H., Lin, S. H., Pan, Y. C. ve Lin, Y. H. (2016). Smartphone gaming and frequent use pattern associated with smartphone addiction. Medicine, 95(28).
Moqbel, M. (2020). Understanding the Relationship between Smartphone Addiction and Well-Being: The Mediation of Mindfulnessand Moderation of Hedonic Apps. In Proceedings of the 53rd Hawaii International Conference on System Sciences.
Samaha, M. ve Hawi, N. S. (2016). Relationships among smartphone addiction, stress, academic performance, and satisfaction with life. Computers in Human Behavior, 57, 321-325.
Shahrestanaki, E., Maajani, K., Safarpour, M., Ghahremanlou, H. H., Tiyuri, A. ve Sahebkar, M. (2020). The relationship between smartphone addiction and quality of life among students at tehran university of medical sciences. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 7(1), 23-32.
Sonawane, P. P., Mahajan, A. ve Shinde, C. S. (2019). Association Between Smartphone Addiction and Sleep Quality along with Objectively Measured Sleep, 13(4), 491.
Soni, R., Upadhyay, R.K. ve Jain, M. (2017). Prevalence of smart phone addiction, sleep quality and associated behaviour problems in adolescents. International Journal of Research in Medical Sciences, 5, 515-519.
Şanlı, M. E. (2018). Ergenlerin Akran İlişkilerinin Akıllı Telefon Bağımlılığına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniverstesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Malatya.
Türkiye İstatistik Kurumu (2020). Hanelerde bilişim teknolojileri bulunma oranı, 2004-2019. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028
Türkiye İstatistik Kurumu, (2020) Sabit telefon, cep telefonu ve internet abone sayısı. http://www.tuik.gov.tr/ Adresinden 25.05.2020 tarihinde alınmıştır.
Türkiye İstatistik Kurumu (2020). Son üç ay içinde bireylerin yaş grubuna ve cinsiyetine göre bilgisayar ve İnternet kullanım oranları, 2004-2019. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028
Uzbay, T. (2009). Madde Bağımlılığının Tarihçesi, Tanımı, Genel Bilgiler ve Bağımlılık Yapan Maddeler. Meslek İçi Sürekli Eğitim Dergisi, 21, 5-15.
Van Deursen, A. J., Bolle, C. L., Hegner, S. M. ve Kommers, P. A. (2015). Modeling habitual and addictive smartphone behavior: The role of smartphone usage types, emotional intelligence, social stress, self-regulation, age, and gender. Computers in human behavior, 45, 411-420.
We Are Social and Hootsuite, (2020), Dijital 2019 January Turkey, https://www.slideshare.net/DataReportal/digital-2020-turkey-january-2020-v01?from_action=save Erişim Tarihi: 26.05.2020.
Yen, J. Y., Yen, C. F., Chen, C. C., Chen, S. H. ve Ko, C. H. (2007). Family factors of internet addiction and substance use experience in Taiwanese adolescents. CyberPsychology & Behavior, 10(3), 323-329.
Yiğit, Y. E. (2019). Ergenlerde Akıllı Telefon Bağımlılığının Yalnızlık Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Biruni Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, İstanbul.
Young, K. S. (1999). Internet addiction: Evaluation and treatment, Student British Medical Journal, 7, (pp. 351 – 352).