Yahudilik Özel Yahudi Düğün Gelenekleri

Geleneksel Yahudi düğünü her cemaatin yerleşik adetlerine göre bazı küçük farklılıklar göstermekle birlikte, ana unsurlarıyla yüzyıllardır değişmeden bugüne kadar gelmiştir. Yahudi düğün gelenekleri, Yahudi neslinin devamına vesile olan aile birliğinin kutsallığına uygun şekilde dini özellikler taşımaktadır. Önceleri ayrı zamanlarda olan nişanlanma (erusin/kiduşin) ve evlenme (nisuin) merasimlerinin birleştirilerek yapıldığı bu törene, cemaat büyük bir önem vermektedir. Bu törenin en önemli bölümleri hupa altında yüzük takılması, bir nevi evlilik kontratı olan ketuba verilmesi, yedi kutsamanın okunması ve bardak kırılmasıdır. Bu makalede Yahudi düğün gelenekleri; düğün öncesi hazırlıklar ve düğün olarak iki bölümde incelenecektir. Anadolu'da uygulanan bazı düğün gelenekleri ile benzerliklere de işaret edilecektir.

Jewish Wedding Traditions

The traditional Jewish wedding has so far unchanged for centuries in the basic elements, although each congregation has demonstrated little differences due to settled customs. The Jewish wedding traditions carries proper religious properties for the the sanctity of family unity which conduce to the continuation of the Jewish generation. The community attaches great importance to this united ceremony, combining the engagement (erusin/kiddushin) and the marriage (nisuin) which had been done separately at first. The most important parts of this wedding are; fitting rings under Huppah, giving the Ketuba which is a kind of marriage contract, reading the seven Beraha, and breaking glasses. This article in the Jewish wedding traditions will be examined in two parts: pre-wedding preparations and the wedding. And also the similarities with some wedding traditions practiced in Anatolia will be indicated.

___

  • Abrahams, I., "Family (Jewish)", Encyclopedia of Religion and Ethics (ERE), Edinburg: T.T. Clark, 1912, c.V, s.741-742.
  • -----------------, "Marriage (Jewish)", Encyclopedia of Religion and Ethics (ERE), Edinburg: T.T. Clark, 1925, c.VIII, s.460-463.
  • Aça, Mehmet, "Kız Evinden Oğlan Evine Evlilik Töreni Uygulamaları", Aile Yazıları/8, Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Yayınları, 2015, s.79-91.
  • Adler, Cyrus -M. Grunwald, "Marriage Ceremonies", Jewish Encyclopedia, 1906, c.VIII, s.340-347.
  • Alalu, Suzan, v.dğr., Yahudilikte Kavram ve Değerler, 2. baskıya hazırlayan Yusuf Altıntaş, İstanbul: Gözlem Yayınları, 2001.
  • Babylonian Talmud: Kethuboth 72b, erişim tarihi 05.02.2016, http://www.come-and hear.com/kethuboth/kethuboth_72.html#PARTb.
  • Besalel, Yusuf , "Evlilik", Yahudilik Ansiklopedisi, İstanbul: Gözlem Yayınları, 2001, c.I, s.161-167.
  • -------------------, "Mikve", Yahudilik Ansiklopedisi, İstanbul: Gözlem Yayınları, 2001, c.II, s.406-409.
  • -------------------,"Minyan", Yahudilik Ansiklopedisi, İstanbul: Gözlem Yayınları, 2001, c.II, s.410.
  • -------------------, "Mitsva",Yahudilik Ansiklopedisi, İstanbul: Gözlem Yayınları, 2001, c.II, s.415-424.
  • Blech, Rabi Benjamin, Nedenleri ve Niçinleriyle Yahudilik, çev. Estreya Seval Vali, İstanbul: Gözlem Yayınları, 2003.
  • Drucker, Malka, Celebrating Life, New York: Holiday House, 1984.
  • Epstein, Louis M., The Jewish Marriage Contract: A Study in the Status of the Woman in Jewish Law, New Jersey: Clark, The Lawbook Exchange Ltd., 2004.
  • Girgeç, Nurhan, "Zile'de Düğün Gelenekleri Üzerine Bir İnceleme", Tarihi ve Kültürüyle 3. Zile Sempozyumu Bildirileri 8-10 Ekim 2015, Zile Kültür Sanat Dergisi Özel Sayısı, Zile Belediyesi Yayınları, 2016, Sayı: 7-8, s. 210-220.
  • Greenberg, Blu, On Women and Judaism, Philadelphia: Jewish Publication Society, 1981.
  • Herbert, J. H., "A Jewish Wedding 2000 Years Ago", erişim tarihi 07.02.2016, http://heraldofhope.org.au/wpcontent/uploads/2013/12/A-Jewish-Wedding-2000-Years-Ago.pdf.
  • Jacobs, Rabbi Louis, "The Brit Milah (Bris) Ceremony", erişim tarihi 03.02.2015 http://www.myjewishlearning.com/article/the-brit-milahbris-ceremony/
  • Kadden, Barbara Binder , "Time and Place for a Jewish Wedding", erişim tarihi 03.02.2016,
  • http://www.myjewishlearning.com/article/time-place-for-a-jewishwedding/.
  • Kaufman, Michael, "Before the Jewish Wedding Ceremony", erişim tarihi 30.01.2016, http://www.myjewishlearning.com/author/drmichael-kaufman/.
  • Lamm, Rabbi Maurice, "Why Immerse in the Mikveh", erişim tarihi 31.01.2016, http://www.myjewishlearning.com/article/whyimmerse-in-the-mikveh/. Lerner, Rachel, "Being a Guest at a Jewish Wedding: A Guide", erişim tarihi 02.02.2016,
  • http://www.myjewishlearning.com/article/being-a-guest-at-a-jewishwedding-a-guide.
  • Levi, Amalia S.,"Gravürlerle Osmanlı'da Yahudi Giyimi", Osmanlı'da Yahudi Kıyafetleri/Jewish Costumes in The Ottoman Empire, Yayın yeri yok: Türkiye Hahambaşılığı katkılarıyla Gözlem Yayınları, Tarihsiz.
  • Lockshin, Shoshanna,"The Mikveh", erişim tarihi 31.01.2016, http://www.myjewishlearning.com/author/shoshanna-lockshin/.
  • Mayer, Gabrielle Kaplan, "Planning Your Jewish Wedding", erişim tarihi 03.02.2016, http://www.myjewishlearning.com/author/gabrielle-kaplan-mayer/.
  • Santur, Meltem Emine, "Evlenme Adetleri", erişim tarihi 18.10.2011, http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/27.php;
  • Schostak, Zev, Jewish Family Laws, Jeruşalem: 1983.
  • Shapiro, Rabbi Rona, " Jewish Wedding 101: Seudat Mitzvah (The Wedding Meal)" erişim tarihi 02.01.2016,http://www.ritualwell.org/ritual/jewish-wedding-101- seudat-mitzvah-wedding-meal.
  • Slonim, Rivkah "The Mikvah", erişim tarihi 31.01.2016, http://www.chabad.org/theJewishWoman/article_cdo/aid/1541/jewis h/The-Mikvah.htm.
  • Staff, MJL, "Kippah", erişim tarihi 01.02.2016, http://www.myjewishlearning.com/article/kippah/. Thurian, Max, Marriage and Celibacy, London: SCM Press,1959.
  • Ünal, Asife, Yahudilikte, Hıristiyanlıkta ve İslâm'da Evlilik, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1998.
  • Vainstein, Rabbi Yaacov, The Cycle of Jewish Life, Jeruşalim: WZO, 1990.
  • Vana, Liliana, Yahudilikte Kadın, çev. Mehmet Aydın, Konya: NKM, 2013.
  • Ventura, Avram, Yahudi Düğünü Gelenekleri-Simgeler ve Uygulamalar, erişim tarihi 05.02.2016, http://www.hristiyanturk.com/forums/topic/yahudi-dueduenue-vesimgeleri/.
  • "613 Mitsvot", erişim tarihi 04.02.2016, https://tr.wikipedia.org/wiki/613_Mitsvot.
  • "A list of the 613 Mitzvot", erişim tarihi 04.02.2016, http://www.jewfaq.org/613.htm.
  • "Celebrating a Jewish Wedding I" erişim tarihi 06.02.2016 http://www.morashasyllabus.com/class/Celebrating%20a%20Jewish %20Wedding%20I.pdf.
  • "Celebrating a Jewish Wedding II" erişim tarihi 06.02.2016 http://www.morashasyllabus.com/class/Celebrating%20a%20Jewish %20Wedding%20II.pdf.
  • "Ketuba", erişim tarihi 02.02.2016, http://www.sevivon.com/index.php?option=com_content&task=vie w&id=42&Itemid=24
  • "Kittel: Jewish Ceremonial Robe", erişim tarihi 01.02.2016, http://www.religionfacts.com/kittel.
  • "What is a Kittel", erişim tarihi 01.02.2016, http://judaism.about.com/od/glossary/fl/What-is-a-Kittel.htm.
  • "Yahudi Düğünü", erişim tarihi 02.02.2016, http://worldofchasidut.com/yahudi-dugunu/.
  • "Yahudiliğin Evliliğe Bakışı, Sözlenme", erişim tarihi 04.02.2016, https://tr.wikipedia.org/wiki/Yahudili%C4%9Fin_evlili%C4%9Fe_ba k%C4%B1%C5%9F_a%C3%A7%C4%B1s%C4%B1.