Organize Sanayi Bölgelerindeki Dış Ticaret Sorunlarının Tespiti ve Çözüm Önerileri: Şanlıurfa (OSB) Örneği

Son zamanlarda dış ticaret faaliyetlerinin önemi oldukça artmıştır. Özellikle küreselleşmenin getirdiği ülkeler arasındaki ekonomik rekabet bunu daha da önemli bir hale getirmiştir. Ülkelerin ticari faaliyetlerini hızlandırmak amacıyla kurdukları Organize Sanayi Bölgeleri de bu sürecin önemli bir parçasıdır. Ayrıca Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB) yer alan firmaların birçoğu yoğun olarak dış ticaret faaliyetlerinde bulunmaktadır. Özellikle içinde bulunduğumuz küresel yüzyılda devletler büyüme hedeflerine ulaşabilmek için dış ticaret potansiyellerini geliştirmeleri gerektiğini daha iyi anlamaya başlamışlardır. Bu nedenle gerek şirketler gerekse devletler, ülke geneli tüm şirketlerin dış ticaret işlemlerinin yaygınlaşmasına önem vermektedir. Devletler bazen dış ticaret şirketlerini teşviklerle desteklemek için yerel yönetim kaynaklarını kullanırlar. Ancak tüm bu önemi bilen firmaların, dış ticaret yaparken ticaretin doğası gereği bazı sorunlarla karşılaşması kaçınılmazdır. İşte bu çalışmada, firmaların dış ticaret alanında karşılaştıkları sorunların tespiti amacıyla Şanlıurfa organize sanayi bölgesinde yer alan dış ticaret firmaları arasından 44 firmaya sorulardan oluşan anket uygulanmıştır. Anket sonucunda elde edilen veriler analiz edilerek Şanlıurfa OSB'de bulunan firmaların dış ticarette yaşadıkları sorunlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca firmalara sözlü olarak sorulan tek soru ile dış ticarette karşılaştıkları en büyük sorunun ne olabileceği öğrenilmeye çalışılmıştır. Bu konuda bir soru sorulmuş ve bu soruya verilen cevaplar da diğer sorulara verilen cevaplar ile birlikte analiz edilerek tespit edilen sorunlar çalışmaya dahil edilmiştir. Analiz sonucunda elde edilen verilere göre ilgili firmaların karşılaştığı en önemli sorunlar; Nitelikli eleman bulamama, ekonomideki istikrarsızlık, yüksek kurlar ve maliyetlerin sürekli artması olarak ifade edilmiştir. En az ifade edilen sorunlar ise; pazar araştırması zorlukları ve fuarlarla ilgili sorunlar olarak dile getirilmiştir.

Detection of international Trade Problems in Organized Industrial Zones and Solution Proposals: The Case of Şanlıurfa (OIZ)

Recently, the importance of international trade activities is at a considerable level. Especially the economic competition between the countries brought by globalization has made this even more important. Organized Industrial Zones established by countries to accelerate commercial activities are also an important part of this process. Moreover, most of the companies located in Organized Industrial Zones (OIZ) are engaged in international trade activities intensively. In particular, states have begun to understand much better that they need to develop their foreign trade potential in order to achieve their growth targets in the current global century. For this reason, both companies and governments attach importance to the spread of international trade transactions of all companies, especially throughout the country. They sometimes use local government resources to support international trade companies by supporting them with incentives. However, knowing all this importance, it is inevitable for companies to encounter some problems due to the nature of trade while doing foreign trade. In this study, in order to determine the problems faced by the companies in the field of foreign trade, a questionnaire consisting of questions was applied to 44 companies among the foreign trade companies located in the Şanlıurfa organized industrial zone. By analyzing the data obtained as a result of the survey, the problems experienced by the companies in Şanlıurfa OIZ in foreign trade were tried to be determined. In addition, it was tried to learn what the biggest problem might be with the only question asked to the companies verbally. In this question, the answers given to the other questions were analyzed together and the identified problems were included in the study. According to the data obtained as a result of the analysis, the most important problems faced by the relevant companies are; It is expressed as the inability to find qualified personnel, instability in the economy, high exchange rates, and the constant increase in costs. At least, the importance of market research and the problems related to fairs were expressed.

___

  • Ay, H. M., & Talaşlı, E. (2007). Türkiye’de Kobi’lerin İhracattaki Yeri Ve Karşilaştiklari Sorunlar. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2007(3), 173-184.
  • Aydın, A. C., & Süygün, M. S. (2021). Küçük ve orta ölçekli işletmelerin ihracat sorunları: Mersin ilinde bir uygulama. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(4), 1411-1430.
  • Balcı, A. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Barut A, Torusdağ M, Bardakçi H., (2020). Finansal Gelişme Ekonomik Büyüme ve Vergi Gelirleri İlişkisi: Türkiye Örneği. Vergi Sorunları Dergisi, 43(387), 94 - 103.
  • Bilkey, W., & Tesar, G. (1977). The export behavior of smaller-sized Wisconsin manufacturing firms. Journal of International Business Studies, 8(1), 93-98.
  • Bilkey, W. J. (1978). An attempted integration of the literature on the export behavior of firms. Journal of İnternational Business Studies, 9(1), 33-46.
  • Çetinkaya Bozkurt, Ö., and TUNÇ. H, (2018). Kobilerde Dış Ticaret Sorunları: Antalya İli Örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(2), 381-398.
  • Çütçü, İ. (2021) “Pandemi Sonrası Dünya ve Türkiye’de Dış Ticaret” Bankacılık ve Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi, BSPAD, Cilt 5, Sayı 12
  • Çütcü, İ., Özdemir, A., & Erkan, H. (2017). Kobi'lerin İhracat Piyasalarında Karşılaştığı Sorunlara İlişkin Algıları: Gaziantep'teki Kobi'ler Üzerine Bir Araştırma. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 6(5).
  • Delice, G., (2001) “KOBİ'lerin İhracata Yönlendirilmesinde Finansman Destekleri: Türk Eximbank Kredileri Üzerine Bir Uygulama”, 1. Orta Anadolu Kongresi - KOBİ'lerin Finansman ve Pazarlama Sorunları, ss. 269–279. http://www.kobinet.org.tr/hizmetler/bilgibankasi/ekonomi/OAKDocs/OAK-T27.pdf
  • Diken, A., (1998) “KOBİ’lerin İhracat Sorununun Çözümünde ‘Sektörel Dış Ticaret Şirketleri’nin Rolü”,Atatürk Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi,Cilt:12, Mayıs, Sayı1–2.
  • Dilik, B., and Turan, M., (1998) “Türkiye’de Uygulanan KOBİ Teşvik Politikası ve Uygulama Sonuçlarının Değerlendirilmesi”, Hazine Dergisi, Nisan, sf 60
  • Eltetö, A. (2017). “Export as a from of SME-internationalisation after the crisis experiences of three european regions”, Centre For Economic and Regional Studies HAS Institute of World Economics, May, 2017 s.1-28.
  • Erkan, H.,(2017) “Kobi’lerin İhracat Performanslarında Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri: Gaziantep İli Örneği” Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
  • Gedik, T., & Öztürk, Ö. (2021). Dış Ticarette Yaşanan Sorunların Batı Karadeniz Bölgesi Orman Ürünleri Sanayisinde Analizi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 23(2), 571-578.
  • Hamill, J. & Gregory K. (1997). Internet marketing in the internationalisation of UK’s SMEs. Journal of Marketing Management, 1(3), 9-28.
  • Jones, R. (1970) “The Role of Technology in the Theory of International Trade” in R. Vernon (ed.) The Technology Factor in International Trade. (New York: NBER).
  • Karelakis, C., Mattas, K., & Chryssochoidis, G. (2008). Export problems perceptions and clustering of Greek wine firms. EuroMed Journal of Business.
  • Keskin, G., Koşan, A. K., & Ayık, Y. Z. (2009). Bölgesel gelişme aracı olarak KOBİ’ler ve ihracat sorunları (Erzurum’da bir araştırma). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 279-290.
  • Khattak, J. K., Arslan, M., & Umair, M. (2011). SMEs’ export problems in Pakistan. E3 Journal of Business Management and Economics, 2(5), 192-199.
  • Özcan, S. E., & Atalay, R. (2017). Konya’da Makine-Aksam İmalatı Yapan İhracatçı Kobi’lerin İhracatta Karşılaştıkları Sorunlar Üzerine Bir Uygulama. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 3(4), 55-66.
  • Özeltürkay, E. Y., & Çerçel, S. (2014). Organize sanayi bölgelerinde faaliyet gösteren firmaların karşılaştıkları ihracat engelleri: Mersin Tarsus organize sanayi bölgesinde bir uygulama. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 271-286.
  • Posner, M. V. (1961) “International Trade and Technical Change” Oxford Economic Papers, vol. 13, pp. 323–41.
  • Şahin, Ş. (2016). Kümelenmenin KOBİ’lerin ihracat performansına etkisi: Kuyumcukent örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Enstitüsü, İstanbul.
  • Tesfom, G., and Lutz, C. (2006). A classification of export marketing problems of small and medium sized manufacturing firms in developing countries. International Journal of Emerging Markets, 1(3), 262–281.
  • Tolstoy, D., Nordman, E.R. and Vu, U., (2022) “The indirect effect of online marketing capabilities on the international performance of e-commerce SMEs”, International Business Review, Volume 31, Issue 3, June
  • Zhenhua, Y., and Qiang, S. (2015, September). Problems in cross-border e-commerce export trade in China & countermeasure analysis. In 2015 Conference on Informatization in Education, Management and Business (IEMB-15) (pp. 848-854). Atlantis