İktidar Aracı Olarak Seyir Amaçlı (Aleni) Fiziksel Anatomiden1 Sosyal Anatomiye2 : İnsan Bedeni Üzerinden İktidarın Form Değiştiren Hikâyesi
Bu çalışmanın amacı, Foucault’un iktidar olgusuna ilişkin açıklamalarından hareketlebireylerin disipline edilerek itaatkâr bir varlığa dönüştürülmelerinde fiziksel ve sosyal alenianatominin nasıl rol oynadıklarının izini sürmektir. Bu çerçevede, çalışmada, iktidarmekanizmalarının insanları itaatkâr birer varlığa dönüştüren zihinsel arka planı hangi insaniduygular üzerinden inşa ettiği sorusuna cevap aranmıştır. Cevap aranan bir diğer soru dakendini gizleme zorunluluğunda olan iktidarın, anatominin farklı biçimleri üzerinden sağlamışolduğu hükmetme esnasında kendisini gizlemeyi nasıl başardığıdır. Çalışmadaki veriler dokuzpsikiyatrist hekimle yapılan mülakatlar aracılığıyla toplanmıştır. Mülakatlar sonucunda eldeedilen veriler fiziksel aleni anatominin korku ve utanç, sosyal aleni anatominin ise beğenilme,popüler olma, dışlanma ve hor görülme şeklindeki zihinsel karşılıkları üzerinden işleyen etkiniktidar araçları olarak önemli işlevler üstlendiklerine işaret etmektedir. Diğer bir bulgu da,bilimin iktidarın kendini gizlemede etkin bir rol oynadığına ve sosyal aleni anatomiyle iktidarın,hem bireye yönelik hükmetme alanının genişlediği hem de kendisini gizleme konusunda dahamahir bir beceriye ulaştığı yönündedir.
As A Power from (Open) Physical Anatomy to Social Anatomy: The FormChanging Story of the Power on the Human Body
In the context of Foucault’s statement about power, the aim of this research is to trace how the physical and social anatomy play a role in transforming people into obedient persons. In this framework, it is focused on the question of which human emotions that power mechanisms have built mental background turn people into obedience. Another focal point of this research is to consider how the power in need of concealing itself can achieve its goal of concealing itself successfully. The data were collected through interviews with nine psychiatrist. The data indicate that “physical anatomy” through fear and embarrasment, “social anatomy” through favour, popularity and exlusion feellings have important functions as effective instruments of power. Another finding is that science plays an active role in concealing itself and that by social anatomy, power is both augmenting the domain of individual domination and achieving a more subtle skill in concealing itself.
___
- Akgündüz, Gülay Özdemir. “Foucault’da İktidar ve Beden İlişkisi”. Akademik Bakış Dergisi. 38 (2013): 1-16.
- Çelebi, Vedat. “Michel Foucault’da Bilgi İktidar ve Özne İlişkisi”. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi. 5/1 (2013): 512-523.
- Foucault, Michel. Özne ve İktidar. Çev., Işık Ergüden, Osman Akınhay. Ayrıntı Yayınları, 2014.
- Foucault, Michel. Cinselliğin Tarihi. Çev., Hülya Uğur Tanrıöver. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2012.
- Foucault, Michel. Deliliğin Tarihi. Çev., Mehmet Ali Kılıçbay. İstanbul: İmge Yayınevi, 2014.
- Guattari, Felix. Kaçış Çizgileri. Çev., Işık Ergüden. İstanbul: Otonom Yayıncılık, 2014.
- Kızılaslan, Aydın, S. Levent Zorluoğlu, Ali Yücel ve Mustafa Sözbilir. “Yeti Yitimi Modellerinin Tarihsel Gelişimi”. İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 16/1 (2015): 183-197.
- Lazzarato, Maurizio. Göstergeler ve Makineler. Çev., Ferda Nur Demirci. İstanbul: Otonom Yayıncılık, 2016.
- McNally, David. Piyasanın Ucubeleri Zombiler Vampirler ve Küresel Kapitalizm. Çev., İdil Çetin. İstanbul: Dipnot Yayınları, 2015.
- Palancı, Cihan. “Biyo-iktidarı Siponaza ile Okumak”. Toplum ve Demokrasi. 10/21 (2016): 13-21.
- Revel, Judith. Güncelliğin Bir Ontolojisi. Çev., Kemal Atakay. İstanbul: Otonom Yayıncılık, 2006.
- Uluğer, Çağrı. “Yaşam ve Ölüm Arasında Sallanan İktidar Sarkacı: Biyo Politika”. Mesele Dergisi. 88 (2014): 49-53.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2014
- Yayıncı: Okur Yazar Derneği
Sayıdaki Diğer Makaleler
Amartya Sen’in Adalet Düşüncesi ve Adaletsizlik Problemi için Tarafsız Gözlemci
Ali Taş, Oğuzhan Öztürk, Umut Orhan
Sosyal Bilimsel Bir Disiplin Olma Sürecinde İletişim Bilimleri ve Felsefe İlişkisi
Temsilde Adalet ve Yönetimde İstikrar İlkeleri Çerçevesinde Türkiye’de Ülke Seçim Barajı Uygulaması