Sinem KIZILASLAN

40439

Sokak Hayvanları İçin Yeni Umut: Taktiksel Kentleşme

İnsan-çevre etkileşiminin doğru yönetilmesi gerekmektedir. Bu süreci yönetmek Mimarlık Bilimi’nin görevidir. Kentlerdeki kayıp mekânları (lost spaces) bu sürecin doğru yönetilememesi sonuçları veya üretilen mekânların defoları olarak görülebilir. Kayıp mekânların, “yok olan mekânlara” dönüşmemesi için yeniden kullanılması veya değerlendirilmesi yine Mimarlık Bilimi’nin görevidir. Birçok meslek disiplini insan ihtiyaçları doğrultusunda ortaya çıksa da Peyzaj Mimarlığı sadece insan ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmaz aynı zamanda diğer canlıların da yaşama haklarına ve yaşam mekânlarına saygılı davranma ilkesiyle çalışmalar üretir. Bu bakış açısıyla kentsel mekânda yaşamlarını sürdüren sokak hayvanlarına yaşam alanı sağlamak da Peyzaj Mimarlarının görevleri arasındadır. İnsan ihtiyaçlarının sonsuz olması ve sürekli değişim göstermesi, her geçen gün yeni kavramların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Her bir kavram da yeni kavramların geliştirilmesine altyapı oluşturmaktadır. Taktiksel Kentleşme (Tactical Urbanism) de son yıllarda ortaya çıkan, halen gelişim sürecinde olan, kent kullanıcısı merkezli olan yeni bir kavramdır. Taktiksel Kentleşme bir planlama yöntemi olarak ele alınmamaktadır ama planlamanın önemli bir parçası olarak görülmektedir. Bu veriler çerçevesinde çalışma kapsamında sokak hayvanlarının kentlerdeki barınma ve beslenme sorunları taktiksel kentleşme çerçevesinde incelenerek öneriler sunulmuştur. Kentlerdeki kayıp mekânların nasıl yeniden kullanılabileceği ve bu mekânların sokak hayvanları için yaşam alanlarına dönüştürülmesi çalışmanın amacıdır. Çalışma Samsun kentinin Atakum ilçesine bağlı Mimar Sinan Mahallesi’nde yapılmıştır. Öncelikle Mimar Sinan Mahallesi sakinlerinin sokak hayvanları için yaptıkları besleme ve bakım çalışmları gözlem yoluyla ortaya koyulmuştur. Sonrasında hazırlanan 5’li Likert ölçeği ile mahalle sakinlerinin sokak hayvanlarına karşı tutumları belirlenmiş ve sokak hayvanları için yapılan çalışmalar gözlem yoluyla elde edilen verilerle karşılaştırılmıştır. Sokak hayvanları için kent içinde düzenli besleme ve bakım çalışmalarının yapılabileceği mekânlar oluşturulması gereklilği sonucuna varılmış ve bu mekânların nasıl olabileceğine ilişkin öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler:

Taktiksel kentleşme, Kayıp mekânlar, İnsan ihtiyaçları, Sokak hayvanları, Peyzaj Mimarlığı

New Hope for Stray Animals: Tactical Urbanism

Human-environment interaction needs to be managed properly. It is the duty of the Science of Architecture to manage this process. We can see the lost spaces in cities as the results of this process not being managed properly or as the defects of the spaces produced. The reuse or evaluation of lost spaces so that they do not turn into 'vanishing spaces' is again the task of the Science of Architecture. Although lots of professional disciplines have emerged in line with human needs, Landscape Architecture does not only try to meet human needs, but also produces works with the principle of respecting the right to live and living spaces of other living things. From this point of view, it is among the duties of Landscape Architects to provide a living space for stray animals that live in the urban space. The fact that human needs are endless and constantly changing causes new concepts to emerge every day. Each concept creates a basis for the development of new concepts. Tactical Urbanism is a new concept that has emerged in recent years, is still in the process of development, and is urban user centered. Tactical Urbanization is not considered as a planning method but is seen as an important part of planning. In the light of these data, within the scope of the study, the housing and feeding problems of stray animals in the cities were examined within the framework of tactical urbanization and suggestions were presented. How the lost spaces in cities can be reused and transforming these spaces into living spaces for stray animals is the theme of the study. The study was carried out in Mimar Sinan neighbourhood of Atakum district of Samsun city. First of all the feeding and care activities of the residents of Mimar Sinan neighbourhood for stray animals were revealed through observation. Afterwards, the attitudes of the residents of the neighborhood towards street animals were determined with the 5-point Likert scale and the studies on street animals were compared with the data obtained through observation. It was concluded that there should be places where regular feeding and care work can be done in the city for stray animals, and suggestions were made about how these places could be.
Keywords:

Lost spaces, Tactical urbanism, Human needs, Stray animals, Landscape Architecture,

PDF

___

  • Abdulkarim, A., Khan, M. G., & Aklilu, E. (2021). Stray animals population control: methods, public health concern, ethics and animal issues. World's veterinary journal, s. 319-326.
  • Alekseevaa, I. V., Kaltsova, H. A., & Skavorodnikova, N. A. (2020). Formation of tactical urbanism by means of street art as the design-method. International science and technology conference 'Earth science', (s. 1-6).
  • Aydoğdu, Ü. R., Karamustafaoğlu, O., & Bülbül, M. Ş. (2017). Akademik Araştırmalarda Araştırma Yöntemleri ile Örneklem İlişkisi:Doğrulayıcı döküman analizi örneği. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, s. 556-565.
  • Banner, S. M. (2013). Tactical urbanism: From civil disobedience to civic improvement. Master of science in community and regional planning.
  • Bilgili, A. (2021). Sahipsiz hayvanların şehir, çevre ve halk sağlığı, hayvan sağlığı ve hayvan refahı yönünden kontrolünde bakanlıklar arası işbirliğinde karşılaşılan aksaklıklar ve çözüm önerileri. Icontech international journal of surveys, engineering, technology, 4(5), s. 33-43.
  • Courage, C. (2013). The global phenomenon of tactical urbanism as an indicator of new forms of citizenship. Engage in visual arts, 1(32), s. 88-97.
  • Elbeah, B., Abeer, E., & Toama, A. (2022). Tactical urbanism for improving livability in lost spaces of Cario. Advances in architecture, engineering and technology, s. 3-13.
  • Ertaş, B., Sarı, G., Cebeci, B., İmren , A. K., Öztürk, S., & Tutuk , İ. (2022). Taktiksel kentleşme ve kentsel açık alan arakesitinde müşterek mekan:Kartal meydan parkı örneği. İdealkent, s. 2480-2519.
  • Healey, P. (1998). Collaborative planning in a stakeholder society. Liverpool University(69), s. 1-21.
  • Kaya, İ. A., & Görgün, E. K. (2017). Kentsel mekan üretiminde 'Kendin Yap' hareketi. TMMOB Şehir plancılar odası, s. 57-74.
  • Kırışık, F., & Öztürk, K. (2021). Şiddet haberlerinden hayvan haklarına, sahipsiz köpek sorunu. Dumlupınar üniversitesi sosyal bilimler dergisi, s. 360-388.
  • Kutluca, A. K., Olgun, İ., & Alay, M. A. (2022). Kamusal mekan tasarımını katılıma sunmak. TMMOB Şehir plancıları odası, s. 527-535.
  • Leby, J. L., & Hasbim, A. H. (2010). Liveability dimensions and attributes: their relative importance in the eyes of neighbourhood resients. Journal of construction in developing countries, 1(15), s. 67-91.
  • Messeidy, R. E. (2019). Tactical urbanism as an approach to reuse residual spaces. Engineering research journal(4), s. 41-47.
  • Mowla, Q. A., & Ashrafuzzaman, A. (2014). Lost space to urban space. Bangladesh: Bangladesh University of engineering and technology.
  • Ni, H. A., & Rahbarianyazd, R. (2013). Evaluation of urban lost spaces in terms of Responsive Environments: A case study ACPA, Famagusta, North Cyprus. Global Journal on Advances Pure and Applied Sciences 1, s. 278-285.
  • Niazkar, N. (2014). The lost space of architecture in the contex of urban lost space. International journal of engineering and advanced technology, s. 311-321.
  • Palmer, C. (2003). Placing animals in urban environment ethics. Journal of social philosophy, 1(34), s. 64-78.
  • Poap, A. (2022). Greening strategies, participatory and liveability. Utrech University, Faculity of Geoscieince.
  • Relph, E., & Sowers, J. (2008). Place and placessness. Human Geography, s. 43-51.
  • Simpson, C. (2020). Tactical urbanism demonstration projects as community participation. Master thesis. University of Washington.
  • Stevens, Q. (2009). 'Broken' public spaces in theory and in practice. Towm planning review, s. 371-391.
  • Tarsitaro, E. (2006). Interaction Between the Environment and Animals in Urban. Environ manage, s. 799-809.
  • Türkyılmaz, E., & Kizilkan, M. B. (2020). A conceptual idea for paticipatory design with BIM . Lisbon-Malacca part cities twin conferences, (s. 23-29).
  • Yiğit, A., Aslım, G., & Can, H. (2020). Evaluation on shelter medicine and stray animal shalter in Turkey. Kafkas Üniversitesi Veterinelik Fakültesi Dergisi, s. 17-24.
  • Yıldız, D., & Uzunsakal, E. (2018). Alan araştırmalarında güvenilirlik testlerinin karşılaştırılması ve tarımsal veriler üzerine bir uygulama. Uygulamalı sosyal Bilimler Dergisi, s. 14-28.
  • URL-1 (2023) Vikipedi. (2023). tr.m.wikipedia.org adresinden alındı
  • URL-2 (2023) https://www.nufusune.com/61789-samsun-atakum-mimarsinan-mahallesi-nufusu). (2023, Nisan 6).
  • URL-3 (2023) https://tr.surveymonkey.com/mp/sample-size-calculator/. (2023, Nisan 6).
  • URL-4 (2023)https://yunus.hacettepe.edu.tr/~yurdugul/3/indir/Kuresellik.pdf (2023,Nisan 6).
İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi-Cover
  • ISSN: 1309-9876
  • Başlangıç: 2011
  • Yayıncı: İnönü Üniversitesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Çocuk Dostu Restoranların Çocuk Gereksinmeleri Ölçeğinde İncelenmesi

Filiz TAVŞAN, Zeynep BAHAR

Sokak Hayvanları İçin Yeni Umut: Taktiksel Kentleşme

Sinem KIZILASLAN

Sosyal Ayrışmanın Kentsel Mekana Yansıması: Amasya’da Üç Kentsel Odak

Merve ÖZKAYNAK, Cumhur OLCAR

Mimari Tasarımda Değişen İklim ve Küresel Isınmanın Rolü

Nihal ZENGİN, Ruşen YAMAÇLI

Kentsel Sürdürülebilirliğin Geliştirilmesine Yönelik Yeşil Altyapı Uygulamaları

Duygu CİVAN, Sevgi GÖRMÜŞ CENGİZ