ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUĞUN OREM’ İN ÖZBAKIM YETERSİZLİK KURAMI’NA GÖRE BAKIMI: OLGU SUNUMU

Zihinsel engelli çocuklar; özbakım gereksinimleri, aile yükleri ve dünya genelinde artan nüfusları bakımından dikkate alındığında yaşamlarını bağımsız sürdürebilmeleri için özbakım becerisi kazanmaları gereken önemli gruplardan biridir. Orem tarafından geliştirilen özbakım kuramı, hemşirelik bakımında en sık kullanılan kuramlardan biridir. Orem, özbakım gereksinimlerinin karşılanmasında, bireyden kaynaklanan yetersizliklerin hemşireliğe gereksinim duyulmasına neden olduğunu belirtmiştir. Orem’in “Özbakım Eksikliği Hemşirelik Kuramı” kapsamında zihinsel engelli ve epilepsi tanısı mevcut olan 7 yaşındaki çocuğun hemşirelik bakımının yürütüldüğü bu araştırmada, çocuğun en önemli sağlıktan sapma gereksinimlerinin; mental retardasyon, epileptik ataklar, beslenme problemleri, büyüme ve gelişme geriliği, sosyal izolasyon ve iletişim problemleri olduğu belirlenmiştir. Hemşireler bu gereksinimleri dikkate alarak, zihinsel engelli çocuğun ve ailesinin özbakım gereksinimlerini karşılamadaki yeterliliklerini belirlemeli; çocuğu ve aileyi desteklemelidir.

Anahtar Kelimeler:

Orem, Özbakım, Zihinsel Engelli Çocuk

Care of Mentally Handicapped Children by Orem's Self-Inficiency Theory: Case Report

Mentally handicapped children, when taken into account in terms of self-care needs, family burdens and growing populations around the world, are one of the important groups that need self-care skills to live independently. Self-care theory developed by Orem is one of the most frequently used theories in nursing care. Orem stated that the inadequacies of the individual in meeting the self-care needs cause the need for nursing. In this research, where the nursing care of a 7-year-old child with a mental disability and epilepsy diagnosis is carried out within the scope of Orem's "Self-Care Deficiency Nursing Theory", the child’s most important requirements in health deviations have been determined as; mental retardation, epileptic attacks, nutritional problems, growth and development retardation, social isolation and communication problems. Taking these requirements into account, the nurses should determine the competencies of the mentally handicapped child and his family to meet the self-care needs; and should support the child and the family.

Keywords:

Orem, Self Care, Mentally Handicapped Child,

PDF

___

Birimoğlu, C., Ayaz, S. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin bakım davranışlarını algılamaları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2(3), 40-48.
Carpenito, L. (2012). Hemşirelik tanıları el kitabı. (çeviri: Firdevs Erdemir), Ankara: Nobel Kitabevi.
Doğan, İ., Çitil, M. (2011). Engelli çocuk ve ergenlerin sosyolojik boyutu, A. Kulaksızoğlu (Ed). Engelli Çocuk ve Ergenlerin Hakları El Kitabı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
Ekim, A., Ekim, G., Ocakçı A. F. (2012) Ülkemizde teori temelli hemşirelik araştırmaları: Bir gözden geçirme. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 5(4), 157-161.
Güdücü Tüfekçi, F. (2018). Zihinsel engelli ve rehabilitasyonu. S.T. Timur ve B. Erci (Ed.). Her Yönüyle Engellilik. Elazığ: Anadolu Nobel Tıp Kitabevleri.
İnan, F. Ş., Üstün, B., Bademli, K. (2013). Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16(2), 132-39.
Kahraman Berberoğlu, B., Çalışır, H. (2020). Serebral Palsili bir çocuğun Orem Öz-Bakım Eksikliği Kuramı'na göre hemşirelik bakımı: Olgu sunumu. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(2), 154-167.
Karadağ, A., Çalışkan, N., Baykara, Z. G. (2017). Hemşirelik teorileri ve modelleri. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık.
Karlıoğlu, A., Yıldırım Sarı, H. (2019). Zihinsel engelli çocuğa sahip babalarda ebeveyn öz yeterliliği, algılanan sosyal destek ve aile yükü ilişkisi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 16(2), 112-118.
Mikolajczyk, E., Jankowicz-Szymanska, A. (2015). “Does Extending The Dual-Task Functional Exercises Workout Improve Postural Balance in Individuals with ID?”, Research in Developmental Disabilities, No.38.
Törüner, K. E., Büyükgönenç, L. (2012). Çocuk sağlığı temel hemşirelik yaklaşımları. Ankara: Göktuğ Yayıncılık.
Turan, Z., Vural, G. (2017). Endometrium kanserli bir kadının Joyce Travelbee’nin İnsan İnsana İlişki Modeli’ne göre incelenmesi: Olgu sunumu. JACSD, 4(11), 165-190.
TÜİK, Engelli istatistikleri. (2002). 21.05.2020 tarihinde http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=1017 adresinden erişildi.
Velioğlu, P. (2012). Hemşirelikte Temel kavram ve kuramlar. İstanbul: Alaş Ofset.
Vicdan, A. K. (2010). Hemşirelik bakımında model kullanımına bir örnek: Modifiye radikal mastektomi olmuş bir bayanın, Roy’un adaptasyon modeline göre incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(3),106-119.
WHO Global Disability Action Plan 2014-2021, Better health for all people disability. Geneva, 2015.
Yıldırım Sarı, H., Altıparmak, S. (2008). Ebe ve hemşirelerin zihinsel engelli çocuklarla ilgili bilgileri. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 7(2), 127-13.